Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed
Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Lijst van schaaktermen
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
Op deze pagina staat een lijst van bekende begrippen uit het schaakspel.
Schaaktermen
 |
|---|
|
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
A
| term | onderdeel | omschrijving |
| Afgebroken partij | spel | partij die later wordt voortgezet |
B
| term | onderdeel | omschrijving |
| Blindschaak | wedstrijdvorm | schaken waarbij de spelers de stelling niet zien |
| Blunder | commentaar | domme fout |
| Bord | materiaal | bord waarop wordt geschaakt |
| Bordschaak | wedstrijdvorm | schaken waarbij de spelers lijfelijk aanwezig zijn |
C
| term | onderdeel | omschrijving |
| Correspondentieschaak | wedstrijdvorm | schaken per brief |
D
| term | onderdeel | omschrijving |
| Dame | materiaal | schaakstuk dat onbeperkt recht of schuin kan |
| Doorgeefschaak | spelvariant | teams van 2 spelers die geslagen stukken aan elkaar doorgeven |
E
| term | onderdeel | omschrijving |
| Eeuwig schaak | motief | voortdurende reeks schaakjes waar de tegenstander niet aan ontsnapt |
| Eindspelstudie | eindspelstudie | compositie met als opgave: winst, of: remise |
| En-passant slaan | spelregels | in het voorbijgaan slaan van een twee velden oprukkende pion |
F
| term | onderdeel | omschrijving |
G
| term | onderdeel | omschrijving |
H
| term | onderdeel | omschrijving |
| Helpmat | schaakprobleem | tegenstander helpen mat te geven |
| Herdersmat | motief | openingsmat via een dubbelaanval op pion f7 (f2) |
I
| term | onderdeel | omschrijving |
J
| term | onderdeel | omschrijving |
K
| term | onderdeel | omschrijving |
| Kasteel | materiaal | oude naam voor toren |
| Koning | materiaal | schaakstuk dat 1 veld recht of schuin kan |
| Koningin | materiaal | oude naam voor dame |
L
| term | onderdeel | omschrijving |
| Loper | materiaal | schaakstuk dat onbeperkt schuin kan |
M
| term | onderdeel | omschrijving |
| Mat | uitslag | vangst van de koning |
| Matpotentieel | materiaal | (theoretisch) voldoende materiaal om mat te kunnen geven |
| Miniatuur | schaakprobleem | probleem met 7 stukken of minder |
N
| term | onderdeel | omschrijving |
| Narrenmat | motief | openingsmat op de diagonaal e1-h4 (e8-h5) |
O
| term | onderdeel | omschrijving |
| Opening | spelverloop | ontwikkelingsfase van de partij |
| Openingsmat | uitslag | mat in de openingsfase |
P
| term | onderdeel | omschrijving |
| Paard | materiaal | schaakstuk dat springt naar een dichtstbijzijnd niet-aangrenzend veld |
| Paard in de zak | spelvariant | eenmaal kan in plaats van een zet een extra paard worden ingebracht |
| Pat | uitslag | remise doordat een speler zonder schaak te staan niet meer kan zetten |
| Pion | materiaal | schaakstuk dat naar voren stapt en schuin naar voren slaat |
| Probleem | schaakprobleem | compositie met als opgave: mat in ... zetten |
| Promotie | zet | pion bereikt de laatste rij en wordt vervangen door een stuk |
Q
| term | onderdeel | omschrijving |
R
| term | onderdeel | omschrijving |
| Raadsheer | materiaal | oude naam voor loper |
| Remise | uitslag | gelijkspel |
| Retrograde-analyse | schaakprobleem | analyse om na te gaan hoe een stelling is ontstaan |
| Rokade | zet | dubbelzet van koning en toren |
S
| term | onderdeel | omschrijving |
| Schaak | zet | aanval op de koning |
| Schaakprobleem | schaakprobleem | compositie met als opgave: mat in ... zetten |
| Schaaktoernooi | competitie | onderlinge competitie tussen verscheidene spelers |
| Schaakbord | materiaal | bord waarop wordt geschaakt |
| Schaakclub | competitie | vereniging waarvan de leden het schaakspel beoefenen |
| Schaakklok | materiaal | klok met twee uurwerken die per speler de verbruikte bedenktijd aangeeft |
| Schaakopening | spelverloop | ontwikkelingsfase van de partij |
| Schaken | spel | spelen van een schaakpartij |
| Schaker | speler | persoon die het schaakspel beoefent |
| Slaan | spelregels | veroveren en verwijderen van een vijandelijk speelstuk |
T
| term | onderdeel | omschrijving |
| Toernooi | competitie | onderlinge competitie tussen verscheidene spelers |
| Toernooiprestatierating | ranglijst | getoonde speelsterkte |
| Toren | materiaal | schaakstuk dat onbeperkt recht kan |
| Tijdcontrole | spelregels | controle of binnen een gegeven bedenktijd voldoende zetten zijn gedaan |
| Tijdnood | spelregels | situatie waarin een speler in nood verkeert omdat nog weinig bedenktijd rest |
U
| term | onderdeel | omschrijving |
V
| term | onderdeel | omschrijving |
| Vijftigzettenregel | spelregels | remiseclaim als 50 zetten niets is geslagen en geen pion is verzet |
| Vlag | materiaal | onderdeel van een schaakklok dat aangeeft of een uur bedenktijd is besteed |
W
| term | onderdeel | omschrijving |
| Wandelkoning | motief | koning die het kamp van de tegenstander inloopt |
X
| term | onderdeel | omschrijving |
Y
| term | onderdeel | omschrijving |
Z
| term | onderdeel | omschrijving |
| Zelfmat | schaakprobleem | tegenstander dwingen mat te geven |
| Zet | spelregels | het verplaatsen van een speelstuk |