Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
First Folio
First Folio is de naam die moderne geleerden hebben gegeven aan de eerste gepubliceerde collectie van William Shakespeares toneelstukken. De eigenlijke titel is Mr. William Shakespeares Comedies, Histories & Tragedies. De collectie is gedrukt in boekformaat, en bevat 36 toneelstukken. Ze werd gemaakt door John Heminges en Henry Condell (beiden collega's van Shakespeare) in 1623, ongeveer zeven jaar na zijn dood. Achttien van Shakespeares werken zijn gepubliceerd in quarto-formaat, na 1623. Enkel de First Folio is een betrouwbare bron voor de tekst van zowat twintig toneelstukken, en een waardevolle brontekst, zelfs voor de werken die eerder waren gepubliceerd. De First Folio omvat al de toneelstukken die geaccepteerd zijn als Shakespeare-werken, met uitzondering van Pericles, Prince of Tyre en The Two Noble Kinsmen. Het bevat geen gedichten.
Het boekdrukken
Hoewel de inhoud van het boek bij elkaar is gebracht door Heminges en Condell, de leden van de Stationers' Company, die het boek uitgaven en verkochten, waren de boekverkopers Edward Blount, en vader en zoon William en Isaac Jaggart. De Jaggarts waren zowel drukkers als boekverkopers, een nogal ongewone, maar soms voorkomende combinatie. William Jaggert leek een rare keuze, daar hij de twijfelachtige collectie The Passionate Pilgrim uitbracht als een werk van Shakespeare, en in 1619 nieuwe edities had gedrukt van tien shakespeareaanse quarto's, waarop hij geen duidelijke rechten bezat, sommige met vervalste datum en titelpagina's. Het is doordat de lay-out en het drukken van het First Folio zo een groot werk was, dat men niet anders kon dan ook gebruik te moeten maken van de Jaggert-winkel. (In elk geval was William Jaggert oud, ziek en blind in 1623, en stierf een maand voor het boek verkocht werd; het meeste werk aan het project zal door zijn zoon Isaac gedaan zijn.) Onder de bewerkers waren twee handelaren die de rechten bezaten op individuele toneelstukken, die voordien al eens gedrukt waren, William Aspley (Much Ado About Nothing, Henry IV, part 1) en John Smethwick (Love's Labour's Lost, Romeo and Juliet, Hamlet). Smethwick was een zakenpartner van een andere Jaggert, John, de broer van William. Het daadwerkelijke drukken van de First Folio werd vermoedelijk gedaan tussen april en oktober 1621, en dan na een pauze voor ander werk hervat in de lente van 1622 tot de lente van het volgende jaar. Het werk was compleet en het boek was eind 1623 te koop.
De inhoud
De 36 toneelstukken van de First Folio komen in de hieronder gegeven volgorde voor. Toneelstukken die nooit zijn uitgegeven geweest vóór 1623 zijn gemerkt met ✓. Bij de andere stukken wordt het jaartal van de eerste quarto-edities (FQ) vermeld. [1] Ralph Crane was een professioneel scribent die in dienst was genomen door the King's Men.
Komedies
- 1 The Tempest ✓ manuscript behandeld door Ralph Crane
- 2 The Two Gentlemen of Verona ✓ door Ralph Crane.
- 3 The Merry Wives of Windsor (FQ 1602) transcript door Ralph Crane.
- 4 Measure for Measure ✓ waarschijnlijk een transcript door Ralph Crane .
- 5 The Comedy of Errors ✓ waarschijnlijk van Shakespeares "foul papers," (proefjes) lichtjes veranderd.
- 6 Much Ado About Nothing (FQ 1600).
- 7 Love's Labour's Lost (FQ 1598).
- 8 A Midsummer Night's Dream (FQ 1600)
- 9 The Merchant of Venice (FQ 1600)
- 10 As You Like It ✓ .
- 11 The Taming of the Shrew ✓
- 12 All's Well That Ends Well ✓
- 13 Twelfth Night ✓
- 14 The Winter's Tale ✓ transcript door Ralph Crane.
Histories
- 15 The Life and Death of King John ✓
- 16 Richard II (FQ 1597, 1608)
- 17 Henry IV, part 1 (FQ 1598)
- 18 Henry IV, part 2 (FQ 1600)
- 19 Henry V (toneelstuk) (FQ 1600)
- 20 Henry VI, part 1 ✓
- 21 Henry VI, part 2 (FQ 1594)
- 22 Henry VI, part 3 (FQ 1595)
- 23 Richard III (FQ 1597)
- 24 Henry VIII (toneelstuk) ✓
Tragedies
- 25 Troilus and Cressida (FQ 1609)
- 26 Coriolanus ✓
- 27 Titus Andronicus (FQ 1594)
- 28 Romeo and Juliet (FQ 1597,1599)
- 29 Timon of Athens ✓
- 30 Julius Caesar ✓
- 31 Macbeth ✓
- 32 Hamlet (FQ 1603,1604)
- 33 King Lear (FQ 1608)
- 34 Othello (FQ 1622)
- 35 Antony and Cleopatra ✓
- 36 Cymbeline ✓
Troilus and Cressida was oorspronkelijk bedoeld om Romeo and Juliet op te volgen, maar het drukken werd gestopt, waarschijnlijk door een conflict over de rechten op het stuk; het werd later ingevoegd als de eerste van de tragedies, toen de rechtenkwestie was opgelost.
Folio versus Moderne Tijd
Sommige Shakespeare-regisseurs en moderne editoren van Shakespeares toneelstukken, die zwaar worden bewerkt en veranderd om ze leesbaarder te maken, gaan ervan uit dat acteurs mogelijk cues in de Folio verwijderden, zoals capitalisatie van een tekst, verschillende interpuncties, en zelfs het vervangen of verwijderen van hele woorden. De First Folio ontvangt uitgebreide en zeer gedetailleerde aandacht van bibliothecarissen en andere specialisten, veel specifieke informatie heeft men al kunnen halen uit zijn samenstelling. W.W. Gregg heeft gesteld dat Edward King, de 'boekhouder' van de King's Men, het eigenlijke proeflezen deed van de teksten in de First Folio. King was verantwoordelijk voor het onderhoud en het lezen van de manuscripten van het bedrijf, hij moest erop toezien dat de richtlijnen in verband met weglatingen en veranderingen gebeurden volgens de richtlijnen gestipuleerd door de Master of the Revels (bureau van toneelcensuur).
Externe links
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met First Folio op Wikimedia Commons.
Bronvermelding