Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Hortus botanicus
Hortus botanicus (traditionele naam) oftewel botanische tuin (tegenwoordige naam) oftewel plantentuin (Vlaamse naam) genoemd, is daarbij om een tuin (of organisatie die onder andere een tuin beheert) met een wetenschappelijk karakter. In de meest strikte zin is een hortus botanicus een wetenschappelijke plantencollectie. De hortusdirecteur wordt wel prefect of praefectus horti genoemd. Onder de hortusdirecteur staat de hortulanus, de technische beheerder van de hortus. Een hortus is vaak aan een universiteit verbonden en kan aldaar samenwerken met een herbarium, al is het evengoed mogelijk dat het herbarium deel uitmaakt van de botanische tuin. In een hortus worden planten gekweekt. In sommige horti die al lang bestaan kunnen grote volwassen exemplaren van bomen en struiken gezien worden. De meeste botanische tuinen zijn gespecialiseerd. Er bestaan ook bijzondere vormen van botanische tuinen zoals een arboretum met hoofdzakelijk bomen en een pinetum met hoofdzakelijk coniferen. Een tuin met diverse soorten rozen wordt wel een rosarium genoemd, maar zal wel nooit een wetenschappelijk karakter dragen.
Naast het wetenschappelijk karakter hebben botanische tuinen in de 21 eeuw nog andere bijzondere taken. Duizenden plantensoorten zijn in meerdere of minder mate bedreigd. Botanische tuinen hebben als taak planten te bewaren in hun collecties maar ook ze in de natuur voor uitsterven te behoeden.
De derde taak die botanische tuinen hebben is planten te laten zien aan iedereen die iets over planten wil weten.
Botanische tuinen in België, Nederland en andere landen
Meer dan 800 botanische tuinen uit 120 landen zijn aangesloten bij Botanic Gardens Conservation International (BGCI).
België
Belgische botanische tuinen zijn verenigd via de Vereniging voor Botanische Tuinen en Arboreta (VBTA).
- Arboretum Bokrijk, Bokrijk
- Arboretum Hof Ter Saksen, Beveren
- Arboretum Kalmthout, Kalmthout
- Arboretum R. Lenoir, Rendeux
- Arboretum Wespelaar, Haacht
- Kruidtuin Stad Leuven of Hortus Botanicus Lovaniensis, Leuven
- Nationale Plantentuin van België, Meise
- Plantentuin van de Stad Antwerpen, Antwerpen
- Plantentuin van de Universiteit Gent, Gent
Nederland
Een aantal Nederlandse botanische tuinen zijn verenigd in de Nederlandse Vereniging van Botanische Tuinen (NVBT).
- Arboretum Hoogvliet, Rotterdam
- Arboretum Oudenbosch, Oudenbosch
- Arboretum Trompenburg, Rotterdam
- Arboretum Poort-Bulten, De Lutte
- Beemster Arboretum, Zuidoostbeemster
- Botanische Tuin De Kruidhof, Buitenpost
- Botanische Tuin Kerkrade
- Botanische Tuin TU Delft
- Botanische Tuin Radboud Universiteit, Nijmegen
- Botanische Tuinen Universiteit Utrecht, waaronder ressorteren:
- Botanische Tuinen Wageningen, twee locaties in Wageningen:
- De Dreijen
- Belmonte arboretum
- Diergaarde Blijdorp, Rotterdam
- Domies Toen, Pieterburen
- Historische Tuin Aalsmeer, Aalsmeer
- Hortus Arcadië, Nijmegen
- Hortus Botanicus Amsterdam
- Hortus botanicus Leiden
- Hortus Botanicus Vrije Universiteit Amsterdam
- Hortus Bulborum, Limmen
- Hortus Haren, Haren
- Landgoed Schovenhorst, Putten
- Oranjerie De Groene Parel, Den Helder
- Oude Hortus, Utrecht
- Passiflorahoeve, Harskamp
- Pinetum Birkhoven, Amersfoort
- Pinetum Blijdenstein, Hilversum
- Pinetum De Dennenhorst, Lunteren
- Pinetum Ter Borgh, Anloo
Andere landen
Hortus Botanicus Helveticus is een organisatie van Zwitserse botanische tuinen en plantencollecties. In de Verenigde Staten kunnen botanische tuinen aangesloten zijn bij de American Public Gardens Association en Center for Plant Conservation. Honolulu Botanical Gardens is de naam van een netwerk van botanische tuinen op Oahu (Hawaï). De National Tropical Botanical Garden is een netwerk van botanische tuinen en natuurreservaten op Hawaï en in Florida. In Canada kunnen botanische tuinen aangesloten zijn bij het Canadian Botanical Conservation Network.
- Allerton Garden, Kauai (Hawaï)
- Amy B.H. Greenwell Ethnobotanical Garden, Captain Cook (Hawaï)
- Andromeda Botanic Gardens, Barbados
- Arboretum at Flagstaff, Flagstaff (Arizona, Verenigde Staten)
- Arboretum d'Antsokay, Toliara, Madagaskar
- Arboretum Kirchberg, Kirchberg, Luxemburg
- Arizona-Sonora Desert Museum, Pima County (Arizona, Verenigde Staten)
- Arnold Arboretum, Boston, Massachusetts, Verenigde Staten
- Atlanta Botanical Garden, Atlanta, Georgia, Verenigde Staten
- Bartram's Garden, Philadelphia (Pennsylvania), Verenigde Staten
- Belize Botanic Gardens, San Ignacio (Cayo, Belize)
- Benmore Botanic Garden, Argyll and Bute (Schotland)
- Brooklyn Botanic Garden, New York City, Verenigde Staten
- Berry Botanic Garden, Portland (Oregon), Verenigde Staten
- Botanischer Garten Berlin, Berlijn, Duitsland
- Botanischer Garten München-Nymphenburg, München, Duitsland
- Chelsea Physic Garden, Chelsea (Londen), Engeland
- Christchurch Botanic Gardens, Christchurch, Nieuw-Zeeland
- Cincinnati Zoo and Botanical Garden, Cincinnati (Ohio), Verenigde Staten
- Denver Botanic Gardens, Denver (Colorado)
- Desert Botanical Garden, Phoenix (Arizona), Verenigde Staten
- Fairchild Tropical Botanic Garden, Coral Gables, Florida, Verenigde Staten
- Eastwoodhill Arboretum, Ngatapa, Noordereiland, Nieuw-Zeeland
- Eden Project, Bodelva, Cornwall, Engeland
- Foster Botanical Garden, Honolulu, Oahu, Hawaï
- Giardino dei Semplici, Florence, Italië
- Glasgow Botanic Gardens, Glasgow, Schotland
- Göteborgs botaniska trädgård, Göteborg, Zweden
- Grădina Botanică din Cluj-Napoca, Cluj-Napoca, Roemenië
- Hackfalls Arboretum, Tiniroto, Noordereiland, Nieuw-Zeeland
- Ho'omaluhia Botanical Garden, Kaneohe, Oahu, Hawaï
- Instituto Plantarum, Nova Odessa, São Paulo, Brazilië
- Jardim Botânico do Rio de Janeiro, Rio de Janeiro, Brazilië
- Jardin Exotique de Monaco, Monaco
- Jardin des Plantes, Parijs, Frankrijk
- Kew Gardens, Engeland nabij Londen
- Kebun Raya Bogor, Bogor, Indonesië
- Kebun Raya Cibodas, Indonesië
- Kebun Raya Eka Karya, Indonesië
- Kebun Raya Purwodadi, Indonesië
- Koko Crater Botanical Garden, Oahu, Hawaï
- Lady Bird Johnson Wildflower Center, Austin (Texas), Verenigde Staten
- Lal Bagh in Bangalore, India
- Lancetilla, Honduras
- Liliuokalani Botanical Garden, Honolulu, Oahu, Hawaï
- Linnéträdgården, Uppsala, Zweden
- Logan Botanic Garden, Port Logan, Schotland
- Lost Gardens of Heligan, Cornwall, Verenigd Koninkrijk
- Lyon Arboretum, Honolulu, Oahu, Hawaï
- Missouri Botanical Garden, Saint Louis (Missouri), Verenigde Staten
- National Capital Botanical Gardens, Port Moresby, Papoea-Nieuw-Guinea
- New York Botanical Garden, New York City, Verenigde Staten
- Norfolk Island Botanic Garden, Norfolk
- Ökologisch-Botanischer Garten, Bayreuth, Duitsland
- Orto botanico di Bologna, Bologna, Italië
- Orto botanico di Pisa, Pisa, Italië
- Orto botanico di Padova, Padua, Italië
- Palmengarten Frankfurt, Frankfurt am Main, Duitsland
- Rancho Santa Ana Botanic Garden, Claremont (Californië), Verenigde Staten
- Royal Botanic Garden Edinburgh, Edinburgh, Schotland
- Royal Botanic Gardens, Sydney, Australië
- Santa Barbara Botanic Garden, Mission Canyon (Californië, Verenigde Staten)
- State Botanical Garden of Georgia, Athens (Georgia, Verenigde Staten)
- St. George Village Botanical Garden, Saint Croix (Amerikaanse Maagdeneilanden)
- University of Oxford Botanic Garden, Oxford, Engeland
- Siit Arboretum Botanical Garden, Zamboanguita, Filipijnen
- Wahiawa Botanical Garden, Oahu, Hawaï
- Wellington Botanic Garden, Wellington, Nieuw-Zeeland
- Wilhelma, Stuttgart, Duitsland
Zie ook
Literatuur
- De plantentuinen van Nederland en Vlaanderen; Gerrit de Graaff e.a.; Boom (1995); ISBN 9053521186
- Botanic Gardens: A Living History; onder redactie van Nadine Monem; Black Dog Publishing (2007); ISBN 1904772722
- Great Botanic Gardens of the World; Sara Oldfield; New Holland Publishers (2007); ISBN 1845375939