Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Moslimwetenschap

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Moslimwetenschappers vertaalden in de eerste eeuwen na het begin van de islam verschillende Griekse, Perzische en Indische geschriften. Later ontwikkelden ze een eigen literatuur die opgetekend was in het Arabisch en die gemaakt werd door geleerden uit alle delen van het islamimperium. Daarom spreken we van moslimwetenschap. In de renaissance namen Europese wetenschappers deze kennis weer over. In de wetenschapsgeschiedenis zijn de moslimwetenschappers niet alleen van belang vanwege hun eigen ontdekkingen, bijvoorbeeld op het gebied van de wiskunde en optica, maar ook vanwege het behouden van Griekse geschriften die anders verloren zouden zijn gegaan.

Astronomie

De moslims hebben altijd een grote interesse in astronomie gehad. Ze bouwden verder op de sterrenkundige kennis van de Babyloniërs, Egyptenaren, Indiërs en Grieken, deels omdat de astronomie ook een belangrijke rol in hun leven vervult.

De maan en de zon zijn altijd van groot belang geweest: aan de hand van de maan bepalen ze het begin en het einde van hun maanden in hun maankalender (een kalender die gebaseerd is op de cyclus van de schijngestalten van de maan). Aan de hand van de zon berekenden ze de tijden voor het vasten en gebed en konden ze ook de richting van de Ka'aba in Mekka bepalen.

Vele islamitische sterrenkundigen hebben zich ingespannen om de bewegingen van de hemellichamen te volgen. Hiervoor maakte ze handig gebruik van astrolabia's: een gradenboog verdeeld in vier kwadranten van een aantal graden. Door de nullijn gelijk te leggen met de horizon kan je de hoogte van de hemellichamen in graden aflezen

Geneeskunde

De islamitische geneeskunde is gebaseerd op de Koran. Daarin staat immers geschreven God creërde geen ziekte, zonder er een geneesmiddel voor in te stellen, behalve voor ouderdom. De moslims bouwde verder op de kennis van Grieken en Romeinen en haalden hun kennis uit waarnemingen en experimenten. Door deze experimenten (ook op lijken) kregen ze een grote kennis over ziektes en konden ze die bestrijden.

De islam hecht zowel belang aan lichamelijke gezondheid en reinheid van de mens: ze moeten zich 5 maal per dag wassen voor het gebed, minstens 1 keer per dag hun tanden poetsen, regelmatig het hele lichaam wassen en minstens een keer per week schone kleren dragen.

Al-Razi was een bekende geneeskundige die een boek met colums over het behoud van gezondheid dat hij ‘spirituele genezing’ noemde. Daarin raadde hij aan om met mate te eten en drinken en angst en woede te vermijden. Ibn Sin, een man die op vele vlakken heeft bijgedragen aan de wetenschap heeft ook een medische encyclopedie geschreven.

Wiskunde

De moslims vertaalden en bestudeerden de wiskundige Griekse en Indische geschriften. Al-Chwarizmi, een grote wiskundige die moslim was, verzon de term algebra. De algebra is een deel van wiskunde dat zich bezighoudt met grootheden. De getallen worden voorgesteld door letters en worden berekend door tal van regels.

Anderen noteerde de getallen zoals de Indiërs en verspreidden dit over de hele wereld. Hij noemde deze getallen de Arabische cijfers. Vele wiskundigen die moslim waren blonken uit in geometrie.

Aardrijkskunde

Ook bij de aardrijkskunde ligt de reden voor de interesse bij hun geloof. In de Koran staat immers door de wereld moeten reizen om de tekenen en patronen van God te bekijken.

Verder waren de moslims vroeger ook gewend om lange afstanden met kamelen, paarden, spannen en schepen te overbruggen wegens bestuurlijke, militaire en economische redenen. Dat houdt onder andere in dat ze die reizen moesten maken voor de handel en om hun religie te verspreidden.

Omdat het Islamimperium zo groot was maakte het de ontdekkingsreizigers zoals Ibn Battuta mogelijk om grote hoeveelheden informatie te verzamelen. Zo konden de reizigers hun reiservaringen in boeken schrijven. In deze boeken schreven ze over de landschappen en plekken die ze bezocht hadden en gaven tips voor reizigers die na hen zouden komen.

Filosofie

De moslims hadden een hoog aanzien voor de Griekse filosofen. Vooral Socrates, Plato en Aristoteles waren een belangrijke inspiratiebron voor Arabische filosofen. Islamitische filosofie heeft veel invloed gehad op de westerse filosofie. Op deze manier konden de westerse geleerden immers kennis maken met de werken van de Griekse filosofen door een vertaling vanuit het Arabisch. Als gevolg kwamen er nieuwe filosofieën op in Europa. De Islamitische en westerse filosofieën hadden verder niet veel belangstelling voor elkaar, deels omdat ze andere overtuigingen hadden en deels door het taalverschil. Later bestudeerde de filosoof de werken van Aristoteles en oefende in de Middeleeuwen een grote invloed op de westerse geleerden uit.

Alchemie

Het woord alchemie is afgeleid van het Arabische woord alkimia. Dankzij de islamitische vertalingen zijn heel wat geschriften over alchemie overgeleverd. Een van de belangrijkste alchemisten was Jabir ibn Hayyan, die in de 8e eeuw nieuwe mogelijkheden opende. Het verschil met de vroegere alchemisten was dat Jabir experimenten uitvoerde waardoor het veel begrijpelijker werd. Hij beschouwd als de vader van de scheikunde. Ook de moslims zochten zoals vele andere volkeren naar de steen der wijzen. De steen der wijzen zouden volgens de legende in staat zijn om gewone metalen in goud te veranderen. Ze voerden proeven uit om deze steen te maken, maar logischerwijze lukten deze proeven niet. Maar ze vonden toch parfums, geneesmiddelen en meer uit. Tegenwoordig is alchemie nog altijd bekent, maar dan onder de naam chemie.