Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Marlene Dietrich

Uit Wikisage
Versie door Rodejong (overleg | bijdragen) op 5 nov 2011 om 12:36 (-/- plaatje)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Marie Magdalene (Marlene) Dietrich (Berlijn, 27 december 1901 - Parijs, 6 mei 1992) was een Duits-Amerikaans actrice en zangeres.

Levensloop

Op 27 december 1901 wordt Marie Magdalena Dietrich geboren. Ze heeft lang geprobeerd het idee op te houden dat ze in 1904 geboren was. Haar voornaam "Marlene" creëert zij als kind uit haar beide voornamen. Zij zou hem later gebruiken als een pseudoniem waarmee de hele wereld haar zou aanspreken. Uit de afleiding blijkt overigens dat de vaak gebruikte uitspraak van deze naam, Marlène, niet juist is. Grote bekendheid krijgt ze met haar rol als revuezangeres Lola in de film Der blaue Engel, vooral met het lied Ich bin von Kopf bis Fuß auf Liebe eingestellt. Deze film van Josef von Sternberg uit 1929 wordt nu gezien als een van de meest tijdloze films ooit gemaakt. Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt ze nog bekender met haar vertolking van het lied Lili Marleen, geschreven in 1915 en aan weerszijden van het front geliefd (zij het in verschillende talen).

In 1930 verhuist Dietrich naar de Verenigde Staten, waar ze met von Sternberg nog diverse andere succesvolle films opneemt, onder andere Shanghai Express, Blonde Venus en The Devil is a Woman. Ze wordt door Hitler gevraagd terug te keren naar Duitsland. Hij ziet in haar het toonbeeld van de Duitse vrouw. Maar ze weigert. Ze verafschuwt alles waar Hitler voor staat. Ze krijgt de Amerikaanse nationaliteit. In haar nieuwe paspoort staat 1904 als geboortedatum en het is lang onduidelijk geweest hoe oud Dietrich precies was.

In de oorlog gaat ze naar Europa om voor de geallieerde soldaten aan het front op te treden en hun moreel te versterken. Vanwege haar moeder, die de hele oorlog in Berlijn is blijven wonen en kort na de oorlog overlijdt, wordt Dietrich een van de eerste niet-militairen die na de bevrijding de grens van Duitsland oversteken. Ze ontmoet haar zuster, die pro-Hitler was, en verbreekt elke relatie met haar.

Ze treedt in 1960 nog éénmaal in Berlijn op; ze wordt uitgejoeld als verraadster en keert nooit meer terug.

Dietrich is niet zomaar een filmster. Ze is een symbool van glamour en verleidelijkheid. Maar niet alleen haar uiterlijke verschijning, ook haar seksuele escapades zorgen voor bewondering en minachting. Ze kwam er openlijk voor uit biseksueel te zijn. "Ein bisschen bi schadet nie" is een uitspraak van haar. Onder haar vrienden bevonden zich het Amerikaanse sekssymbool Mae West, schrijver Ernest Hemingway, Noël Coward en Hildegard Knef. Ze had onder andere relaties met John F. Kennedy, Mercedes D'Acosta, Jean Gabin, Theodore von Kármán en Claudette Colbert.

Dietrich begint wanneer haar filmcarrière stokt een nieuwe loopbaan als zangeres en entertainster. Concerttournees en optredens in Las Vegas met een orkest onder leiding van Burt Bacharach brengen haar nieuwe faam. Met Dietrich zelf gaat het minder goed; zij raakt verslaafd aan alcohol, slaappillen en barbituraten en heeft steeds meer moeite haar ouderdom te verbergen. Op tournee in Australië in 1975 breekt zij een van haar fameuze benen. Zij zal nooit meer in de openbaarheid verschijnen.

Op 6 mei 1992 overlijdt ze, na 15 jaar als een kluizenaar geleefd te hebben, in haar appartement in Parijs. Als een gebaar van verzoening wordt ze begraven in Berlijn.

Dietrichs dochter Maria Riva publiceert na haar moeders dood een onthullend boek over haar moeder waarin de schandalen, het drank- en drugsmisbruik en de egocentriciteit van de grote Dietrich worden onthuld. Het boek wijst ook op Dietrichs discipline, vakmanschap en haar inzet voor de geallieerde zaak in de Tweede Wereldoorlog.

Een deel van Dietrichs bezittingen, waaronder haar garderobe en haar "Haute couture", is in het filmmuseum in Berlijn ondergebracht.

Bekende liedjes

  • Ich bin von Kopf bis Fuß auf Liebe eingestellt
  • Lola Lola
  • Mein Blondes Baby
  • Johnny
  • In den Kasernen
  • Boys in the Backroom
  • Lili Marlene
  • Sag mir wo die Blumen sind (vert. van: Where have all the flowers gone)

Top 2000

Nummer(s) met noteringen in de NPO Radio 2 Top 2000 '99 '00 '01 '02 '03 '04 '05 '06 '07 '08 '09 '10 '11 '12 '13 '14 '15 '16 '17 '18 '19 '20 '21 '22 '23
rel=nofollow
Lili Marlene 984 1111 1480 1362 861 1671 1310 - - 1964 -
Sag mir wo die blumen sind - - - - - 1351 338 1116 1615 1031 1428
Where have all the flowers gone 1048 - - 1992 1223 - - - - - -

Films

Zie ook

Externe links

Albert Andrée Wiltens · Hendrikus Dirk Jan Beernink · Cornelis de Boer · Abraham du Bois · Jim de Booy · Iman Jacob van den Bosch · Lodewijk Bosch van Rosenthal · Martinus Bouman · Omar Bradley · Sieuwert Bruins Slot · Jean Michel Caubo · Rudolph Pabus Cleveringa · John Cockcroft · Henry Dale · Bebe Daniels · Henk Dienske · Marlene Dietrich · Jimmy Doolittle · Klaas van Dorsten · Willem Drees · Harald Dudok van Heel · John Foster Dulles · Geoffrey Dummer · Jan Willem Duyff · Joop van Elsen · Joke Folmer · Jacob van der Gaag · John Kenneth Galbraith · Casper ter Galestin · Gradus Gerritsen · Adrianus van Gestel · Tonny Gielens · Frans Goedhart · Walraven van Hall · Jules Haeck · Eugene van der Heijden · John Eric von Hemert · Christian Herter · Archibald Hill · Hendrik Hoekstra · Georges Holvoet · Jan van Hoof · Johannes ter Horst · Wiel Houwen · Willem Hupkes · Mimi van den Hurk · Peter van den Hurk · Jacobus Jans · Reinier Jessurun · Roel de Jong · Andrée de Jongh · Gerrit Kars · Petrus Albertus Kasteel · Joseph Kentgens · Harm Ketelaar · Maurits Kiek · Hebe Charlotte Kohlbrugge · Jan de Landgraaf · Eugène II de Ligne · Carole Lombard · Bernardus Manders · Marilyn Monroe · Jan van de Mortel · Tiny Mulder · Lambertus Neher · Jacobus Oranje · Adriaan Paulen · Wilder Penfield · Jan Mathijs Peters · Johannes Post · Henk van Randwijk · Hannie Schaft · Wim Schuijt · Gerrit Slagman · Gerben Sonderman · Wim Speelman · Simon Spoor · John Steinbeck · Marianne Tellegen · Trix Terwindt · Jan Thijssen · Gerrit van der Veen · Roelof Vermeulen · Jan Verschure · Jos van Wijlen · Jo Wüthrich

·

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Marlene Dietrich op Wikimedia Commons.

rel=nofollow