Eberhard Nestle

Eberhard Nestle
Eberhard Nestle, ca. 1880
Algemene informatie
Academische titel	dr.phil.; D.D.
Geboren	1 mei 1851, Stuttgart
Overleden	9 maart 1913, Stuttgart
Bekend van	Nestle-Aland
Beroep	hoogleraar
Overige informatie
Religie	luthers

Eberhard Nestle (Stuttgart, 1 mei 1851 – Stuttgart, 9 maart 1913) was evangelisch-luthers theoloog en oriëntalist en de vader van Erwin Nestle.

Leven

Nestle was een zoon van Christian Gottlieb Nestle, procurator van het hooggerechtshof, en zijn echtgenote Sophie Beate Kleinmann. Zijn halfbroer uit het tweede huwelijk van zijn vader was de klassieke filoloog Wilhelm Nestle.

Eberhard Nestle studeerde in Tübingen van 1869 tot 1874. Hij promoveerde tot doctor in de filologie (dr.phil.) met een dissertatie over de Hebreeuwse en Griekse tekstvormen van het boek Ezechiël. Daarna werkte hij aan onder andere een grammaticaboek van het Syrisch. Later werd zijn belangstelling getrokken door het tekstkritisch onderzoek van de Bijbeltekst.

Na zijn opleiding en nadat hij aan het Evangelisches Stift Tübingen had gedoceerd, was hij professor (Gymnasialprofessor) in Ulm, plaatsvervangend professor in Tübingen, en vanaf 1898 professor aan het evangelisch-luthers theologisch seminarie te Maulbronn, waarvan hij in 1912 de seminarieleider of (Ephorus) werd.

In 1880 trouwde Eberhard Nestle in Tübingen met Klara Kommerell (1852–1887). Zij hadden een zoon, Erwin Nestle. In 1887 overleed Klara na een korte ziekte; drie jaar later, in 1890, hertrouwde Nestle met Elisabeth Aichele (1867–1944). Zij hadden vijf dochters en een zoon.

Grieks Nieuw Testament

Nestle werkte aan een uitgave van de Griekse tekst van het Nieuwe Testament, waarvoor hij gebruik maakte van de kritische tekstuitgaven van Constantin von Tischendorf, Westcott en Hort, en Richard Francis Weymouth. Nestle ging vrij mechanisch tewerk: wanneer twee of drie van deze tekstuitgaven overeenstemden, volgde hij deze tekst; wanneer deze tekstuitgaven verschilden, nam hij de „middenste” versie. In zijn tekstkritisch voetnotenapparaat informeerde hij de lezers over varianten in deze drie teksten en enkele keren over de tekst in de Codex Bezae.

De eerste uitgave ervan verscheen in 1898 bij de Württembergische Bibelanstalt in Stuttgart met als titel Novum Testamentum Graece cum apparatu critico ex editionibus et libris manu scriptis collecto.

Vanaf de derde uitgave in 1901 gebruikte hij de tekstuitgave van Weiss in de plaats van Weymouth.

Spoedig werd de „Nestle” over de hele wereld gebruikt als een tekstkritisch referentiewerk van het Grieks Nieuw Testament. Na Eberhard Nestles overlijden zette zijn zoon Erwin Nestle|Erwin]] het werk verder en droeg bij tot de voortdurende verbetering van de tekstuitgaven. Vanaf 1952 werd het Grieks Nieuw Testament uitgegeven in samenwerking met Kurt Aland. Van dit standaardwerk, dat vanaf de 26e editie in 1979 bekend stond onder de naam Nestle-Aland, verscheen in 2012 de 28e editie.

Kort voor zijn overlijden werkte Eberhard Nestle ook aan een kritische uitgave van Luthers herziening van de Vulgaat. Dit zou een onderdeel vormen van de zogenaamde „Weimarer Ausgabe”, een kritische uitgave van Luthers verzamelde werken. Ook de uitgave van deze werken werd door zijn zoon overgenomen.

Werken

• Novum testamentum Graece post Eberhard et Erwin Nestle editione vicesima septima revisa communiter ed. Barbara Aland… Apparatum criticum novis curis elaboraverunt Barbara et Kurt Aland una cum Instituto Studiorum Textus Novi Testamenti Monasterii Westphaliae. Stuttgart 2005, ISBN 3-438-05115-X.

Literatuur

• (de) Eberhard Bons: Eberhard Nestle. In: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Deel 6, Herzberg 1993, ISBN 3-88309-044-1, kol. 625-627 (verkorte actuele versie),  (gearchiveerde versie^(?)(vertaal via: ))

• Erwin Nestle, Eberhard Nestle zu seinem 100. Geburtstag. Quell-Verlag, Stuttgart 1951.
• (de) Erwin Nestle: Nestle, Christoph Eberhard (In: Neue Deutsche Biographie (NDB)) Duncker & Humblot, te Berlijn 1999, deel 19, p. 95.  (Online).

Weblinks

• Werken op archive.org
• Nestle-Aland uitgaven van het Grieks Nieuw Testament Lijst van alle beschikbare uitgaven.