Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Antwerpen (stad)

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Antwerpen (Frans: Anvers) is een stad met ongeveer 483.000 inwoners (2010). Qua inwonertal is het de grootste stad in België, na Doornik en Couvin is het in oppervlak de derde grootste stad in Belgie. Antwerpen ligt grotendeels op de rechteroever van de Schelde en is bekend om zijn haven en diamanthandel.

Omstreeks 1400 was Antwerpen nog een betrekkelijk kleine stad, in de 15e eeuw groeide het uit tot een van Europa's grootste handelssteden. Met de toenemende welvaart groeide in de zestiende en zeventiende eeuw ook de cultuur, vooral de schilderkunst.

Evenementen

  • De Sinksenfoor is een jaarlijks terugkerende kermis op de Antwerpse gedempte zuiderdokken. Met ruim 150 attracties behoort de Sinksenfoor tot de grootste Belgische kermissen. De kermis ontleent zijn naam aan het Sinksenfeest, beter bekend als Pinksteren – traditioneel de eerste dag van de foor, en staat zes weken opgesteld.
  • de Rubensmarkt: telkens op 15 augustus, met marktkramers in zeventiende-eeuwse klederdracht zoals in de tijd van P.P. Rubens;
  • de Kerstmarkt: jaarlijks tijdens de eindejaarsperiode (na Sinterklaas tot begin januari) op de Groenplaats.

Media

  • ATV, de regionale televisiezender in en rond Antwerpen;
  • Gazet van Antwerpen, een Vlaamse landelijke krant, gegroeid vanuit Antwerpen, met regionale edities waaronder drie stadsedities. Inhoudelijk ligt de nadruk echter voor een groot gedeelte op de provincie Antwerpen en het Waasland.
  • De stad telt diverse lokale radiozenders; Radio Minerva is volgens CIM-metingen de populairste. Radio Centraal werd al in 1980 opgericht en is daarmee de oudste, nog onder de oorspronkelijke naam werkende zender. Andere lokale zenders zijn onder meer O radio en CROOZE.fm.
Zie ook de lijst van lokale omroepen Antwerpen

Economie

Haven

In 2009 verwerkte de haven van Antwerpen 157,8 miljoen ton aan goederen en was hiermee na Rotterdam de grootste haven van Europa en de 16e van de wereld[1]. In hetzelfde jaar werden 7,3 miljoen TEU's overgeslagen. De haven heeft een belangrijke positie in Europa voor het behandelen van staal, fruit, bosproducten, koffie en tabak. Jaarlijks doen circa 14.000 zee- en 55.000 binnenschepen de haven aan. Daarnaast bezit Antwerpen het op één na grootste petrochemische complex ter wereld.

Antwerpen maakt ook deel uit van het Economisch Netwerk Albertkanaal.

Diamant

De stad is ook het hart van de wereldwijde diamantindustrie, zowel op het gebied van handel als van slijpen.

Winkelstraten

Antwerpen telt diverse winkelstraten en -centra.

  • De Meir is een van de grootste winkelstraten van België, waar voornamelijk internationale ketens zijn gevestigd. Deze straat loopt van de Teniersplaats tot de Huidevettersstraat. Ook de weg naar de Congoboot liep hier langs.
  • De Stadsfeestzaal, gelegen aan de Meir, is het recentste winkelcentrum van de stad. De zaal dateert uit 1908, maar brandde in 2000 bijna helemaal af. Op 25 oktober 2007 opende het gerenoveerde gebouw opnieuw zijn deuren als winkelcentrum. Er zijn enkele exclusieve winkels terug te vinden, zo is er de eerste Tommy Hilfiger Tailor Made ter wereld. Ook zijn er verschillende eetgelegenheden en een 'zwevende' champagnebar. Bovendien heeft de Stadsfeestzaal nu ook een nieuwe toegang aan het Hopland.
Bestand:De Keyserlei.jpg
De De Keyserlei
  • De De Keyserlei ligt tussen de Meir en het Centraal Station. Er zijn diverse restaurants te vinden, maar ook fastfoodketens en een Media Markt. Vanaf de De Keyserlei heeft men toegang tot het bioscoopcomplex UGC.
  • De Van Wesenbekestraat aan het Koningin Astridplein en het Centraal Station vormt het centrum van de Chinese gemeenschap in Antwerpen. Men vindt er vele Chinese winkeltjes, supermarkten en restaurants.
  • Het Grand Bazar Shopping Center is het grootste winkelcentrum van de binnenstad. Het is gelegen aan de Groenplaats. In de kelder vindt men één van de grootste supermarkten van Antwerpen.
  • In de Huidevettersstraat vindt men de grote namen; onder andere Gucci en Louis Vuitton zijn hier gevestigd.
  • De Kloosterstraat huisvest vooral handelszaken in brocante, met een uitgebreid aanbod van antieke schilderijen, oude meubelen en woonaccessoires, in diverse stijlen.
  • In de Wolstraat en de Lange Koepoortstraat zijn tal van handelszaken in brocante, oude boeken en kunstobjecten gevestigd.
  • De Kammenstraat is een alternatievere winkelstraat, vooral populair onder jongeren. Naast boetiekjes is er ook merkkleding te vinden. De straat is bekend geworden dankzij het straatfestival Laundry Day. Er draaien ook wekelijks deejays in verschillende winkels.
  • In de Nationalestraat zijn 4 van de 6 grote Antwerpse modeontwerpers gevestigd, waaronder Dries van Noten. Ook het Modemuseum is overigens in deze straat gevestigd.
  • Belangrijke winkelstraten buiten de binnenstad zijn de Bredabaan in Merksem, de Herentalsebaan in Deurne en de Abdijstraat op het Kiel.

Markten

Enkele belangrijke weekmarkten in Antwerpen[2]:

  • de markt op het Sint-Jansplein, op woensdag en vrijdag van 08.00- 13.00 uur, is de grootste wekelijkse buurtmarkt;
  • de Vogelenmarkt, op zondag van 08.00 - 13.00 uur op de Oudevaartplaats;
  • de Exotische markt, op zaterdag van 08.00 - 16.00 uur op de Oudevaartplaats;
  • de Boerenmarkt op vrijdag van 11.30 - 16.30 aan de Desguinlei.

Andere belangrijke markten[3]:

  • Maandelijkse markten:
    • Biomarkt: verkoop van producten met biokwaliteitslabel op het Falconplein, elke eerste en derde zondag van de maand, van 7.30 uur tot 18 uur;
    • Boekenplein: boekenmarkt met muzikale optredens op het De Coninckplein, elke derde zondag van de maand van 10 tot 17 uur, uitgezonderd tijdens de maanden november, december, januari en februari.
  • Antiek en brocante:
    • Antiekmarkt zaterdag: elke zaterdag van 9 tot 17 uur (niet op officiële feestdagen) op de Lijnwaadmarkt;
    • Antiekmarkt zondag: elke zondag van 9 tot 17 uur (ook op officiële feestdagen) op het Sint-Jansvliet;
    • Lambermontmartre: kunstmarkt op de Lambermontplaats, van mei tot en met september, telkens de laatste zondag van 12 tot 17 uur. Diverse kunstenaars (schilders, fotografen, grafici, beeldhouwers) stellen hier hun werk tentoon in een Montmartre-sfeer rond de fontein, met begeleiding van akoestische muziek.

Verkeer en vervoer

Wegverkeer

Bestand:Antwerpen Ring.jpg
De R1, ring rond Antwerpen, bij de Kennedytunnel onder de Schelde

De Leien (Frankrijklei, Italiëlei, Amerikalei, Britselei) is de belangrijkste verkeersader binnen Antwerpen. Om het centrum heen ligt de autosnelweg R1. Deze verbindt de A1/E19 (Breda enerzijds en Mechelen-Brussel anderzijds), de A12 (Bergen op Zoom-Vlissingen), de A21/E34 (Turnhout-Eindhoven-Duisburg), de A13/E313 (Hasselt) en de A14/E17 (Gent-Kortrijk-Rijsel) met elkaar. Door het samenkomen van grote noord-zuidverbindingen (van Rotterdam, Amsterdam en andere delen van Nederland naar Antwerpen, Brussel en Bergen en verder door naar Frankrijk) en belangrijke oost-westverbindingen (tussen Duitsland met vooral Aken en Keulen enerzijds en de Belgische kust anderzijds) is deze Antwerpse ringweg één van de meest bereden stukken autosnelweg in West-Europa met de nodige verkeerschaos als gevolg. De Oosterweelverbinding moet hier tegen afzienbare tijd verbetering in brengen.

Openbaar vervoer

Bestand:AntwerpCS.png
Station Antwerpen-Centraal

De Vlaamse Vervoermaatschappij "De Lijn" exploiteert het stadsvervoer in Antwerpen met bussen en trams. Vijf tramlijnen maken gebruik van de Antwerpse premetro onder de binnenstad en de Schelde, namelijk tramlijnen 2, 3, 5, 6 en 15.

In de gemeente Antwerpen liggen de NMBS-stations Antwerpen-Centraal, -Berchem, -Dam, -Luchtbal, -Noorderdokken, -Haven, -Oost, -Zuid, Ekeren, Sint-Mariaburg, en Hoboken-Polder, waarvan de stations Antwerpen-Centraal en Antwerpen-Berchem belangrijke spoorknooppunten zijn. Vanaf maandag 26 maart 2007 is de Noord-zuidverbinding tussen Antwerpen-Berchem en Antwerpen-Dam in dienst. Langs deze tunnel kunnen de treinen van het zuiden van de stad (komende van Brussel) rechtstreeks richting Nederland sporen en omgekeerd. De treintunnel kan leiden tot een verdubbeling van het aantal reizigers.

Antwerpen heeft directe treinverbindingen met onder andere Gent (lijn 59), Roosendaal-Rotterdam (lijn 12), Mechelen-Brussel (lijn 25 en 27), Puurs (lijn 52), Lier (lijn 15), Turnhout, Hasselt, Luik en Leuven via Aarschot of Mechelen.

Het Vormingsstation Antwerpen-Noord in de haven is het grootste rangeerterrein van de Benelux en het tweede grootste in Europa. Andere goederenstations zijn Antwerpen-Kiel en Antwerpen-Schijnpoort.

Verder wordt Antwerpen ook nog aangedaan door de Nederlandse Veoliabuslijn 19, die de steden Breda (Noord-Brabant) en Hulst (Zeeuws-Vlaanderen) via de Antwerpse Waaslandtunnel met elkaar verbindt.

Luchthaven

Op het grondgebied van Antwerpen bevindt zich in het zuiden van Deurne de Internationale Luchthaven Antwerpen.

Religie en levensbeschouwing

Bestand:Antwerpstreetcorner.jpg
Een typische straathoek met Mariabeeld

De meeste religies en levensbeschouwingen hebben in Antwerpen een permanente zetel en/of eredienstplaats. Antwerpen staat sinds jaren bekend omwille van haar tolerantie t.o.v. de diversiteit aan religies en levensbeschouwingen.

Rooms-katholieke Kerk

De Rooms-katholieke Kerk telt binnen het Antwerpse christendom het meeste aantal gelovigen. Antwerpen is de zetel van het gelijknamige bisdom, waarvan de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal de hoofdkerk is. De stad Antwerpen vormt samen met de gemeente Stabroek het dekenaat Antwerpen. De stad telt 70 parochies verdeeld over 11 federaties. In omringende landen staat Antwerpen bovendien bekend als een Rooms-katholiek centrum (Jezuïeten).

Zie ook: lijst van kerken in Antwerpen en de lijst van parochies in het decenaat Antwerpen

De traditionele groepering FSSPX heeft in de Hemelstraat haar priorij voor gans Vlaanderen.

Protestantisme

Antwerpen telt 5 protestantse gemeenten, die deel uitmaken van de Verenigde Protestantse Kerk in België. De erediensten gaan door in de kerken: Brabantse Olijfberg, Christusgemeente, De Wijngaard en Antwerpen-Linkeroever. Daarnaast is nog de Duitstalige parochiekerk DEGPA.

Evangelische gemeenten

Er zijn een tiental Nederlandstalige evangelische gemeenten in Antwerpen. Zij behoren tot de Evangelische Alliantie Vlaanderen. Samen met de Protestantse gemeenten zijn zij bij de overheid vertegenwoordigd als ARPEE.

Anglicaanse Kerk

De Anglicaanse Kerk heeft 1 gemeente in Antwerpen en organiseert erediensten in de Sint-Bonifaciuskerk. Antwerpen is de zetel van het aartsdekenaat Noordwest-Europa, dat België, Nederland en Luxemburg omvat en deel uitmaakt van het bisdom Europa van de Kerk van Engeland.

Orthodoxe kerken

Het Oecumenisch patriarchaat van Constantinopel telt in Antwerpen 1 parochie die bevoegd is voor de Grieks-orthodoxen en 1 parochie van de Russische traditie. Daarnaast is er ook nog 1 parochie van de Roemeens-orthodoxe Kerk. De erediensten in de Russische traditie gaan door in de Sint-Jozefkerk, die van de Grieks-orthodoxe in de Boodschap-van-de-Moeder-Godskerk en de Roemeens-orthoxe tenslotte in de Geboorte-Moeder-Godskerk.

Islam

De islam is sterk vertegenwoordigd binnen de Marokkaanse en Turkse gemeenschap, en kent net zoals het christendom verschillende stromingen.

Zie ook: lijst van moskeeën in Antwerpen

Jodendom

Antwerpen huisvest een grote joodse gemeenschap waarvan ongeveer 20.000 gelovigen het Orthodox jodendom belijden. Velen van hen behoren tot de streng orthodoxe charedische richting. Antwerpen is na Londen het grootste centrum van charedische joden in Europa. Zij gaan dienovereenkomstig gekleed en zijn daarom een opvallende verschijning in het Antwerpse straatbeeld. Chassidische joden vormen het merendeel van de charedische joden. Grote chassidische bewegingen gevestigd in Antwerpen zijn onder andere Pshevorsk, Satmar, Belz, Bobov, en Lubavitch. De Joodse gemeenschap heeft 2 hoofdsynagoges in de stad, met name de Machsike Hadass en Shomre Hadas.

Zie ook: Joods Antwerpen en de lijst van synagoges in Antwerpen.

Boeddhisme

In Antwerpen zijn volgende stromingen binnen het Boeddhisme vertegenwoordigd:

Er zijn twee tempels in de stad, met name de Shin-Boeddhistische Jikōji (Tempel van het Licht van Mededogen) en de Chinees-boeddhistische Fo Guang Shan-tempel.

Jainisme

Het Jainisme telt in Antwerpen ongeveer 400 families onder zijn aanhangers. In Wilrijk wordt de grootste Jaïntempel in de wereld buiten India gebouwd.

Andere religies

Niet-confessionele levensbeschouwingen

Politiek

Voormalige Burgemeesters

Zie lijst van burgemeesters van Antwerpen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De eerste jaren van de Belgische onafhankelijkheid had Antwerpen katholiek-unionistische burgemeesters. Van 1848 tot 1921 waren de burgemeesters liberalen (met uitzondering van het Meeting-intermezzo tussen 1863 en 1872). Tussen 1921 en 1932 had de stad een katholieke burgemeester, met Frans Van Cauwelaert. De benoemde burgemeesters van de stad sinds 1932 zijn allen van socialistische signatuur: Camille Huysmans, Lode Craeybeckx, Frans Detiège en Mathilde Schroyens, en na de fusie Bob Cools, Leona Detiège en Patrick Janssens.

College van burgemeester en schepenen

Buiten de voorzitter van het college, burgemeester Patrick Janssens (sp.a) telt het college sedert 3 januari 2007 maar 8 schepenen (2 minder dan toegelaten), waarvan 4 sp.a, 2 CD&V en 2 Open Vld. Het zijn:

College van burgemeester en schepenen
Burgemeester Patrick Janssens (sp.a)
Schepenen
  1. Robert Voorhamme (sp.a)
  2. Philip Heylen (CD&V)
  3. Ludo Van Campenhout (Open Vld) (tot 2010)
  4. Leen Verbist (sp.a)
  5. Marc Van Peel (CD&V)
  6. Luc Bungeneers (Open Vld)
  7. Guy Lauwers (sp.a)
  8. Monica De Coninck (sp.a), tevens OCMW-voorzitter

De schepenen worden genummerd in volgorde van hun verkiezing. Dit gebeurt op de eerste gemeenteraad van het nieuwe gemeentebestuur (in dit geval op 3 januari 2007). De burgemeester wordt in de maand vooraf door een meerderheid van de toekomstige gemeenteraadsleden (onder andere met een handtekeningenlijst) aan de provinciegouverneur voorgesteld en (na een grondig nazicht op mogelijke bezwaren) door de Vlaamse regering benoemd en door de gouverneur de eed afgenomen (dit was voor Patrick Janssens op 21 december 2006). Nochtans treedt de nieuwe burgemeester pas vanaf Nieuwjaar in functie.

Gemeenteraad

De Antwerpse gemeenteraad bestaat uit 55 zetels.

Verkiezingsresultaten sinds 1982

Resultaten van de gemeenteraadsverkiezingen van Antwerpen vanaf 1982.[4] De verkiezingen vinden alle zes jaar op de tweede zondag van oktober plaats.[5]

Onderstaande tabel geeft de uitslagen van de Antwerpse gemeenteraadsverkiezingen sinds 1982, het jaar van de eerste verkiezingen sedert de fusie.

Partij 10 oktober 1982

55 zetels

9 oktober 1988

55 zetels

9 oktober 1994

55 zetels

8 oktober 2000

55 zetels

8 oktober 2006

55 zetels

SP / sp.a-spirit 19 17 13 12 22
VB / VB-VLOTT 2 10 18 20 20
PVV / VLD / VLD-Vivant / Open Vld 7 7 7 10 5 (tot 2010)
agalev / Groen! 4 5 7 6 2
CVP / ANTW'94 / CD&V-N-VA 15 12 9 6 6
VU / VU&ID 8 4 kartel met antw'94 1 kartel met cd&v
WOW 1

De onderstreepte getallen vormen de hieruit onderhandelde bestuursmeerderheid.

De volgende gemeenteraad wordt 6 jaar later, op 14 oktober 2012, gekozen.

Onderwijs

Hoger onderwijs

De Universiteit Antwerpen vormt een associatie met de hogescholen Hogere Zeevaartschool Antwerpen, Artesis Hogeschool Antwerpen, Karel de Grote-Hogeschool en Plantijnhogeschool. De Lessius Hogeschool daarentegen is toegetreden tot de associatie rond de K.U.Leuven.

In Antwerpen is ook een Faculteit voor Vergelijkende Godsdienstwetenschappen gevestigd, die op universitair niveau op basis van totale tolerantie de verschillende religies en wereldbeschouwingen bestudeert.

Sport

Clubs

Antwerpen heeft altijd een belangrijk aandeel gehad in het Belgisch voetbal. Antwerp FC is de oudste voetbalclub van het land, werd vier maal landskampioen en speelt tegenwoordig in Tweede klasse. Een andere succesvolle club was Beerschot VAC, dat zeven maal kampioen werd. Deze club fusioneerde echter met Germinal Ekeren, dat nu als Germinal Beerschot in Eerste Klasse speelt. Berchem Sport werd drie maal vice-kampioen, maar zakte later naar de lagere nationale reeksen. Ook Tubantia Borgerhout kende een lange geschiedenis in het nationaal voetbal en speelde ooit in de hoogste afdeling. Andere Antwerpse clubs in de nationale reeksen waren KRC Borgerhout, KSK Hoboken, Merksem SC, KFC Wilrijk, Maccabi Antwerpen en Sint-Ignatius SC Antwerpen.

In het zaalvoetbal is er één Antwerpse ploeg in de hoogste afdeling: Chase Antwerpen. In het basketbal heeft Antwerpen de Antwerp Giants, Sint Jan AB en Soba Antwerpen, in het handbal KV Sasja HC (mannen) en DHW Antwerpen HC (vrouwen), in het volleybal Topvolley Precura Antwerpen, in het hockey R. Antwerp HC, in het honkbal Antwerp Eagles, de waterpoloclub Antwerpse waterpolo en in het korfbal Scaldis en AKC.

Daarnaast zijn er ook nog de judoclubs Top Judo Antwerpen en Antwerp Judo United, atletiekclubs Olse Merksem, Beerschot Atletiek en New Brabo Atletiek. De triatlonclub ATRIAC en de zwemclub Brabo Swim.

Tenslotte beschikt Antwerpen ook over thaiboksers die tot de wereldtop behoren met wereldkampioenen als Werner Konings, Daniëlla Somers, Xavier Fraeyman, Jan Van Denderen, Murat Direcki en Luc Kempeneers.

Evenementen

In 1920 was Antwerpen de gaststad voor de Olympische Spelen. Deze vonden plaats op de gronden van het huidige Germinal Beerschot. De naam van het stadion van de ploeg, namelijk "Olympisch Stadion", verwijst hiernaar.

Het vroegere bloeiende wielerleven is wat weggekwijnd sinds het Sportpaleis (met wielerpiste) meer een evenementenhal is geworden. Door het organiseren van het Belgisch kampioenschap op 25 juni 2006 hoopt de stad die wielertraditie nieuw leven in te blazen. In het veldrijden wordt sinds 2006 ook jaarlijks de Scheldecross georganiseerd op Linkeroever.

Het tennis kent dan weer een bloei dankzij de Proximus Diamond Games, een Tier-2 WTA-tornooi dat jaarlijks doorgaat in het Sportpaleis en het grootste indoor-vrouwentennistoernooi ter wereld is. De trofee is een diamanten tennisracket ter waarde van 1 miljoen euro. Om het mee naar huis te nemen moet een speelster het toernooi 3 keer winnen in een periode van 5 jaar. Voorlopig heeft enkel Amélie Mauresmo deze prijs in de wacht kunnen slepen door het toernooi 3 keer te winnen in zo'n periode. Venus Williams verspeelde voorlopig haar kans om het racket te winnen, nadat ze twee keer in een periode van 5 jaar het toernooi had gewonnen.

Daarnaast worden jaarlijks de Antwerp 10 Miles en Antwerp Marathon en de stijldanswedstrijd Antwerp Stars Cup georganiseerd.

Bekende Antwerpenaars

Zie lijst van Antwerpenaars voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Partnersteden

Antwerpen is verzusterd met de volgende steden:

Antwerpen heeft in het kader van de ontwikkelingssamenwerking eveneens een 'stedenband' met de volgende steden:

Deze lijst maakt geen melding van de vriendschapsbanden met buitenlandse steden en gemeenten van de districten van Antwerpen. Zie hiervoor de artikelen over de verschillende districten (onder andere Ekeren en Wilrijk).

Zie ook

Externe links

Wikimedia Commons
Wikimedia Commons
Wikimedia Commons heeft meer mediabestanden die bij dit onderwerp horen: Antwerpen.
rel=nofollow

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties:

rel=nofollow
rel=nofollow

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Antwerp op Wikimedia Commons.

rel=nofollow
51° 13' N, 04° 24' O