Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Uppsala (stad)
Plaats in Zweden 
| |||
  | |||
| Landschap | Uppland | ||
| Län | Uppsala län | ||
| Gemeente | Uppsala | ||
| Coördinaten | 59°051′N 17°038′E | ||
| Oppervlakte | 48,77 km² | ||
| Inwoners | 140.454[1] | ||
| Postcode | 0380 | ||
| |||
Uppsala is de hoofdstad van de gemeente Uppsala in het landschap Uppland en de provincie Uppsala län in Zweden. De plaats heeft 128.409 inwoners (2005) en een oppervlakte van 4877 hectare. De stad is de op drie na grootste stad van Zweden en de hoofdstad van de provincie Uppsala län. De plaats geldt als een typische studentenstad.
Geografie
Uppsala is ontstaan op de vruchtbare modderige laaglanden en wordt doorkruist door de rivier Fyrisån.
De stad ligt op 71 kilometer ten noorden van Stockholm, en 35 km ten noorden van het internationale vliegveld Arlanda. Uppsala is de op drie na grootste stad van Zweden (na Stockholm, Göteborg en Malmö).
De nabijheid van het Mälarmeer (5 km) waarmee het via de rivier Fyrisån is verbonden, maakten de plaats lang geleden tot een knooppunt voor handel in pelsen vanuit de bossige omgeving in het noorden en naar het binnenland.
Kenmerkend aan de stad is de kathedraal van Uppsala, de vele studenten en een bevolking die graag fietst. De universiteit van Uppsala had in het jaar 2001 36.500 studenten.
Geschiedenis
Het huidige Uppsala heette vroeger "Östra Aros", en het huidige Gamla Uppsala (het Oude Uppsala) heette toen "Uppsala". De Mälarbaai strekte zich toen uit tot aan Östra Aros, die als haven diende voor Uppsala. Het oude Uppsala werd al genoemd als centrale cultuurplaats van Zweden door bijvoorbeeld Adam van Bremen. Östra Aros zou daarna de naam "Uppsala" overnemen en het oudere "Uppsala" kreeg dan de naam Oud Uppsala (Gamla Uppsala), rond 1130. (?)
In de 16de eeuw werden vele Walen uit België naar Uppsala gelokt om daar met hun kennis van zaken de ijzerindustrie uit te bouwen. De Walen zijn er tot op vandaag een belangrijke financiële groep.
In mei 1702 werd de hele stadskern verwoest door een brand, onder andere de kathedraal werd ernstig beschadigd.
Personen in de geschiedenis van de stad:
- Olof Rudbeck de Oudere
- Olof Rudbeck de Jongere
- Carl Linnaeus
- Carl Peter Thunberg
- Dag Hammarskjöld
- Bertil Lindblad
- Anders Celsius
- Gösta Knutsson
Stadsdelen
Binnenstad:
- Stadscentrum
- Fjärdingen
Noordwesten:
- Berthåga
- Husbyborg
- Hällby
- Librobäck
- Luthagen
- Rickomberga
- Stenhagen
Westen:
- Eriksberg
- Flogsta
- Håga
- Kvarnbo
- Kvarnbolund
- Kåbo
- Norby
- Polacksbacken
Zuidwesten:
- Gottsunda
- Sunnersta
- Ulleråker
- Ultuna
- Valsätra
- Vårdsätra
Zuidoosten:
- Bergsbrunna
- Nåntuna
- Sävja
- Vilan
Oosten:
- Boländerna
- Fyrislund
- Fålhagen
- Kungsängen
- Kuggebro
- Salabacke
- Slavsta
- Vaksala
- Årsta
Noorden:
- Brillinge
- Gamla Uppsala
- Gränby
- Kvarngärdet
- Löten
- Nyby
- Svartbäcken
- Tunabackar
- Ärna
Bezienswaardigheden
- Kathedraal van Uppsala
- Universiteit van Uppsala
- Carolina Rediviva
- Linnéträdgården
- Saturnus (Sweden Solar System)
- Gustavianum
Verkeer en vervoer
De Europese snelweg E4 passeert Uppsala vanaf de oostkant (van Stockholm naar Gävle). Andere wegen rond de stad zijn de Riksväg 55, Riksväg 72, Länsväg 255, Länsväg 272, Länsväg 282, Länsväg 288 en Länsväg 290.
De stad heeft een station aan de spoorlijnen Uppsala - Morastrand, Stockholm - Sundsvall en de museumspoorlijn Uppsala - Lenna.
Bekende inwoners van Uppsala
Geboren
- Johannes Bureus (1568-1652), onderwijzer, bedenker van Futhark
- Anders Celsius (1701-1744), astronoom, bekend van de naar hem genoemde temperatuurschaal
- Svante Arrhenius (1859-1927), natuur- en scheikundige en Nobelprijswinnaar (1903)
- Bruno Liljefors (1860-1939), kunstschilder en tekenaar
- Henrik Sjöberg (1875-1905), atleet
- Ernst Alexanderson (1878-1975), uitvinder
- Hans Lindman (1884-1957), voetballer
- Sune Almkvist (1886-1975), voetballer
- Alva Myrdal (1902-1986), diplomate, politica, schrijfster en Nobelprijswinnares (1982)
- Ingmar Bergman (1918-2007), filmregisseur
- Viveca Lindfors (1920-1995), actrice, filmproducente en scenarioschrijfster
- Arvid Carlsson (1923-2018), wetenschapper en Nobelprijswinnaar (2000)
- Torsten Wiesel (1924), neuroloog en Nobelprijswinnaar (1981)
- Hans Blix (1928), politicus en voormalig voorzitter van het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA, 1981-1997)
- Ove Andersson (1938-2008), rallyrijder
- Leif Edvinsson (1946), managementwetenschapper
- Folker Vaerle (1958), ingenieur informatica en ontwikkelaar van biometrische systemen
- Åsa Larsson (1966), schrijfster
- Per-Ulrik Johansson (1966), golfprofessional
- Malena Ernman (1970), operazangeres die Zweden vertegenwoordigde op het Eurovisiesongfestival in 2009
- Gunilla Svärd (1970), oriëntatieloopster
- Marit Törnqvist (1974), Zweeds/Nederlands illustrator en schrijver
- Maria Sundbom (1975), actrice
- Linda Sembrant (1987), voetbalster
Externe links
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Uppsala op Wikimedia Commons.
| Bronnen, noten en/of referenties
|
