Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Kadaster
Een kadaster is een van overheidswege bijgehouden openbaar register van onroerende zaken en de daarop gevestigde rechten. Tevens wordt de term gebruikt om de dienst aan te duiden die met het beheer van een dergelijk register is belast. Het Kadaster is dan ook de informatiebron voor degenen die gegevens van bepaalde percelen willen weten.
De herkomst van de naam kadaster is niet geheel duidelijk; het woord stamt af van het middeleeuws-Latijnse catastrum, dat afstamt van hetzij het Griekse καταστιχον (katastichon), lijst, of het Latijnse capitastrum (hoofd), een Romeinse hoofdelijke belasting gebaseerd op bezit van onroerend goed.
Nederland
De verschillende wettelijke taken van het Kadaster in Nederland worden hieronder toegelicht. Het Kadaster is in Nederland een zelfstandig bestuursorgaan.
Geschiedenis van het kadaster in Nederland
Tot het einde van de 18e eeuw kende het gebied van het huidige Koninkrijk der Nederlanden geen eenlijnige administratie van onroerend goed. Hoewel al eerder pogingen waren ondernomen hierin verandering aan te brengen, bleef de administratie rommelig en gedateerd. Hierdoor was het niet mogelijk om juiste waardebepalingen en belastingaanslagen te geven.[1]
Hollands Kadaster
Pas met de totstandkoming van de eenheidsstaat Nederland in 1798 werd, in lijn met het Franse ideaal egalité, getracht een rechtvaardige belastingheffing in te voeren. Om dit doel te verwezenlijken, werd een administratieve organisatie opgezet per departement.
In 1810 en 1811 werd het gehele grondgebied in kaart gebracht, met daarbij een overzicht van gegevens over het soort perceel, de eigenaren en de oppervlakte. Het project mislukte echter en de kaarten werden afgekeurd voor gebruik in het kadaster naar Frans model in 1811, omdat deze weinig systematisch waren en onvolledig van opzet.
Méthodique Verzameling
Nadat het Koninkrijk Holland in 1810 definitief werd ingelijfd in het Franse keizerrijk, golden ook in het Hollands gebied de Franse wetten. Holland diende daarom te voldoen aan het hebben van een uniforme belastingwetgeving. Omdat de bestaande registraties in de Hollandse departementen niet voldeden aan de eisen van het Franse Recueil Méthodique, werd in oktober 1811 het kadaster op Franse wijze in gebruik genomen. Hiervoor werd een tweetalige editie van de Franse wetgeving uitgebracht onder de naam Méthodique Verzameling der Wetten, Decreten, Reglementen, Instructiën en Decisiën, betrekkelijk het Cadaster van het Fransche Rijk, kortweg Méthodique Verzameling.
Kadastrering tot 1832
Hoewel Nederland enkele jaren later van Frankrijk onafhankelijk werd, bleven de Franse voorschriften toch van kracht. Het proces van kadastrering verliep echter traag. Pas in 1825 werd er tempo gemaakt door de invoering van het nieuwe Burgerlijk Wetboek, met daarin de geplande invoering van de samenhang tussen grondboekhouding en hypothecaire boekhouding.
Ofschoon in de periode tussen 1826 en de invoering van het kadaster op 1 januari 1832 een inhaalslag werd gemaakt in het maken van kartering, waren de gemaakte kaarten in deze periode van aanzienlijk lagere kwaliteit dan de kaarten die voor 1825 zijn gemaakt.[1]
Onroerende zaken
In Nederland registreert de Dienst voor het kadaster en de openbare registers sinds 1832 gegevens over een bepaald stuk onroerend goed (het perceel) en alle wijzigingen die zich daarin voordoen.
Zo legt men de naam van de eigenaar of vruchtgebruiker vast. Ook wordt vermeld waar het perceel ligt, wat de afmetingen ervan zijn en hoe de grond wordt gebruikt. Ook wordt vastgelegd of er een hypotheek of erfdienstbaarheden op het perceel rusten, of dat er bodemverontreiniging aanwezig is.
Om een perceel aan te duiden gebruikt men de kadastrale aanduiding, die altijd bestaat uit de naam van de kadastrale gemeente, de letter van de sectie en het nummer van het perceel, eventueel aangevuld met de appartementsindex wanneer het perceel is gesplitst in appartementsrechten.
Een nog niet uitgemeten deel van een kadastraal perceel heet een deelperceel, bijvoorbeeld een stuk van een geheel perceel dat verkocht is. De grenzen van de nieuw te vormen percelen (het verkochte en het resterende deel) moeten nog aangewezen en opgenomen worden. Dat gebeurt doorgaans na levering.
Schepen en vliegtuigen
Het kadaster verzorgt ook de registratie van de eigendom en de hypotheken op zogenaamde registergoederen zoals schepen en vliegtuigen. Schepen worden teboekgesteld in het Scheepsregister.
Landinrichting
Landinrichtingsprojecten zoals ruilverkaveling behoren ook tot de taken van het kadaster.
Topografische kartering
Sinds 2004 is de Topografische Dienst onderdeel van het Kadaster, nu onder de naam Kadaster Geo-Informatie.
Stelsel van de Rijksdriehoeksmeting
Het Kadaster onderhoudt het Nederlandse coördinaatsysteem, de Rijksdriehoekscoördinaten (RD).
België
In België is het Kadaster een administratie, onderdeel van de Algemene Administratie Patrimoniumdocumentatie, die zelf een deel is van de Federale Overheidsdienst (ministerie) Financiën.
Het Kadaster in België heeft dezelfde oorsprong als het Nederlandse, namelijk het identificeren van onroerende goederen en hun eigenaars met het oog op het belasten ervan. Meer dan in Nederland is het Belgische kadaster in hoofdzaak een fiscaal instrument gebleven. De informatisering van het kadastraal plan en de overgang naar een GIS zijn recenter. Het systeem van perceelsaanduiding is hetzelfde als in Nederland. Een belangrijke taak van het Belgisch Kadaster is ook het vaststellen van het kadastraal inkomen: een vast cijfer verbonden aan het onroerend goed dat als basis dient voor belastingen, zoals de onroerende voorheffing. Informatie over hypotheken, erfdienstbaarheden en bodemverontreiniging behoren in België niet tot de taken van het Kadaster.
Zie ook
Externe links
Nederland:
- Website van het kadaster in Nederland
- Kadaster Transactie aantallen Woningen
- WatWasWaar, bevat kadastrale kaarten van 1832
Nederlandse Antillen:
België:
Referenties