Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Kleren
Kleding oftewel kledij oftewel kleren (een syncope van klederen) is lichaamsbedekking voor mensen, in essentie nodig voor het behoud van lichaamswarmte. Andere redenen voor het dragen van kleding zijn: bescherming bij bepaalde beroepsuitoefening, uitdrukking van status, onderscheiden van anderen, aantrekkelijk overkomen voor het andere geslacht, "onzichtbaar" maken van lichaamsdelen die misvormd, beschadigd of seksueel opwindend kunnen zijn.
In een warm klimaat was de noodzaak voor kleding minimaal. Hoe meer de voorouders van de mens uit warmere klimaten naar de koudere regio's migreerden hoe vaker zij uit hun omgeving materialen gebruikten om zich te kleden, zeer waarschijnlijk met de materialen die werden verkregen als bijproduct van de jacht op voedsel, zoals dierenhuiden, of het benutten van gedroogde en samengebundelde grassen, om het lichaam gewikkeld of gebonden.
Er bestaat weinig kennis over kleding in de prehistorie, omdat kleding, gemaakt van organische materialen, snel vergaat in de bodem. Er zijn echter in 1988 naalden gevonden gemaakt uit been en ivoor die uit ongeveer 30.000 voor Christus dateren. De vindplaats hiervan was bij Kostenki in Rusland.
Parallel aan de ontwikkeling van de agrarische beschaving werden meerdere mogelijkheden gevonden wat beschikbaar was te gebruiken voor kleding. Het domesticeren van dieren leidde tot het verdere gebruik van de huiden van deze dieren. Tegelijkertijd leidde dit tot het beroep van leerlooier. De huidbedekking van sommige dieren kon gebruikt worden in de vorm van wol. Dit leidde tot het spinnen van wol en verwerken hiervan. De ontwikkeling van landbouw leidde, naast de productie van voedsel, tot het produceren van gewassen die vezels produceerden geschikt voor spinnen en weven, bijvoorbeeld linnen en katoen. Kleermakers leerden deze materialen te verwerken. In de afgelopen eeuw heeft men vezels van kunststoffen ontwikkeld die geschikt zijn voor kleding. Het maken van kleding heeft zich ontwikkeld van in eerste instantie voor eigen gebruik of de naaste familie naar een grootschalige fabricage. De distributie en de aanschaf gebeurt in winkels.
Afhankelijk van seizoenen en mode zijn er steeds wijzigingen in stijl, stof en afmetingen van de diverse kledingstukken. Kleding wordt vaak aangevuld met het gebruik van accessoires om het lichaam te verfraaien of aantrekkelijk te maken.
De lichaamsluis houdt zich schuil in kleding. Er wordt vanuit gegaan dat de lichaamsluis ongeveer tegelijk ontstond met het moment dat mensen kleding gingen dragen. Door genetisch onderzoek is vast komen te staan dat de lichaamsluis 107.000 jaar geleden ontstaan is. Dit suggereert dat het dragen van kleding veel minder lang geleden gebruikelijk is geworden dan men tot op dat moment dacht. [1] [2]
Kleding naar doelstelling
Kleding kan worden ingedeeld naar het doel ervan.
- werkkleding, variërend van overall tot toga (kledingstuk) en theaterkleding
- vrijetijdskleding
- uniformen
- religieuze kleding
- uitgaanskleding
- feestkleding
- nacht- en huiskleding
- gevechtskleding
- zwemkleding
- sportkleding, zoals duikpak, skipak
- regenkleding
- vorm van expressie
- kinderkleding
- danskleding, zoals legging, balletkleding
Kleding naar materiaalsoort
Kleding wordt over het algemeen gemaakt van textiel, maar ook wel van andere materialen. De volgende textielsoorten worden voor kleding gebruikt:
- geweven doek, bijvoorbeeld van katoen, linnen, wol, hennep- of bamboevezel
- allerlei soorten kunststoffen, zoals acryl, PVC, polyester (fleece)
- bont van verschillende diersoorten
- leer
Verder worden andere materialen in kleding verwerkt, zoals:
- dons voor de vulling van dikke jassen etc.
- rubber
- hout, been, metaal etc. voor bijvoorbeeld knopen
- balein voor versteviging
Indeling naar techniek
Kleding wordt op verschillende manieren gemaakt
- borduren dit is verfraaien van kleding,niet het maken van kleding
- breien
- naaien
- haken
- lijmen
- patchwork dit is samenstellen van lapjes tot een nieuwe lap stof.
- weven dit is het maken van textiele stof, dus ook niet het maken van kleding
Productiemethodes
Maatforcé is eigenlijk veredelde confectie. Onder de naam maatkleding bieden bedrijven kleding aan, het gaat als volgt: Er is paskleding aanwezig in verschillende maten, de klant past het kledingstuk dat zijn maat het meest benadert. De nodige veranderingen worden genoteerd, de klant kiest een stof uit en een model uit de beperkte hoeveelheid modellen. Alle gegevens worden gestuurd naar een atelier in een lagelonenland waar de stof en dergelijke naartoe gestuurd worden en het kledingstuk wordt op de confectie manier gemaakt en geleverd.
Een echt maatkostuum wordt niet geconfectioneerd waardoor een betere kwaliteit gegarandeerd wordt. Er wordt meer met de hand gewerkt en minder geplakt. het binnenwerk, dat u niet ziet maar het model bepaalt is los binnenwerk waardoor de structuur van de stof een mooier en natuurlijker uitstraling geeft. Aan het model zijn geen beperkingen gesteld, dit in tegenstelling tot maatforcé. De kleding blijft langer mooi, ook na chemisch reinigen, maar is wel duurder. Uiteindelijk is een echt maatkostuum niet echt duurder als je alles tegen elkaar afzet. Vooral omdat het langer meegaat en langer mooi blijft.
Onderdelen van de kleding
Een mens zal over het algemeen niet slechts één kledingstuk dragen, maar zijn kleding zal uit meerdere onderdelen bestaan.
- Ondergoed of lingerie, zoals een onderbroek, een G-string of slip, hemd of bh
- Sokken, kousen, Maillot of panty
- Pantalon
- Rok of broek
- Jurk
- Blouse of Overhemd
- T-shirt, trui
- Schoeisel (schoenen, laarzen, sandalen, klompen, pantoffels, slippers)
Verder worden veel accessoires gedragen. Naast sieraden kunnen dat zijn:
- Riem
- Sjaal of Stola, (scapulier)
- Das (zowel als stropdas als een soort sjaal; voor sommige mannen is de stropdas een vast onderdeel van de kleding)
- Strik
- Tas
- Handschoenen
- Mof
- Hoofddeksels (hoed, pet, muts, helm, kap, kepi, mijter)
- Beenwarmers
- Schoudervulling
Bevestigingsmiddelen
Omdat kleding aangedaan moet kunnen worden en ook weer uitgetrokken, zijn er verschillende bevestigingsmiddelen ontwikkeld.
- Oorspronkelijk alleen de speld, fibula genoemd in het Latijn
- Knopen en / of drukknopen
- Ritssluiting
- Haakjes
- Klittenband
- Veters
- Gesp
Overige verwante termen
Andere landen
Uit het buitenland komen wel eens kledingstukken die in Nederland en België ook aanslaan of bekend worden. Voorbeelden zijn:
Bronvermelding
Bronnen, noten en/of referenties:
- º (en) Evolution of Pediculus humanus and the Origin of Clothing, Kittler et al., Current Biology, Vol 13, 1414-1417, 19 August 2003
- º (en) Erratum for Kittler et al.,Current Biology 13 (16) 1414-1417 Kittler et al., Current Biology, Vol 14, 2309, 29 December 2004
Vrije mediabestanden over Clothing op Wikimedia Commons