Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Spiritus lenis

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Spiritus lenis (spīritus lēnis) is de Latijnse benaming voor een Grieks diakritisch teken.

In Oudgrieks heette dit de ψιλὸν πνεῦμα, psilòn pneúma. In modern Grieks is dit de ψιλή, psilí.

Dit teken wordt gebruikt als aspiratieteken, om aan te geven dat een klinker of een tweeklank geen geaspireerde klank had. Wanneer de letter wel geaspireerd werd en dus door een h-klank voorafgegaan werd, gebruikte men een ander teken om dit aan te geven: de spiritus asper.

Het teken heeft de vorm van een weglatingsteken ( ᾿ ), zo ongeveer de vorm van een kleine c in het spiegelbeeld.


᾿

Wanneer een diakritisch teken met dezelfde vorm op een letter midden in het Griekse woord staat, is dit een koronis, een Grieks weglatingsteken. Dit duitdt niet op een aspiratie, maar betekent dat er klanken uit dit woord weggevallen zijn (krasis).

In de klassieke tijd werd dit teken nog niet gebruikt. Het teken werd ontwikkeld uit , de rechterhelft van de letter eta), Η. De eta werd soms als Hèta uitgesproken en werd in het Latijnse alfabet opgenomen als de letter H.

Rond de hellenistische tijd verdween de h-klank uit de Griekse taal, maar de aspiratietekens bleven in de spelling in gebruik.

In 1982 werd een nieuwe spelling in gebruik genomen, die de ’polytonische accenten’ (de accenten die de stemverhoging of stemdaling aangaven) afschafte en overschakelde op ’monotonische accenten’ of klemtoontekens. Ook de aspiratietekens werden in de nieuwe monotonische spelling weggelaten.

spiritus asper