Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Tamme kastanje
| Tamme kastanje | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Bladeren en vruchten van een tamme kastanje (Castanea sativa). | |||||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| soort | |||||||||||||||||||
| Castanea sativa Mill. (1768) |
De tamme kastanje oftewel Castanea sativa is een loofboom uit de napjesdragersfamilie (Fagaceae), die van nature voorkomt in het Middellandse Zeegebied. De boom kan een hoogte bereiken van ongeveer 25-35 meter. De tamme kastanje heeft een levensduur van circa 500-1500 jaar. Er is een beroemde tamme kastanje, die staat bij de gemeente van Sant'Alfio in Sicilië (op de hellingen van de Etna) en die naar schatting 2000-4000 jaar oud is.
In Nederland en België komt de boom verwilderd voor en verder op oude landgoederen. Hij is hier ingevoerd door de Romeinen, die erg gesteld waren op de vruchten. Met name in het zuidoosten van Nederland zijn vrij veel oudere tamme kastanjes te vinden. Monumentale exemplaren zijn te vinden bij Beek-Ubbergen (de Kabouterboom in het Kastanjedal), in Arnhem en op diverse plaatsen in Limburg.
De vrucht van de tamme kastanje is een doosvrucht (bolster). De zaden (kastanjes) kunnen, nadat de stekelige bolster is verwijderd, worden geroosterd en gegeten, in tegenstelling tot de kastanjes van de giftige paardenkastanje (Aesculus hippocastanum) die overigens bij een geheel andere plantenfamilie behoort, de zeepboomfamilie (Sapindaceae). De meeste tamme kastanjes worden in oktober gevonden.
Makkelijker dan roosteren is het om de kastanjes te koken. Het is wel lastig om de hete, gekookte kastanjes te pellen. In Frankrijk eet men graag kastanjepuree (crème de marron). Het is daar in blik te koop.
Het hout van de boom is uitstekend timmerhout, het lijkt qua kleur en structuur op eikenhout. Het soortelijk gewicht is iets lager, maar het heeft een hoge duurzaamheid doordat er veel looizuur in het (kern)hout zit. Hierdoor verkleurt het hout in contact met ijzer. Het wordt veel gebruikt om hekken van te maken.
Naamgeving
Zijn naam heeft de tamme kastanje waarschijnlijk te danken aan de Griekse stad Kastanéia in Pontus, een historische landstreek aan de kust van het Zwarte Meer, waar men hem op grote schaal cultiveerde. De Romeinen veranderden zijn naam in Castanea. Het woord sativa betekent gecultiveerd, nuttig of verzadigend.
Zie ook
- Tam (doorverwijzing).
Externe link
- {{{2}}} op SoortenBank.nl (gebaseerd op de 22e, voorlaatste, druk van de Heukels)
Vrije mediabestanden over Castanea sativa op Wikimedia Commons
