Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Soerabaja
Surabaya, in het Nederlands ook wel als Soerabaja geschreven, is de hoofdstad van Oost-Java (Jawa Timur) en de op één na grootste stad van Indonesië.[1] De stad ligt aan de monding van de rivier de Mas aan de noordkust van het eiland en is een belangrijke havenstad. Aan de noord- en oostkant van de stad ligt de Javazee. Aan de westkant grenst Surabaya aan het district Gresik, aan de zuidkant aan het district Sidoarjo. De belangrijkste exportproducten zijn tabak, suiker en koffie (zie Multatuli).
Geschiedenis
Surabaya is in 1293 gesticht door Raden Wijaya. De naam Surabaya komt van de haai Sura en de krokodil Baya die in gevecht gewikkeld zouden zijn in de rivier de Kalimas (gouden rivier). Op de plek waar dit gevecht is geweest, ligt nu de stad. In 1525 bekeerden de heersers van Surabaya zich tot de islam, wat de start was voor een periode van macht. In 1625 werd Surabaya door de Mataramdynastie uit Midden-Java veroverd.
In 1743 veroverde VOC Surabaya op de inheemse bevolking. De stad was als handels- en havenstad van groot belang voor de toenmalige kolonie Nederlands-Indië. In 1942 viel de plaats in Japanse handen, totdat de geallieerden Surabaya in 1944 bombardeerden.
In oktober 1945 ontbrandde de strijd om Soerabaja tussen Britse bezettingstroepen en Indonesische nationalisten, die weigerden hun wapens in te leveren. De nationalisten moesten na felle gevechten de stad uiteindelijk prijsgeven.
Begin 1946 werden de Britten afgelost door Nederlandse troepen die inmiddels op Java waren geland. De verwoeste stad werd na de soevereiniteitsoverdracht van 1949 herbouwd. In 1995 vierde men haar 700-jarig bestaan.
Tegenwoordig
De stad heeft een grote diversiteit aan etnische groepen, naast een meerderheid van Javanen wonen er bijvoorbeeld veel Madoerezen, etnische Chinezen en is er een Joodse gemeenschap. Het huidige inwoneraantal is 3.000.000, maar rondom de stad liggen verschillende andere steden, die samen met Surabaya bezig zijn een agglomeratie te vormen, zoals Gresik en Mojokerto. In Surabaya zijn, dankzij de rijke zeevaarttraditie, ook veel marine-instituten aanwezig, waarvan de Naval Military Academy de grootste en bekendste is. Op de werf van Pt. Pal Indonesia (PAL) worden schepen gebouwd voor de Indonesische marine en voor export-opdrachten.[2] De haven van Surabaya is de op één na grootste (na die van Jakarta) van Indonesië. Op 18 juni 2014 sloot Gang Dolly, de grootste rosse buurt van Zuidoost-Azië vernoemd naar Dolly van der Mart, op last van burgemeester Tri Rismaharini.
Verkeer en vervoer
Surabaya kent één internationale luchthaven, die tevens een militaire basis is: Luchthaven Juanda. Deze luchthaven is op de internationale luchthaven in Jakarta na de drukste van Indonesië. De langste brug van Indonesië is gebouwd tussen Surabaya en het eiland Madoera en is officieel geopend op 12 juni 2009.
Bevolking
Surabaya is een multiculturele stad van Maleiers, Chinezen, Filipino, Indiërs, Arabieren en Europeanen. De autochtone Maleiers zijn meestal van Javaanse of Madoerese afkomst. Andere autochtone Indonesische bevolkingsgroepen zijn Soendanezen, Minangkabau, Batak, Banjar, Balinezen en Bugis.
De stad heeft een grote Chinese gemeenschap. Zij noemen de stad Vier Rivieren (泗水), een benaming die nog afstamt van toen Zheng He hier aan land ging en vier rivieren ontdekten. De Zheng Hemoskee (郑和清真寺) zou door deze islamitische zeevaarder zijn gesticht. De meerderheid van de Chinezen heeft wortels in de regio Minnan van de Chinese provincie Fujian. 78% van de lokale economie is in handen van de etnische Chinezen. In de stad zijn verschillende tempels door Chinezen gebouwd. De confuciustempel van Soerabaja Chinatown wordt Gredja Boen Bio (文庙) genoemd.[3]
Toerisme
Surabaya is geen bekende toeristische bestemming. Het vliegveld van Surabaya, Juanda International Airport, is te gebruiken als toeganspoort tot Java. O.a. vluchten van Cathay Pacific en Garuda Indonesia landen op dit vliegveld. Het vliegveld ligt ongeveer 15 km van het centrum van de stad. Veel toeristen gebruiken Surabaya als aankomsthaven, om hierna snel verder te reizen. Toch zijn er enkele bezienswaardigheden in de stad te vinden:
- Traditionele haven Kalimas, de haven van Surabaya
- Surabaya Zoo, de grootste dierentuin van Zuidoost-Azië
- Surabaya Al-Akbar Moskee, een van de grote moskeeën van Indonesië
- Tunjungan Plaza, het grootste winkelcentrum van Oost-Java
Chinese tempels
Universiteiten
Surabaya heeft een aantal vooraanstaande universiteiten binnen zijn stadsgrenzen:
- Institut Teknologi Sepuluh November (ITS), een van de beste technische universiteiten van Indonesië.
- Airlangga, die bekendstaat als de beste medische universiteit van Indonesië.
- Sunan Ampel, een universiteit waar de islam onderwerp van studie is.
- Militaire Academie voor de Marine, militaire academie van de Indonesische marine.
- Universitas Negeri Surabaya (UNESA), de staatsuniversiteit van Surabaya, die bekendstaat als de beste universiteit voor het opleiden van docenten.
Lijst van burgemeesters/Walikota
Sinds de instelling in 1916 van het ambt.
Nederlands-Indische periode:
- Mr. A. Meyroos (1916-1920)
- Ir. G.J. Dijkerman (1920-1929)
- H.I. Bussemaker (1929-1932)
- Mr. W.H. van Helsdingen (1932-1935)
- Mr. W.A.H. Fuchter (1935-1942)
Japanse bezetting:
- Radjamin Nasution (1942 feb. - sep.)
- Takahashi Ichiro (1942-1945)
Nederlands naoorlogse periode:
- Mr. C.J.G. Becht (1948-1949)
Indonesische periode:
- Radjamin Nasution (1945 aug. - nov.)
- Mr. Indrakoesoema (1945 dec.)
- Mr. Soerjadi (1946-1950)
- Doel Arnowo (1950-1952)
- Moestadjab Soemowidigdo (1952-1956)
- R. Istidjab Tjokrokoesoemo (1956-1958)
- Dr. R. Satrio Sastrodiredjo (1958-1964)
- Moerachman, SH (1964-1965)
- R. Soekotjo (1965-1974)
- HR Soeparno (1974-1979)
- Drs. Moehadji Widjaja (1979-1984)
- Dr. H. Poernomo Kasidi (1984-1994)
- H. Sunarto Sumoprawiro (1994-2002)
- Bambang Dwi Hartono (2002-2010)
- Ir. Tri Rismaharini (2010-heden)
Geboren
- Wilhelm Christiaan Nieuwenhuijzen (1847-1913), kolonel in het Indische leger, publicist en ridder in de Militaire Willems-Orde
- Pieter Merkus Lambertus de Bruijn Prince (1851-1936), vicepresident van den Raad van Indië (1904)
- Willem Pieter Broekman (1866-1894), eerste luitenant der infanterie van het Indische leger en ridder in de Militaire Willems-Orde
- Henri Mari Vis (1870-1899), eerste luitenant en ridder in de Militaire Willems-Orde
- Henrie Pieter de Bruijn (1874-1902), eerste luitenant, ridder in de Militaire Willems-Orde vierde klasse
- Berhardina Midderigh-Bokhorst (1880-1972), illustrator
- Just Göbel (1891-1984), keeper (Nederlands elftal)
- Fri Heil (1892-1983), Nederlands beeldhouwster
- Meinoud Rost van Tonningen (1894-1945), collaborateur, journalist, politicus en SS'er
- Louis Einthoven (1896-1979), jurist
- Magdalena Hermina (Madelon) Székely-Lulofs (1899-1958), schrijfster en journaliste
- Claire Bonebakker (1904-1979), schilderes
- Jo Boer (1907-1993), romanschrijfster
- Jacob Pieter van Helsdingen (1907-1942), oorlogsheld
- Mies van Oppenraaij (1910-1998), schilder en glazenier
- Dirk Lucas Asjes (1911-1997), luchtvaartpionier en oorlogsvlieger die zich boven Nederlands-Indië onderscheidde in de strijd tegen Japan
- Steven Mathijs Snouck Hurgronje (1913-1998), burgemeester
- Karel Hardeman (1914-2010), olympisch roeier
- John Opdam (1916-1983), arts en crimineel
- Giovanni Hakkenberg MWO (1923-2013), marinier
- Erik Hazelhoff Roelfzema MWO (1917-2007), verzetsstrijder, piloot, radiomedewerker en schrijver
- Frans Henrichs (1922-1999), sportverslaggever
- Kick Stokhuyzen (1930-2009), presentator en stemacteur
- John Kuipers (1937-2013), acteur
- Hugo van Lawick (1937-2002), filmmaker
- Vic Hayes (1941), ingenieur
- Barend Cohen (1942-2005), forensisch geneeskundige en mensenrechtenactivist
- Cor Smit (1942-2016), voetballer
- Wieteke van Dort (1943), actrice, cabaretière en zangeres
- Xaviera Hollander (1943), prostituee en schrijfster
- Errol Frank Stoové (1947), topfunctionaris
- Sias Fanoembi (1949-2013), beeldhouwer
- Laura Gemser (1950), actrice (o.a. Black Emanuelle)
- Bobby Vosmaer (1951), oud-voetballer
- André Wetzel (1951), oud-voetballer en voetbaltrainer
- René Gude (1957-2015), filosoof
- Alan Budikusuma (1968), badmintonner
- Tony Gunawan (1975), badmintonner
- Brace (1986), zanger
Zie ook
- Nederlandsch Indische Industrie N.V., was een groot machine- & constructiebedrijf
- Machinefabriek Braat N.V., was een groot machine- & constructiebedrijf
Externe link
Bronnen, noten en/of referenties
|
| Bestuurlijke indeling van Oost-Java |
|---|
|
Stadsgemeenten: Batu · Blitar · Kediri · Madiun · Malang · Mojokerto · Probolinggo · Pasuruan · Surabaya |
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Surabaya op Wikimedia Commons.
