Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Paal (object)

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Een elektriciteitspaal met straatverlichting er aan,
in Adelaide, Zuid-Australië.

Een paal is een algemene benaming voor een langwerpig houten, stenen of metalen object, toegepast of toepasbaar in constructies, waarbij de breedte over de hele lengte ongeveer gelijk is. Palen zijn, in tegenstelling tot balken, altijd verticaal of enigszins schuin geplaatst.

Palen kunnen onderling vele verschillende diktes hebben, maar om nog een paal genoemd te kunnen worden, is er wel een zekere minimumdikte. Een paal van slechts enkele centimeters dik noemt men niet langer een paal, maar een stok.

Palen kunnen op meerdere terreinen worden toegepast. Over het algemeen spreekt men simpelweg van een 'paal' wanneer alleen de dimensies van het object zichtbaar zijn. Wanneer ook de functie van de paal bekend is, kan de benaming veranderen.

Toegepast in constructies komen palen voor als ondersteuning. Dit kan zijn in de vorm van heipalen waarop een fundament gebouwd wordt, maar ook als bovengrondse paal die andere objecten op hun plaats houden, zoals bij een lantaarnpaal, schandpaal en rolpaal. Andere soorten palen in constructies zijn onder meer steigerpalen (ook wel steigerpijpen), schoorpalen en pionierpalen.

Een bepaald type paal is de mast. Deze dienen om er zaken zoals doeken in op te hangen. Zo zijn er de vlaggenmast en de scheepsmast

Grenzen worden ook aangegeven met behulp van grenspalen. Deze staan vaak op plaatsen waar de grens een knik maakt en dragen dikwijls een nummer.

In sportieve contexten treft men palen aan in het paalwerpen. Dit wordt onder meer beoefend als onderdeel van de Schotse Highland games. Een andere sport is paalklimmen waarin men zo snel mogelijk de top van de paal probeert te bereiken. Palen worden in veel sporten ook gebruikt om doelen mee aan te geven (doelpaal) of, bij korfbal, aan op te hangen.

Palen werden tot in de 19e eeuw toegepast in dijken. Deze dijken werden voorzien van zogenaamde paalwerken. In de 18e eeuw verscheen de paalworm die deze paalwerken aantastte, waardoor de dijken instabiel werden bij storm en hoogwater.

Zie ook

Wikimedia Commons  Vrije mediabestanden over Light pole op Wikimedia Commons


Spreekwoorden en gezegden

  • "Voor paal staan" : Voor lul (joker) staan
  • "Dat staat als een paal boven water" : Dat is een ding wat zeker is
  • "Ergens paal en perk aan stellen" : Iets beteugelen / beperken