Uitklappen
Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed
rel=nofollow

Spiritus asper

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Spiritus asper (spīritus asper) is de Latijnse benaming voor een Grieks diakritisch teken.

In Oudgrieks heette dit de δασὺ πνεῦμα, dasỳ pneúma of δασεῖα, daseía. In hedendaags Grieks is dit de δασεία, dasía.

Dit wordt gebruikt als aspiratieteken om aan te geven dat een klinker, tweeklank, of een letter rho een geaspireerde klank had, dus dat de letter voorafgegaan werd door een h-klank.

Het teken heeft de vorm van een enkel omgekeerd aanhalingsteken, ongeveer in de vorm van een kleine c (῾).


Het teken werd ontwikkeld uit , de linkerhelft van de letter eta, ( Η ). De eta werd soms als Hèta uitgesproken en werd in het Latijnse alfabet opgenomen als de letter H.

In de klassieke tijd werd dit diakritisch teken nog niet gebruikt. Rond de hellenistische tijd verdween de h-klank verdween uit de Griekse taal, maar het teken werd verder gebruikt.

Naar schatting 5 tot 10% van de Griekse woorden begon met een daseia. Onder andere:

  • alle woorden die met de letter ypsilon (υ) begonnen
  • alle woorden die met een rho (ρ) begonnen
  • alle lidwoorden
  • de betrekkelijke voornaamwoorden

In 1982 werd een nieuwe spelling in gebruik genomen, die de ’polytonische accenten’ (de accenten die de stemverhoging of stemdaling aangaven) afschafte en overschakelde op ’monotonische accenten’ of klemtoontekens.

Wanneer er geen h-klank aanwezig is, wordt dit aangegeven door een spiritus lenis.

spiritus lenis