Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Spiritus asper
Spiritus asper (spīritus asper) is de Latijnse benaming voor een Grieks diakritisch teken.
In Oudgrieks heette dit de δασὺ πνεῦμα, dasỳ pneúma of δασεῖα, daseía. In hedendaags Grieks is dit de δασεία, dasía.
Dit wordt gebruikt als aspiratieteken om aan te geven dat een klinker, tweeklank, of een letter rho een geaspireerde klank had, dus dat de letter voorafgegaan werd door een h-klank.
Het teken heeft de vorm van een enkel omgekeerd aanhalingsteken, ongeveer in de vorm van een kleine c (῾).
῾
Het teken werd ontwikkeld uit ├, de linkerhelft van de letter eta, ( Η ). De eta werd soms als Hèta uitgesproken en werd in het Latijnse alfabet opgenomen als de letter H.
In de klassieke tijd werd dit diakritisch teken nog niet gebruikt. Rond de hellenistische tijd verdween de h-klank verdween uit de Griekse taal, maar het teken werd verder gebruikt.
Naar schatting 5 tot 10% van de Griekse woorden begon met een daseia. Onder andere:
- alle woorden die met de letter ypsilon (υ) begonnen
- alle woorden die met een rho (ρ) begonnen
- alle lidwoorden
- de betrekkelijke voornaamwoorden
In 1982 werd een nieuwe spelling in gebruik genomen, die de ’polytonische accenten’ (de accenten die de stemverhoging of stemdaling aangaven) afschafte en overschakelde op ’monotonische accenten’ of klemtoontekens.
Wanneer er geen h-klank aanwezig is, wordt dit aangegeven door een spiritus lenis.
 spiritus lenis |