De zee horen ruisen in een schelp

Als iemand een schelp tegen het oor houdt, zal hij of zij het ruisen van de zee horen. Hetzelfde verschijnsel treedt op met een gewoon drinkglas of andere holle voorwerpen.

Hoe ontstaat dit geluid?

Het is romantisch om te denken dat de schelp dit geluid produceert omdat hij heimwee heeft naar de zee. Dit is echter niet het geval. Ook is het niet waar dat men het geluid van het eigen bloed hoort dat door de bloedvaten in de oren stroomt.

Als men het effect wil horen en men heeft niet zo gauw een schelp bij de hand, dan werkt ook een limonadeglas of een koffiemok om het oor houden heel goed. Voor het beste effect moet dit niet helemaal vastgedrukt tegen het hoofd, maar een gedeelte open laten. Ook moet men niet proberen om het geluid beter te horen door in een stille ruimte te gaan zitten: men heeft voor dit effect omgevingsgeluid nodig.

De werkelijke oorzaak is te vergelijken met het kijken door een roze bril: alles wordt dan roze. Andere kleuren worden weggefilterd. Als je een groot slakkenhuis bij je oor houdt, dan wordt er een akoestisch filter gemaakt. Dit filter "kleurt" het geluid dat om je heen aanwezig is. En dat gefilterde geluid klinkt ongeveer als de branding van de zee.

Het geluid dat je hoort is dus niet echt de zee, maar een gedeelte van het normale achtergrondgeluid om je heen. Twee belangrijke verschillen treden op, omdat het oor voor een groot deel wordt afgeschermd door de schelp:

• Geluiden met frequenties die niet in de buurt van de resonantiefrequenties van de schelp liggen komen niet in je oor terecht.
• Het geluid bij de resonantiefrequenties van de schelp wordt versterkt.

Met metingen kan worden aangetoond dat bij bepaalde frequenties de geluidsdruk met 15 dB wordt versterkt. Daardoor heb je de illusie dat er in de schelp geluid wordt gemaakt, dat zonder die schelp niet aanwezig is.