Gemaal Verdoold

Gemaal Verdoold is een gemaal in de Stolwijkse Boezem bij Gouderak in de Krimpenerwaard. Het gemaal pompt water vanuit de polder Stolwijk in de Hollandse IJssel. Op de plek waar het gemaal staat wordt al sinds 1371 uitgewaterd op de IJssel. In 1866 is er een stoomgemaal, voorzien van een scheprad gebouwd op de plek van de oude uitwateringssluis. Het gemaal is vernoemd naar M. Verdoold, die toentertijd voorzitter was van de polder Stolwijk. Het gemaal bediende de polders Stolwijk, Het Beijersche, Den Agterpoort en Veerstalblok, die samen één administratief geheel vormden. Het gemaal is een van de drie hoofdgemalen in de Krimpenerwaard. De andere zijn Gemaal Johan Veurink en het Gemaal De Krimpenerwaard.

Al snel na de oplevering bleken er verschillende defecten aan het gemaal te zijn. Om deze reden werd het gemaal in 1880 ingrijpend gerenoveerd. Hierbij werden een nieuwe stoominstallatie en twee centrifugaalpompen geplaatst. Deze pompen werden geplaatst in een nieuwe machinekamer. Tussen de uitwateringssluis en het machinehuis werd een maalkolk vervaardigd. Dit gemaal was zo krachtig dat ook de polder Kattendijksblok in de bemaling kon worden meegenomen. Alle nog resterende molens en de boezems werden opgeheven, evenals de oude uitwateringssluis van de Stolwijkse boezem bij Stolwijkersluis. Na aanvankelijk te zijn afgedamd, werd zij in 1905 geruimd. In 1920 werden de de stoomketels vervangen door twee zuiggasmotoren Dertig jaar later werden deze motoren op hun beurt vervangen door elektromotoren.

In de loop der jaren heeft het gemaal steeds meer water uit een steeds groter gebied van de Krimpenerwaard moeten pompen. De bemalingscapaciteit van het gemaal, de hoeveelheid water die het gemaal kan verwerken, is daarom niet langer voldoende. Het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard wil daarom de pompcapaciteit verhogen van 320 m3/min naar 450 m3/min door het plaatsen van nieuwe visveilige pompen en het aanbrengen van nieuwe in- en uitstroomvoorzieningen. Hierbij wordt ook het gemaal grondig gerestaureerd, omdat het gemaal in een slechte staat verkeert.

In 2012 is men met de restauratie en renovatie van het gemaal gestart en op 12 september 2014 is het gemaal officieel door Dijkgraaf Hans Oosters en gedeputeerde Han Weber geopend. Het gemaal kan nu 450.000 liter water per minuut aan- of afvoeren. Dat is 130.000 liter meer dan voor de renovatie.

Het gemaal is een rijksmonument en is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectonische waarde, door de waterstaatkundige betekenis en als gaaf voorbeeld van waterstaatstijl van de 19e eeuw.