Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Nikolaj Ivanovitsj Vavilov
Nikolaj Ivanovitsj Vavilov (Russisch: Николай Иванович Вавилов) (Moskou, 13 (juliaans) 25 (gregoriaans) november 1887 – Saratov, 26 januari 1943) was een internationaal gerespecteerd Russische plantkundige en plantenveredelaar. Hij was afkomstig uit een familie van textielhandelaren en de oudere broer van Sergej Vavilov.
Biografie
Vavilov, zoon van een leidinggevend bediende van een textielfabriek, studeerde van 1906 tot 1910 aan het Landbouwkundig Instituut te Moskou. In 1913-1914 studeerde hij bij William Bateson, de man die de genetica zijn naam gaf. Hij ondernam studiereizen in West-Europese landen, waar hij vertrouwd werd met de modernste resultaten op gebied van de biologie. Sinds 1917 onderwees hij als professor voor landbouw en genetica aan de Universiteit te Saratov en sinds 1921 als professor in de botanica en de plantenveredeling aan het Landbouwkundig Instituut te Petrograd (nu: Sint-Petersburg). Van 1924 tot 1940 was hij directeur van het „Al-Unie-Instituut voor Toegepaste Botanica” (later „Al-Unie-Instituut voor Plantenveredeling”) in Leningrad en van 1928 tot 1935 van de „Lenin-Academie voor Agrarische wetenschappen” (ВАСХНИЛ). Van 1930 tot 1940 was hij ook directeur van het Instituut voor Genetica van de Academie der Wetenschappen van de USSR te Moskou.
Hij presenteerde in 1927 een bruikbare theorie over de genencentra of oorsprongsgebieden van gecultiveerde plantensoorten. De opbrengst van landbouwgewassen zoals tarwe, aardappelen, maïs en gerst kon worden verhoogd door ze te kruisen met varianten uit het oorsprongsgebied van deze planten.
Binnen de door Vavilov opgerichte ВАСХНИЛ kwam het tot sterke meningsverschillen met Trofim Denisovitsj Lysenko, die oorspronkelijk door Vavilov gepromoot werd wegens zijn plantkundig fysiologisch onderzoek en wegens zijn afkomst uit een boerenfamilie.[1]
Vavilov uitte regelmatig kritiek op de niet-Mendeliaanse methoden van Lysenko. Maar Lysenko, die een grote politieke invloed kreeg, zag zijn kans om zijn rivalen uit de weg te ruimen. Zijn tegenstanders werden tot „volksvijand” verklaard.[2] Op basis van beschuldigingen door Lysenko werd Vavilov in 1940 uit zijn ambten ontzet, en hetzelfde jaar ter dood veroordeeld wegens „antisovjetische acties” en als zogenaamde „spion van het Engelse imperialisme”.[3] In het jaar dat Vavilov gevangengezet werd, kon de „genbank” te Sint-Petersburg dankzij Vavilov beschikken over meer dan 250.000 exemplaren van verschillende landbouwplanten.[2] Met de gevangenname van Vavilov werd een wereldwijd erkend wetenschapper uitgeschakeld en monddood gemaakt.
„We zullen op de brandstapel gaan; we zullen verbranden. Maar we zullen ons geloof niet verloochenen”
Nikolaj Vavilov[4]
Het oordeel werd omgezet in 20 jaar gevangenisstraf. Vavilov overleed op 26 januari 1943 op 55-jarige leeftijd,[2] toen men hem tijdens de Stalindictatuur liet verhongeren in een gevangenis in de stad Saratov (Siberië). Hij werd begraven in een massagraf voor gevangenen. Zijn naam was 15 jaar verboden. Pas na Stalins dood in 1955 werd hij postuum gerehabiliteerd.[3]
Data
- 1887: geboorte op 25 november (gregoriaans) te Moskou
- 1911: Afgestudeerd aan het Landbouwkundig Instituut te Moskou.
- 1917-1921: Professor aan de landbouwkundige afdeling van de Saratov Universiteit
- 1919: Theorie over de immuniteit bij planten.
- 1920: Formuleren van de wet van de homologe reeksen van erfelijke variaties.
- midden jaren ’20: Vavilov leert de jonge landbouwerszoon Trofim Lysenko kennen en begint hem mee te nemen naar wetenschappelijke vergaderingen
- 1921(-1940): Voorzitter van de afdeling Toegepaste Botanica en Selectie te Sint-Petersburg, die in 1924 is opgegaan in het Al-Unie-Instituut van Toegepaste Botanica en Nieuwe Gewassen en in 1930, in het Al-Unie-Instituut voor de Plantenteelt, met Vavilov als directeur tot augustus 1940.
- 1924: Vladimir Lenin overlijdt en wordt opgevolgd door Jozef Stalin.
- 1926: Leninprijs
- 1930-1940: Hoofd van het laboratorium voor genetica in Moskou, later opgegaan in het Instituut voor Genetica van de Russische Academie van Wetenschappen.
- 1931-1940: President van het Aardrijkskundig Sovjet-Genootschap.
- 1940: Gearresteerd, vals beschuldigd van sabotage van de Sovjet-landbouw en spionage. Hield meer dan 100 wetenschappelijke toespraken vanuit de gevangenis.
- 1943: Verhongerd in gevangenschap in Saratov.
De Russische Academie van Wetenschappen stelde de Vavilovprijs (1965) en de Vavilov-medaille (1968) in.
Opmerkelijke prestaties
- 60 expedities.
- Principes van kustmatige selectie in planten.
- Immuniteitsdoctrine bij planten.
- Verdediging van de genetica tegen het Lysenkoïsme.
Publicaties
- Landbouwkundig Afghanistan, (oorspronkelijke titel:) Земледельческий Афганистан. (1929)
- Selectie als wetenschap, (oorspronkelijke titel:) Селекция как наука. (1934)
- De wet van de homologe reeksen van erfelijke variaties, (oorspronkelijke titel:) Закон гомологических рядов в наследственной изменчивости. (1935)
- De theorie van de oorsprong der gecultiveerde planten na Darwin, Учение о происхождении культурных растений после Дарвина. (1940)
|
