Ontwikkeling van Britse politieseries op televisie

De ontwikkeling van Britse politieseries op televisie kwam in Engeland op gang vanaf 1955.

Meestal wordt de hoofdpersoon in de serie gespeeld door een telkens terugkerende man of vrouw die de misdaad dient op te lossen. Vaak is dit een politiefunctionaris, maar het kan ook een gewone burger of privédetective zijn. Voorbeelden zijn: Hercule Poirot en Miss Marple, beide van Agatha Christie, Inspecteur Wexford van Ruth Rendell en Morse en zijn opvolger Lewis. Dit zijn enige voorbeelden van series die bij het Nederlandse publiek waardering geoogst hebben. Het vakkundige spel van de Britse acteurs en actrices zijn daar debet aan.

Selectie van series vanaf 1955

Het begon in Engeland met Fabian of the Yard (1954-1956) met 30 afleveringen in waarschijnlijk de eerste Britse politieserie. Hierin zijn de belevenissen van DI Robert Fabian van New Scotland Yard te zien.

Daarna volgde met 430 episodes één van de langst lopende politieseries in Engeland, Dixon of Dock Green (1955-1976) met in de hoofdrol Jack Warner als PC George Dixon.

En met nog zo een lange reeks van 236 afleveringen, No Hiding Place (1959-1967) waarin de zaken van Detective Chief Superintendent Tom Lockhart (gespeeld door Raymond Francis) werkzaam bij Scotland Yard werden gevolgd, hij werd geassisteerd door Detective Sergeant Harry Baxter (Eric Lander).

In 1961-62 de serie: The Ghost Squad (1961-1964) met 52 afleveringen over de verrichtingen van een speciale afdeling van Scotland Yard, bekend als the Ghost Squad. De afdeling wordt geleid door squads chief, Sir Andrew Wilson en undercoveragent Nick Craig. In 1964, kreeg de serie een nieuwe naam G.S.5 met 13 episodes en een nieuwe undercoveragent Peter Clarke.

Dan volgt: The Saint (1962-1969) met 118 afleveringen naar de boeken van Leslie Charteris met Roger Moore in de hoofdrol. Simon Templar is een miljonair die zijn leven in dienst stelt om misdaad te bestrijden.

De allerlangste serie Z-Cars (1962-1978) wint het met 667 episodes van Dixon of Dock Green. De naam Z-cars slaat op de door de politie gebruikte auto's (meestal Ford Zodiacs en Ford Zephyrs). In de hoofdrol speelde Stratford Johns (1925-2002) als politieman DCI Charlie Barlow.

Tegelijkertijd: Barlow at Large (1971-1975) DCS Charlie Barlow werkt in Whitehall als medewerker bij de Police Research Services Branch, een afdeling die regionale politiekorpsen helpt bij het oplossen van moeilijke zaken. 29 Afleveringen met Stratford Johns (van Z-cars) in de hoofdrol.

Een aparte reeks was: Van der Valk (1972-1992) - Commissaris Piet van der Valk (Barry Foster) is de politieman in deze lang lopende serie, die geheel in Amsterdam is gesitueerd. Van der Valk moet klaarheid brengen in typisch Amsterdamse problemen met drugshandelaren en seks-exploitanten.

The Sweeney (1975-1978) was een 53 episodes lange serie over een zogenaamd Flying Squad, een elitekorps van de Britse politie. John Thaw (bekend als inspector Morse) was Detective Inspector Jack Regan en Dennis Waterman was Detective Sergeant George Carter.

The Professionals tussen (1977-1983) met 57 afleveringen. In deze serie Martin Shaw, Lewis Collins and Gordon Jackson, als agenten van de gefingeerde CI5, een tak van de geheime dienst.

Shoestring (1979-1980) volgt, (Trevor Eve) speelt de rol van Eddie Shoestring. Eddie is een privé-detective die problemen via Radio West in Bristol per telefoon probeert te ontmaskeren.

The Gentle Touch (1980-1984) In 56 episodes laat deze serie de belevenissen zien van een aantal politiemensen. In 1980 spelen de gebeurtenissen zich af in Soho en Covent Garden in Londen, maar het is ook het verhaal van DI Maggie Forbes (een rol van Jill Gascoine

Bergerac (1981-1991). In deze langlopende serie zag men politieman Jim Bergerac op het Kanaal-eiland Jersey met in de hoofdrol John Nettles die nu furore maakt in Midsomer Murders.

Apart is: Agatha Christie's Partners in Crime (1983-1984). Tommy en Tuppence Beresford zijn een upperclass-stel, maar omdat zij zich vervelen nemen zij Blunt's International Detective Agency over. Het is een serie met 11 afleveringen naar de verhalen van Agatha Christie met in de hoofdrollen Francesca Annis en James Warwick.

De serie Adam Dalgliesh. Hij is Commander bij de Metropolitan Police van New Scotland Yard in Londen en is nogal een aparte figuur, die zich onder andere bezighoudt met het schrijven van gedichten. Dalgliesh is een weduwnaar; hij verloor zijn vrouw toen zij een kind op de wereld moest brengen. Dalgliesh woont in een flat bij de rivier de Theems en is in het bezit van een Jaguar. Adam Dalgliesh wordt in de serie gespeeld door de acteur Roy Marsden in de periode van 1983 tot 1998, daarna werd de rol van Dalgliesh enige keren overgenomen door Martin Shaw.

De Schotse serie Taggart is al vanaf 1983 op televisie te zien. Chief Inspector Burke en zijn team: Detective Inspector Robbie Ross, Detective Constable Jackie Reid en Detective Constable Stuart Fraser doen hun politiewerk in Glasgow. Dit is momenteel één der langst lopende series van dit moment. Burke wordt vertolkt door Alex Norton, Robbie Ross door John Michie, Stuart Fraser door Colin McCredie en Jackie Reid door Blythe Duff die de langst meespelende in de serie is.

Miss Marple (1984-2006). Deze oude dame (bedacht door Agatha Christie) lost allerlei moeilijke zaken op in het fictieve dorp St.Mary's Mead.

The Adventures of Sherlock Holmes (1984-1994) is een 41 episodes tellende serie met Jeremy Brett in de rol van de beroemde speurder Sherlock Holmes.

Dempsey and Makepeace (1985-1986) was met 30 afleveringen het verhaal van de Amerikaanse Inspecteur Dempsey en de Britse Makepeace die als een hecht team samenwerkten bij een speciale politiefdeling SI 10. Michael Brandon speelde de rol van Dempsey en Glynis Barber had de rol van Makepeace. De karakters van het duo lopen uiteen. Harriet de welopgevoede en gestudeerde vrouw, terwijl haar Amerikaanse partner veel impulsiever is. Dempsey vindt de werkwijze van Scotland Yard te slap, maar zijn Engelse collega’s vinden hem maar aan rare sinjeur. Ondanks hun meningsverschillen blijken Dempsey and Makepeace echter een bruikbaar wapen te zijn in de strijd tegen de misdaad.

Inspector Wexford (1987-2005) (naar scripts van Ruth Rendell). De indrukwekkende George Baker (Inspector Wexford) lost misdaden op in het denkbeeldige Kingsmarkham, waar hij zijn werk verricht met de assistentie van zijn Detective Sergeant Mike Burden (gespeeld door Christopher Ravenscroft).

Populair was Inspector Morse (1987-2000). Met zijn flegmatieke wijze van werken lost Morse met zijn Detective Sergeant Robbie Lewis diverse moorden op in Oxford. John Thaw (inmiddels overleden) speelde een prachtige rol naast zijn assistent Kevin Whately, die nu zijn eigen serie Lewis heeft.

Hercule Poirot (1989-2008) - (naar de boeken van Agatha Christie) - De Belgische privé-detective Poirot (David Suchet) gaat met zijn vaste hulp Captain Hastings (Hugh Fraser) een moeilijke zaken te lijf. Tot 2008 zijn 58 afleveringen geproduceerd, ze zijn echter niet allemaal op de Nederlandse TV geweest.

Prime Suspect (1990-2006) - Detective Chief Inspector Jane Tennison (Helen Mirren) is een taaie, slimme vrouw die hevig van zich af moet bijten in een door mannen gedomineerde en zelfs vijandige omgeving. De laatste aflevering van deze serie werd gemaakt in 2006 onder de titel Prime Suspect VII: The Final Act

Een andere bekende serie is: A Touch of Frost (1992) Moeilijke zaken worden door Inspecteur Frost opgelost in een middelgrote stad in Midden-Engeland. Frost is een rol van David Jason die meestal met zijn chef Mullet (een rol van Bruce Alexander) overhoop ligt. David Jason is één van de acteurs die niet wil terugkeren als de steeds maar ouder wordende detective en het bijltje er dus nu maar bij neergooit.

Cadfael (1994-1998) De van de kruistochten teruggekeerde monnik Cadfael (Derek Jacobi) gebruikt zijn botanische kundigheden om mysteries in het middeleeuwse Shrewsbury op te lossen.

Wycliffe (1994-1988) is een in Cornwall afspelende serie van 36 afleveringen met Jack Shepherd als Chief Inspector Wycliffe. Omdat de producenten Jimmy Yuill (die de rol van Detective Inspecteur Doug Kersey speelde) wegens ziekte uit de serie wilden halen, (ook toen hij weer beter was) besloot Shepherd ook zijn medewerking aan de serie te staken. Wycliffe werd buiten Doug Kersey in zijn opsporingen ook bijgestaan door Detective Inspecteur Lucy Lane gespeeld door Helen Masters.

Een teleurstelling dat de serie op last van BBC geschrapt is, is de serie Dalziel and Pascoe (1996-2007) - Hoofdinspecteur Andy Dalziel (Warren Clarke) en zijn vaste hulp Peter Pascoe (Colin Buchanan) worden geconfronteerd met het oplossen van misdaden in Yorkshire. Echter één van de afleveringen werd geheel in Amsterdam opgenomen.

Silent Witness (1996) - Na het vertrek van pathologe Sam Ryan (Amanda Burton) bestaat het huidige team van pathologen uit: Dr Leo Dalton (William Gaminara), Dr. Harry Cunningham (Tom Ward) en Dr. Nikki Alexander (Emilia Fox).

Midsomer Murders. In deze serie, begonnen in 1997, waarvan inmiddels 66 afleveringen gemaakt zijn, gaan Tom Barnaby (gespeeld door John Nettles) en zijn sergeant Ben Jones (een rol van Jason Hughes) misdaden bestrijden in de landelijke omgeving van de Midsomer dorpen. John Nettles heeft aangekondigd binnen niet al te lange tijd met zijn aanwezigheid in de serie te stoppen.

Trial and Retribution (1997-2007) reeds 38 afleveringen tot in 2007. Misdaadonderzoek en berechting gaan in deze serie hand in hand. David Hayman speelt Detective Superintendent (later Det. Chief. Supt.) Mike Walker met Kate Buffery als Detective Inspector Pat North. Later wordt Pat North vervangen door Detective Chief Inspector Roison Connor, gespeeld door Victoria Smurfit.

Second Sight (1999-2001) is een Engelse politieserie naar verhalen van Paula Milne met in de hoofdrol Clive Owen als hoofdinspecteur Ross Tanner die lijdt aan een oogziekte die hem langzaam blind dreigt te maken.

De Schotse serie Rebus (televisieserie) (2000-2006). DI John Rebus van Edinburgh CID en zijn DC Siobhan Clarke (Claire Price) ontrafelen in die stad allerlei soorten misdaden. Rebus werd gespeeld door John Hannah, maar in de laatste drie van de tien afleveringen heeft Ken Stott die rol overgenomen.

Waking the Dead (2000-2007) – is een serie die in 2000 is gestart en waarvan inmiddels 63 afleveringen zijn geproduceerd. Geleid door Detective Superintendent Peter Boyd (Trevor Eve) onderzoekt de Cold Case Squad onopgeloste zaken uit het verleden. Gewapend met de nieuwste technologische snufjes probeert een team waaronder psycholoog Grace Foley (Sue Johnston), Detective Inspector Spencer Jordan (Wil Johnson), Detective Sergeant Stella Goodman (Félicité du Jeu), en forensisch pathologe Eve Lockhart (Tara Fitzgerald), deze oude zaken op te lossen.

Murder Rooms (2000) - Dr. Bell lost mysterieuze zaken op met behulp van zijn assistent Doyle. De echte Dr. Bell stond model voor Sherlock Holmes, hij was leraar van Arthur Conan Doyle, de schrijver die Holmes creëerde.

In de serie Murder in Mind (2001-2003) – is iedere aflevering een losstaand verhaal en heeft een andere cast. Daarbij komen we ook acteurs tegen die we uit andere detectives kennen, zoals David Suchet uit Poirot en National Crime Squad en Kevin Whately, sergeant Lewis uit Inspector Morse.

Inspector Lynley Mysteries (2001) - De afleveringen van de eerste twee seizoenen zijn gebaseerd op de verhalen van de Amerikaanse schrijfster Elizabeth George. Latere afleveringen zijn gebaseerd op haar karakters, maar niet op haar verhalen. Nathaniel Parker als Superintendent Thomas Lynley, de achtste graaf van Asherton lost samen met zijn Sergeant Barbara Havers Sharon Small moorden op in opdracht van New Scotland Yard. Zij vullen elkaar op professioneel gebied heel goed aan en hebben veel respect voor elkaar. De indruk wordt gewekt dat Barbara nogal verliefd is op Tommy, maar dat wordt nooit daadwerkelijk getoond. De serie is door de BBC nogal abrupt gestopt en het lijkt erop dat aflevering 24 Know Thine Enemy de laatste geweest is

National Crime Squad (2001-2002). Het National Crime Squad, het Britse antwoord op de FBI, is een groep discrete, technisch ontwikkelde, topdetectives. John Borne (David Suchet) heeft het commando over deze elitaire misdaadbestrijdingseenheid. Ondanks zijn zwijgzame karakter weet hij informatie los te krijgen uit mensen.

Bij de VARA was te zien: Mersey Beat(2001-2004) – Hierin de perikelen van Hoofd-Inspectrice Susan Blake, gespeeld door Haydn Gwynne, met haar medewerkers. De serie werd uitgezonden van 2001 tot 2004. Men leeft mee met alle figuren (en dat zijn er nogal wat) uit een bepaald politiebureau in Engeland.

Murphy’s Law (2003-2006) - In Murphy's Law speelt James Nesbitt de geschorste undercoverpolitieagent Tommy Murphy. Murphy is het type agent dat zijn eigen gang gaat, maar ook kwetsbaar is. Hij zorgt ervoor dat hij als undercoveragent het vertrouwen kan winnen van de boeven waar hij achteraan gaat. Murphy kan altijd rekenen op zijn baas, Annie Guthrie (gespeeld door Claudia Harrison die in 5 afleveringen voorkomt). Ook politie-inspecteur Alan Carter (gespeeld door Del Synnott) geeft hem ondersteuning. In de 21 geproduceerde afleveringen komt een grote afwisseling voor van acteurs die meestal maar één keer in de serie voorkomen.

Blue Murder (2003-2006) – Politievrouw Janine Lewis (Caroline Quentin) moet als alleenstaande moeder met haar team in Manchester de misdaad bestrijden. Zij doet dat onder andere met Inspecteur Richard Mayne (gespeeld door Ian Kelsey) die een verhouding met haar heeft.

Rosemary & Thyme (2003-2007) - Rosemary Boxer (Felicity Kendal) en Laura Thyme (Pam Ferris) hebben allebei in hun leven de nodige tegenslagen die om een oplossing vragen. In allerlei situaties die met tuinen te maken hebben proberen de dames misdaden op te lossen.

Amanda Burton in een andere rol als The Commander (2003-2007) - Rechercheurs van de afdeling Moordzaken van de Metropolitan Police onderzoeken honderdvijftig moorden per jaar. Alle moordonderzoeken vallen onder de supervisie van Commander Clare Blake.

Een aparte reeks is Foyle's War (2004) - De serie speelt tijdens de Tweede Wereldoorlog in Hastings, Zuid-Engeland. Rechercheur Foyle (gespeeld door Michael Kitchen) probeert misdaden op te lossen die worden gepleegd tijdens deze turbulente periode, geholpen door zijn assistent Milner (Anthony Howell) en zijn chauffeuse Sam (Honeysuckle Weeks. Een nieuwe geplande reeks zal zich afspelen na de turbulente oorlogsjaren.

Lewis (televisieserie) (2006). Het is een televisieserie afgeleid van de politieserie Inspector Morse afspelende in Oxford. Kevin Whately was in die reeks Sergeant Robbie Lewis, die de rechterhand was van Inspector Morse en nu is hij als Inspecteur de baas van DS James Hathaway (Laurence Fox). Na de reeds vertoonde afleveringen staan alweer vier nieuwe producties van de serie op stapel.

Zie ook

Lijst van Britse politie- en detectiveseries

• Britse detectiveseries

https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_British_television_programmes

  Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)