Moshe Aryeh Friedman

Moshe Aryeh Friedman (Hebreeuws/Jiddisch: משה אריה פרידמאן; Brooklyn, New York City, 17 februari 1972) is een controversiële charedische jood en voormalige militante antizionist. De joodse gemeenschappen van de landen waar hij heeft gewoond, distantiëren zich van hem.

Friedman had connecties met Neturei Karta, een kleine antizionistische ultraorthodoxe stroming.

Familie

Moshe Aryeh Friedman is de oudste van tien kinderen in een familie van de joodse Satmar-gemeenschap te Brooklyn. Hij bracht zijn jeugd door in Williamsburg (Brooklyn, NY). Zijn vader, een zakenman, werd na de Tweede Wereldoorlog in Duitsland geboren, en zijn moeder stamt uit Brooklyn. Zijn grootouders van beide zijden overleefden de Holocaust.

Moshe Friedman is gehuwd met Lea Rosenzweig (geboren te Wilrijk); het gezin heeft acht kinderen: Yechezkel en Frieda, Rezy, Esther, Giti, Jacob, Josef en Sarah.

Wenen

Nadat Friedman enige tijd in Antwerpen (België) woonde, verliet hij het land. Volgens sommige bronnen was dat wegens een bankroet. Hij verhuisde in 1999 naar Wenen (Oostenrijk). Daar woonde hij in een woning aan het joodse gebedshuis in de Lorbeergasse 9.

Op 6 december 2002 werd hij daar door een gewapende bende buiten gezet. Men beschuldigde men hem ervan dat hij onwettig bezit had genomen van het gebedshuis. De rechtbank oordeelde op 23 april 2003 dat men Friedman onmiddellijk de sleutels moest teruggeven en hem de kosten voor de nieuwe sloten moest terugbetalen.

Twee Thorarollen, die door hem in gebruik waren genomen, werden in 2002 als vermist gemeld. Bij een huiszoeking in Friedmans woning tijdens zijn afwezigheid in november 2007 werden de beide waardevolle Thorarollen teruggevonden. Opperrabbijn Eisenberg en de andere Weense rabbijnen veroordeelden Friedmans gedrag. Hij werd voorgesteld als ’dief’ van de Thorarollen. Het IKG, dat zich beschouwde als de rechtmatige eigenaar van de rollen, wou een rechtszaak tegen hem aanspannen, maar deze werd geseponeerd, en het IKG moest de Thorarollen eind 2007 teruggeven aan Friedman.

Friedman deed verschillende pogingen een eigen antizionistische joodse gemeente op te richten en officieel te laten registreren, de „Orthodoxe Jüdische Gemeinde Wien Österreich”, waarvan hijzelf de opperrabbijn zou zijn. Deze gemeente, die een concurrent zou zijn voor de Wiener Israelitischen Kultusgemeinde (IKG), werd wegens het gebrek aan leden niet erkend door de Oostenrijkse staat. Ook de meerderheid van de joodse gemeenschap erkent deze joodse gemeente niet.

In 2003 ondersteunde Friedman de CDU-volksvertegenwoordiger Martin Hohmann (Bondsrepubliek Duitsland) na diens toespraak op de dag van de Duitse eenheid (3 oktober 2003), die door velen als antisemitisch werd beoordeeld. In juli 2004 organiseerde Neturei Karta in Wenen een „internationale, antizionistische rabbijnenconferentie”. Friedman hield hierop de openingstoespraak, en ook Hohmann nam hieraan deel als spreker.

Holocaust-conferentie

In 2006 nam Friedman deel aan de International Conference to Review the Global Vision of the Holocaust. Hoewel hij zelf geen lid was van de antizionistische groep Neturei Karta, kon hij hen in contact brengen met president Ahmadinejad.

De conferentie werd vaak beschreven als een bijeenkomst van Holocaust-loochenaars. Friedmans standpunt was dat hij de Holocaust niet ontkende, maar dat het legitiem is om te twijfelen aan sommige statistieken. Het getal van zes miljoen doden in de Holocaust zou volgens hem afkomstig zijn van een profetie die werd uitgesproken door Theodor Herzl, de stichter van het moderne zionisme, lang vóór de Tweede Wereldoorlog, en het juiste aantal zou dichter bij de één miljoen liggen.

Friedman zelf noemde de manier waarop hij doorgaans in verslagen over deze conferentie wordt geciteerd „een leugen”.

Cherem

Friedmans kinderen werden niet toegelaten aan de Weense Talmud Torah school. Hij zegt dat dit was omdat hij deelnam aan de Holocaust-conferentie; volgens de school had hij geen inschrijvingsgeld betaald.

In mei 2006 ontmoette Friedman op een conferentie in Stockholm (Zweden) Atef Adwan, een lid van Hamas en de waarnemend minister van de Palestijnse regering.

De raad van de Israelitische Kultusgemeinde Wien (Wenen) (IKG) besloot op 11 januari 2007 een cherem (excommunicatie) over Friedman uit te spreken, gaf hem een huisverbod in de door hen beheerde synagogen en verbood hem om kosjer-winkels binnen te gaan.

Op 9 maart 2007 woonde Friedman in het Poolse stadje Lezajsk een herdenkingsplechtigheid bij voor de achttiende-eeuwse rabbijn Elimelech Weisblum, een van de stichters van de chassidische beweging. Daar werd hij aangevallen door Yehuda Meshi-Zahav, de medeoprichter van de Israëlische paramedische organisatie ZAKA, en twee anderen, die hem herkenden als deelnemer aan de „Holocaust-conferentie” te Teheran. Meshi-Zahav en zijn vrienden hadden net Auschwitz-Birkenau bezocht en herkenden Friedman van op de foto’s met Ahmadinejad.

In oktober 2006 zou hij na een bezoek in Rome aangevallen zijn te Ancona.

De IKG wou Friedman voor het gerecht halen omdat hij volgens hen ’de Holocaust loochende’. Deze klacht werd door het Weense parket geseponeerd.

Herroeping

Op 25 januari 2009 herriep Friedman in een radio-interview door de orthodox joodse presentator Zev Brenner zijn voormalige antizionistische activiteiten. Hij was bereid om de titel „antizionistisch hoofdrabbijn” op te geven.

Antwerpen

Het gezin Friedman verliet Wenen, woonde een tijdlang in New York City, en verhuisde in 2011 opnieuw naar Antwerpen.

Omdat de Antwerpse joodse scholen zijn kinderen niet wilden toelaten, sleepte hij de Yavne-school en de Benoth Jerusalem-school voor de rechtbank. De Benoth Jerusalem-school is een gesubsidieerde school, die wettelijk gezien zowel meisjes als jongens zou moeten opnemen. In de praktijk gingen alleen meisjes naar deze school waar Friedman zijn zoontjes wilde inschrijven. Friedman verklaarde dat hij een goede school uitkoos voor de zoontjes en dat hij een voorstander is van gemengd onderwijs, dat een voordeel is voor de sociale ontwikkeling. Hij vindt een hervorming in de chassidische scholen dringend noodzakelijk, om problemen te vermijden zoals die in de joodse scholen in Brooklyn optraden.

De rechtbank besloot dat de joodse school Friedmans zoontjes moest toelaten of anders een boete zou moeten betalen.

Het Hof van Beroep verklaarde dit oordeel in februari 2013 nietig en de school werd in het gelijk gesteld. In juni 2013 besliste het Hof van Beroep dat de kinderen naar een school van hun keuze mogen gaan. Het Hof stelt: „Het was duidelijk dat binnen de Joodse gemeenschap een hetze was ontstaan tegen de familie Friedman.” „De politieke denkbeelden van de vader mogen echter geen invloed hebben op de behandeling van zijn kinderen, en vormen geen reden om de vrijheid van onderwijs in het gedrang te brengen.”

In het tijdschrift Joods Actueel kreeg hij de bijnaam „de joodse Belkacem”. Later werd vermeld dat hij in de joodse gemeenschap bekendstaat als „de gekke rabbijn”.

In maart 2013 wenste Friedman dat een negen jaar oude moordzaak opnieuw zou worden geopend. De Antwerpse Moshe Yitzchak Noë zou naar zijn zeggen door de Joodse maffia zijn vermoord. Friedman woonde ten tijde van de moord niet in Antwerpen. Rabbi Pinkas Kornfeld, ondervoorzitter van het Vlaamse Forum der Joodse organisaties, noemde Friedman een onruststoker die met een aantal personen wil afrekenen door hun reputatie te schaden.

In oktober 2014 was hij aanwezig op het proces tegen de Belgische Syriëstrijders, met name als bekende van de familie Bontinck.

Rabbijn?

Hoewel Friedman in de pers vaak ’rabbi’ genoemd wordt, menen zijn critici dat hij geen semicha of diploma als rabbijn heeft. Onder andere Yona Metzger, de asjkenazische hoofdrabbijn van Israël, stelde dit in vraag.

Het tijdschrift Jewish Week schreef, dat Friedman volgens een officiële stellingname van de Kolel Avrechim-school te Antwerpen, waar Friedman rabbijnse studies volgde, geen diploma of ordinatie kreeg. Dit lijkt te worden tegengesproken door een schriftelijke bevestiging door C. Horowitz van Kolel Avrechim van 6 juli 1999 dat Moshe Friedman zijn rabbinale studies heeft volbracht.

Ook rabbijn Chaim Eisenberg van de Weense IKG zou op 12 juli 1999 in een officieel document hebben bevestigd dat Moshe Friedman een rabbijn is. Maar vanaf ongeveer 2002 leek het tussen hem, de IKG en Israël mis te lopen.

Het Joods Consistorie van België stuurde in oktober 2014 een communiqué:

Het Centraal Israëlitisch Consistorie van België, de officiële vertegenwoordiger van de joodse eredienst in België, verneemt dat dhr. M. A. Friedman, zichzelf publiekelijk voorstelt als rabbijn en soms als opperrabbijn. De voorzitter van het Consistorie laat weten dat dhr. M. A. Friedman, geen enkele leidinggevende functie uitoefent binnen de religieuze joodse gemeenschap van ons land. Bovendien komt zijn naam nergens voor op de lijst van de officieel erkende opperrabbijnen, rabbijnen en andere bedienaars van de joodse eredienst, en hij dus louter en alleen zijn eigen meningen vertolkt.

Joods Actueel beschreef deze situatie als volgt: ’Friedman is geen rabbijn in de ware betekenis van het woord omdat hij geen congregatie, synagoge of gemeenschap vertegenwoordigt en louter in eigen naam spreekt.’

De kwestie of Friedman al dan niet rabbijn is, draait dus niet langer om de vraag of hij het betreffende diploma behaalde, maar om het feit dat hij deze functie niet uitoefent.

Weblinks

• http://www.rabbimoshefriedman.com/ en http://www.moshearyehfriedman.com/ Engelstalige anonieme websites die Friedman zwaar aanpakken.
• Willy Van Damme, 23 juli 2013, De klopjacht op Moshe Aryeh Friedman Een kritische kijk op de kritiek tegen Friedman

Documenten

Verwijzingen

  Translate this page Traduisez cette page Übersetze diese Seite