Muziekcultuur op internet

Muziekcultuur op internet heeft, als onderdeel van de digitale revolutie, een ontwikkeling doorgemaakt die gekenmerkt wordt door de opmars van de mp3. Met het internet is er verandering gekomen in de verkoop van geluidsdragers, de muziekjournalistiek, de marketing en de promotie.

Downloaden

De digitale revolutie is met name in het voordeel gebleken van de onafhankelijke muziek, omdat deze doorgaans niet via main stream kanalen onder de aandacht komt. De major labels daarentegen verloren marktaandeel door de digitale revolutie . Eind jaren 90 van de vorige eeuw ontstonden de eerste mp3-zoekprogramma's, waarmee illegaal muziek down te loaden was vanaf andere computers. Napster, Kazaa, Limewire en Soulseek kwamen op. Later kwam er ook nog het torrent downloaden bij. Als gevolg hiervan stortte de cd-verkoop drastisch in elkaar en verdwenen de meeste muziekwinkels uit het straatbeeld. De enkelen die overbleven verbreedden hun markt door ook dvd's en games te gaan verkopen of specialiseerden zich in vinyl of tweedehands. Bol.com en Amazon.com als onderdeel van e-commerce zijn online winkels waar zowel de traditionele dragers als ook de downloads te koop zijn. Na de eerste golf van illegale muziekdistributie en e-commerce krijgt de commerciele markt gaandeweg ook meer positie door de opkomst van iTunes en sites als mp3.com.

In tegenstelling tot de daling van de verkoop van cd's bleef de verkoop van vinyl ongeveer gelijk en werd merchandise (t-shirts) juist populairder in aanschaf. Ook stegen de bezoekersaantallen van live-optredens en festivals.

Media

Internet had tevens effect op de media. Traditionele magazines kregen concurrentie van speciaal op muziek gerichtte webzines en weblogs. In het engelse taalgebied is Pitchfork Media de grootste website op dit gebied en kan zich qua impact meten met gerenomeerde bladen als Rolling Stone en NME. Kleinere Engelstalige webzines zijn Drowned in Sound, Prefix en het langst lopende internettijdschrift Perfect Sound Forever. Ook vakbladen gericht op de muzikanten zelf (gitaarmagazines, drummagazines, etc) hebben heden ten dage concurrenten op het internet. In Nederland vervulde VPRO's 3VOOR12 jaren lang de meest prominente rol als nieuwsbron. Inmiddels is die rol overgenomen door webzines als Kindamuzik, Maxazine, Soundzmagazine (Eigendom van Universal) en 8weekly. In België is er nog Goddeau, Kwadratuur en Digg*.

Naast de gespecialiseerde muziekwebzines hebben ook de algemene media sites als nu.nl een eigen muziekafdeling, hoewel dieze door de jaren heen flink is afgeslankt.

Allmusic is een site die vergelijkbaar met IMDB informatie verspreidt over bands. Biografieën, discografieën en genre-specificaties. Eerder was er ook Epitonic, maar die is heden ten dage minder actief. Amazon gebruikt in zijn productomschrijvingen de allmusic-biografieën van de muzikanten. In Nederland verschijnt niet langer de popencyclopedie, maar MCN die de vroegere boeken produceerde publiceert sinds het verschijnen van de laatste editie een online encyclopedie van Nederlandse acts die naar hun beoordeling relevant genoeg zijn om opgenomen te worden.

Social media

De opkomst van social media sites als MySpace, Facebook en Twitter werden voor bands een belangrijk platform als vorm van direct marketing. Op die manier kan elke band op goedkope wijze vrij informatie verspreiden zonder daarbij afhankelijk te zijn van tijdschriften, radio en televisie.

YouTube & podcasting

YouTube kwam op en werd massaal gebruikt om telefoonfilmpjes op te zetten van live-optredens, backstage impressies, interviews. Vaak geplaatst door fans uit bewondering, maar ook vaak door de bands zelf geplaatst als vorm van directe en snelle promotie. Een aantal artiesten werd beroemd vanwege opvallende presentaties via dit medium.

Podcasting komt op als deelvervanging van radio uitzendingen. Narrowcasting en audiostreams zijn tevens nieuwe ontwikkelingen.

Overig

Garageband en Sellaband zijn sites ter promotie van onbekende artiesten zonder platencontract. Last.fm is een site die luistergedrag van ingeschreven mensen registreert en tips geeft over verwante muziek. MusicMeter is een Nederlandstalige website waar muziekliefhebbers met elkaar over muziek kunnen discussiëren.

Bronnen en referenties

• Appetite for Self-Destruction: The Spectacular Crash of the Record Industry in the Digital Age, Steve Knopper, 2009, ISBN-13: 978-1593762698
• Ripped: How the Wired Generation Revolutionized Music, Greg Kot, 2009, ISBN-13: 978-1416547273

Muziekcultuur en internet