Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Franz von Suppé / Suppè
Franz von Suppé (Spalato, 18 april 1819 – Wien, 21 mei 1895) was een Oostenrijks componist die vooral operettes schreef, maar bij ons vooral bekend is geworden door zijn ouvertures. Vandaag de dag komen zijn werken Dichter und Bauer en Leichte Kavallerie nog geregeld bij ons langs.
Franz von Suppé werd geboren als zoon van een Belgische vader en een Weense moeder te Spalato in het huidige Kroatië. Tegenwoordig heet zijn geboorteplaats Split.
Hij was ook een neef van de Italiaanse operacomponist Gaetono Donizetti.
Von Suppé opende met zijn werken het tijdperk van de Weense operettes en heeft grote invloed gehad op de ontwikkeling van de Oostenrijkse en Duitse lichte muziek.
Beginperiode
Franz von Suppé lijkt een zeer bescheiden mens te zijn geweest. Hij heette namelijk helemaal niet Franz von Suppé, maar Francesco Ezechiele Ermengildo Cavalliere Suppé Demelli!
Misschien werd het hem wat al te tijdrovend bij elke compositie zijn naam voluit te schrijven, maar hoe dan ook, hij is in ieder geval beroemd geworden onder de naam Franz von Suppé. Máár hij heette eigenlijk óók geen von Suppé, doch wel von Suppè. Het lukte hem niet om dit misverstand op te ruimen; pas rond 2020 werd dit erkent[1].
Hij zong toen hij acht jaar was al in het kerkkoor van de kathedraal in Split, waarbij de dirigent Giovanni Cigalla hem de eerste muzieklessen gaf. Een andere leraar leerde hem fluitspelen. Beide leermeesters brachten de begaafde leerling ook de basiskennis van het componeren bij.
Von Suppé schreef – met zijn vroeg opgedane muziekkennis – toen hij tien jaar was al een serenade, en op dertienjarige leeftijd componeerde hij een Mis, die in de kathedraal van Zara in Dalmatië werd uitgevoerd.
|
|
Dit alles ging niet ongemerkt voorbij en hij kreeg de reputatie een wonderkind te zijn. Zijn ouders hadden echter andere plannen met hem en lieten Francesco toen hij vijftien was rechten studeren aan de universiteit van Padua. Van zijn universitaire kennis heeft hij echter weinig of geen gebruik gemaakt.
Zijn hart bleef toch uitgaan naar de muziek, en hij vertrok naar Milaan waar hij in contact kwam met de grote componisten Gioacchino Rossini, zijn oom Gaetano Donizetti en de nog jonge Giuseppe Verdi. Hij verkeerde dus in goed gezelschap.
Na de dood van zijn vader in 1835 vertrok hij naar Wenen om medicijnen te gaan studeren. Die studie gaf hij echter vrij snel weer op.
Kort daarop ging hij muziek studeren bij Simon Sechter en Ignaz Xaver Ritter von Seyfried aan het Conservatorium in Wenen. De muziekstudie betaalde hij voor een deel door het geven van Italiaanse lessen aan Oostenrijkse leerlingen, hoewel hij zelf het Duits niet perfect beheerste en het ook nooit volkomen meester werd. Dit heeft hem bij zijn werk soms wel parten gespeeld, maar het verschafte hem ook gedeeltelijk roem. Door een verkeerde opvatting van een woord in het libretto van een operette, schreef hij namelijk ernstige muziek bij een tekst die juist vrolijk bedoeld was. Het publiek – hierdoor op het verkeerde been gezet – meende echter, dat dit als parodie moest worden opgevat. Sindsdien werd Von Suppé beschouwd als de meester van de muzikale persiflage.
Eerste successen
Franz von Suppé begon zijn carrière als dirigent in Wenen en was verbonden aan verscheidene theaters. Ook dirigeerde hij in Presburg (Bratislava). Intussen componeerde hij diverse werken, meestal matig betaald.
Zijn eerste werken hebben wat weg van de muziek van – ook in 1819 geboren – Jacques Offenbach, zijn Franse broeder in de kunst. Later komt Von Suppé tot een eigen karakteristieke uitdrukkingswijze.
De stijl van Von Suppé’s werken is licht en elegant, en spreekt iedereen vrijwel direct aan.
Verdere carrière
Na diverse eenakters te hebben geschreven, componeerde Von Suppé enkele avondvullende operettes als: Boccacio en Die schöne Galathée. Van die laatste operette wordt alleen de ouverture nog vaak gespeeld.
Franz von Suppé schreef in totaal 211 toneelcomposities, waaronder 180 blijspelen en 31 operettes. Maar hij schreef nog veel meer, namelijk ook werken voor koor en orkest, een symfonie, enkele opera's en strijkkwartetten, maar deze werken worden in tegenstelling tot zijn lichtere werk zelden of nooit meer uitgevoerd.
Zijn ouverture Dichter und Bauer uit 1846 geniet echter nog altijd grote populariteit, evenals de ouverture Leichte Kavallerie uit 1866. Deze aanstekelijke ouvertures hebben echt repertoire gehouden, maar de bij deze ouvertures behorende operettes zelf worden bijna nooit meer uitgevoerd.
Veel van zijn ouvertures werden later bewerkt en herschreven voor harmonieorkesten.
Franz von Suppé stierf in Wenen op 21 mei 1895 en is bijgezet op het Zentralfriedhof, de grote begraafplaats van Wenen, waar zoveel andere bekende componisten zijn begraven, als Ludwig van Beethoven, Johannes Brahms, Franz Schubert, Christoph Willibald Gluck, Antonio Salieri, Arnold Schönberg en Johann Strauß.
