Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Autovrij gebied
Een voetgangersgebied is een gebied waarin in principe alleen voetgangers zich mogen bewegen.
Deze gebieden bestaan soms al van oudsher, en in winkelgebieden in grotere stadscentra zijn zij vaak geschapen na 1965. De opkomst van de auto en de toename van de bevolking maakte dit soort gebieden, vooral in centra van steden bij winkels, nodig. De Amsterdamse Leidsestraat bijvoorbeeld, werd medio jaren 80 voetgangersgebied (met dien verstande dat er ook trams rijden), en won daardoor aan aantrekkingskracht voor het winkelend publiek, hoewel dat ook een zekere mate van makkelijke toegankelijkheid moest opofferen, evenals een hoeveelheid parkeerplaatsen. De meeste gemeenten gingen er echt toe over, parkeergarages te (laten) bouwen.
Verwante termen zijn autovrij gebied of autovrije zone, die echter niet aangeven of bijvoorbeeld fietsen is toegestaan.
Uitzonderingen
In veel voetgangersgebieden is autoverkeer, fietsverkeer of bromfietsverkeer toch bij ontheffing mogelijk. Meestal in de volgende gevallen
- Ter bevoorrading van winkels
- Auto-, brommer- of fietsgebruik door invalide bewoners in een voetgangersgebied
De meeste gemeenten geven hiervoor vrijwel gelijkluidende verordeningen af.
Internationaal
In de meeste westelijke landen zijn voetgangergebieden geschapen in de drukste winkelcentra. Een uitzondering vormt bijvoorbeeld Oxford Street in Londen, dat nog steeds tweerichtingsverkeer kent; deze straat maakt officieel deel uit van de A40, al is dat ter plaatse niet aangegeven, maar is tevens de grootste winkelstraat ter wereld, met rond 400 winkels. De Rue de Rivoli in Parijs is eveneens geen voetgangersgebied. Brussel, Keulen en Berlijn hebben weer wel voetgangersgebeiden pal in het centrum. De Kalverstraat in Amsterdam, geheel voetgangersgebied, heeft ongeveer 150 winkels en is eveneens sinds medio 1970 voetgangersgebied.
Oudste
Het oudste geschapen voetgangersgebied is waarschijnlijk de Strøget in Kopenhagen. Ook in kleinere plaatsen zijn inmiddels in heel Europa en Noord-Amerika voetgangersgebieden ingesteld. In Noord-Afrika en het Midden-Oosten zijn de soeks meestal autovrij.
Traditioneel autovrij
Er zijn ook steden waar nooit auto's toegelaten zijn (behalve bij uitzondering of rampen):
- Venetië, waar het transport via het water verloopt; er is een groot parkeerterrein voor auto's aan de rand van de stad
- Cinque Terre, Italië
- Rodos, Griekenland, de oude stad
- Marken, waar vanwege de nauwe straten geen auto's worden toegelaten.
- Zermatt, waar het vervoer grotendeels plaatsvindt met elektrische voertuigen; automobilisten laten hun auto achter in Täsch en reizen per trein verder.
Voetgangersgebieden in Nederland
- Kalverstraat, Amsterdam
- Lijnbaan, Rotterdam
- Spuistraat, Den Haag
- Oudegracht (deels), Utrecht
- Kerkstraat, Hilversum
- Belcour, Zeist
- Orvelte Drenthe het gehele dorp
Voetgangersgebieden in België
- Meir, Antwerpen
- Groen Kwartier, Antwerpen
- Regatta, Antwerpen
- Cadixwijk, Antwerpen
- Grote Markt, Antwerpen
- Groenplaats, Antwerpen
- Offerandestraat, Antwerpen
- Hoogstraat, Antwerpen
- Wilde Zee, Antwerpen
- Unesco-Centrum (îlot Sacré), Brussel
- Centrale Lanen, Brussel
- Nieuwstraat, Brussel
- Warande & Vrasenestraat, Beveren-Waas
- Stationstraat, Sint-Niklaas
- Veldstraat, Gent
- Historisch Centrum, Gent
- Kapelstraat, Oostende
- Kerkstraat, Blankenberge
- Nieuwstraat, Sint-Niklaas
- Zeedijk, Nieuwpoort
- Historisch Centrum, Hasselt
- Akenkaai, Brussel
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Pedestrian zones op Wikimedia Commons.