Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Jaap van de Merwe

Uit Wikisage
Versie door Mdd (overleg | bijdragen) op 8 nov 2019 om 20:26 (https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Leen_Jongewaard&oldid=54448917)
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow

Leendert (Leen) Jongewaard (Amsterdam, 30 maart 1927Nice, 4 juni 1996) was een Nederlands acteur en zanger die vooral bekendheid genoot door zijn optreden in de televisieseries Ja zuster, nee zuster, 't Schaep met de 5 pooten en Citroentje met suiker en door zijn vertolkingen van liedjes zoals In een rijtuigje, Op een mooie Pinksterdag en M'n opa.

Biografie

Leen Jongewaard werd geboren in Amsterdam als jongste in een gezin van acht jongens en één meisje. Zijn vader was visboer en hoofdofficier bij het Leger des Heils.[1] In 1946 richtte Jongewaard het amateurcabaret De Kijkdoos op waarin ook Adèle Bloemendaal speelde. In het begin van de jaren 50 werd hij ontdekt door de directie van de toneelgroep Puck (Egbert van Paridon) en in 1953 maakte hij daar zijn debuut als beroepsacteur. Hij bleef meer dan tien jaar bij Puck (later Centrum genaamd).

Zijn televisiedebuut maakte hij als meneer Leeuwerik in het kinderprogramma Het mannetje op zolder, geschreven en geregisseerd door Mies Bouhuys, dat van 1959 tot 1960 door de AVRO uitgezonden werd. Hij speelde in 1960 ook een aantal keren de rol van Lo Flodder in het AVRO kindertelevisieprogramma Varen is fijner dan je denkt met Piet Römer in de hoofdrol als meneer King, die met zijn schip 'De Krikkemikke' allerlei avonturen beleefde. Andere personages waren het keukenhulpje Zeefje (Cecilia Lichtveld), Mevr. Gracia Morena (Sepha Dierikx), Ageeth (omroepster Ageeth Scherphuis) en Piet Römers tweelingbroer Paul Römer in de rol van meneer Kong. Dit kindertelevisieprogramma was ook geschreven en geregisseerd door Mies Bouhuys. Van 1961 tot 1964 speelde hij de hoofdrol in de populaire televisieserie voor de jeugd Flip de Tovenaarsleerling; hiervan werden 26 afleveringen gemaakt.

In de jaren zestig nam Jongewaard deel aan diverse programma's, waaronder cabaret Lurelei met Sylvia de Leur, Mensen, hee mensen (1962), het radioprogramma De wilde vaart waar hij Conny Stuart voor het eerst ontmoette, en de musical Heerlijk duurt het langst (1965) van Annie M.G. Schmidt waar hij de rol van kruidenier Kees Bloem vervulde.

In de musical De Kleine Parade speelde Jongewaard de rol van Hein, de zilverman.

Hierna speelde hij de beroemde dubbelrol van inbreker Gerrit en diens Opa in de door Annie M.G. Schmidt geschreven televisieserie Ja zuster, nee zuster met Hetty Blok in de rol van zuster Klivia. Blok en Jongewaard waren de enige solisten in dit programma die echt konden zingen. Bekende liedjes hieruit, waarin hij meedeed, waren M'n opa, In een rijtuigie (met Wim Sonneveld), Duifies, De oude Jacob en Ik krijg het weer.

Bestand:Grafsteen Leen Jongewaard.jpg
graf van Leen Jongewaard

Vervolgens speelde Jongewaard in twee televisieseries van Eli Asser, namelijk 't Schaep met de 5 pooten (1969) en Citroentje met suiker (1972-1974). Bekende liedjes uit deze series waren We benne op de wereld om mekaar te helpen, nietwaar? (1969), As je mekaar niet meer vertrouwen kan (1970) en Het zal je kind maar wezen (1970).

Van 1980 tot 1984 reisde Leen Jongewaard met zanger Robert Long door het land met een drietal cabaretprogramma's waarvan Duidelijk zo? het eerste was. In het programma werden tal van onderwerpen behandeld die beide heren na aan het hart lagen, zoals homoseksualiteit, geloof en maatschappelijke misstanden.

Leen Jongewaard overleed op 4 juni 1996 aan een hartaanval tijdens zijn vakantie in Frankrijk. Hij werd begraven op Zorgvlied. Leen Jongewaard was jarenlang de levenspartner van Barrie Stevens.

In de musical Robert Long die in december 2015 in première ging, wordt de rol van Leen Jongewaard vertolkt door Jeremy Baker.

Prijzen

Filmografie

Filmografie als acteur
Jaar Titel Rol Opmerkingen
1955 Opstand in de kribbe Herdersjongen televisiefilm
1957 Tinkeltje Tinkeltje televisieserie
1957 Varen is fijner dan je denkt Lo Flodder televisieserie
1959 Het mannetje op zolder meneer Leeuwerik televisieserie
1960 Bas Boterbloem televisieserie
1961 Flip de tovenaarsleerling Flip(je) televisieserie
1962 Kermis in de regen automonteur Film
1963 De vergeten medeminnaar
1965 Klatergoud Gilles Hoorspelserie Radio
1966 Ja zuster, nee zuster Inbreker Gerrit/Opa televisieserie
1969 't Schaep met de 5 pooten Lukas Blijdschap televisieserie
1972 Kunt u mij de weg naar Hamelen vertellen, mijnheer? Gruizel Gruis televisieserie
1972 Ti-Ta Tovenaar televisieserie
1972 Citroentje met suiker Manie Palfrenier televisieserie
1973 Barbapapa Verteller (stem) televisieserie
1974 Help, de dokter verzuipt! Veldwachter Van Bree
1974 De vijf van de vierdaagse
1974 Dynastie der kleine luyden Bedelmonnik televisiefilm
1974 Durmazon mini-televisieserie
1977 Hollands Glorie Eerste Machinist televisieserie
1978 Pastorale 1943 Eskens
1979 Martijn en de magiër Requisitor
1980 De bende van hiernaast Verschuur
1981 Te gek om los te lopen Guus
1981 Rigor mortis Johnny
1981 Hoge hakken, echte liefde Jenny's vader
1982 De Boezemvriend Kolonel Moeskop
1985 Parfait amour Jaromir
1986 Op hoop van zegen Kaps
1987 Terug naar Oegstgeest Oom Louis
1987 Zoeken naar Eileen Politieagent
1989 Loos Dorrius
1989 De avonden Arie
1990 My Blue Heaven Vader van de Broeck

Discografie

Albums

Album(s) met hitnoteringen in
de Nederlandse Album Top 20/50/75/100
Datum van
verschijnen
Datum van
binnenkomst
 Hoogste 
positie
 Aantal 
weken
 Opmerkingen 
Leen al-leen - Philips 844 044 PY 1967
Liedjes uit 't Schaep met de 5 pooten - Philips 861 820 LCY (TV soundtrack) december 1969 14-2-1970 2 10 met Piet en Adèle
Nieuwe liedjes uit 't Schaep met de 5 pooten - Philips 6402 004 1970 met Piet en Adèle
Liedjes uit Citroentje met suiker - Philips 6410 052 1972 met Piet en Adèle
Ik dans met de gans en ik trouw met de pauw - Philips 9289 003 1975 met Hetty Blok
Leen is alive - EMI 1A 062 26602 1981

met medewerking van Robert Long, Teksten en Muziek: Robert Long

Singles

Single(s) met hitnoteringen in
de Nederlandse Top 40
Datum van
verschijnen
Datum van
binnenkomst
 Hoogste 
positie
 Aantal 
weken
 Opmerkingen 
Jij bent het mooiste meisje 1963
M'n opa 18-3-1967 15 13 met Hetty Blok
Op een mooie Pinksterdag 29-4-1967 9 23 met André van den Heuvel
Duifies, duifies 1967
Schipbreukeling 1967
Wil u een stekkie? 11-11-1967 tip met Hetty Blok
De ouwe Jacob 2-12-1967 16 7
De schuld van het kapitaal 16-12-1967 tip
Petrus vraagt niet 1968
In een rijtuigje 23-3-1968 12 6 met Wim Sonneveld
Grote problemen 1968
We zijn op de wereld om mekaar te helpen 15-11-1969 6 10 met Piet en Adèle
Het zal je kind maar wezen 3-1-1970 5 11 met Piet en Adèle
Als je mekaar niet vertrouwen kan 28-3-1970 16 4 met Piet en Adèle
Als je maar gezond bent 6-6-1970 tip met Piet en Adèle
Lieve Heer doe mij een lol 13-2-1971 34 2
Je mottermee leren leven 18-11-1972 tip met Piet Römer en Lex Goudsmit
Ozewiezewo 1973
Geld 1974 met diverse artiesten
Leidseplein 1977
Die fijne Jordaan 1981

Radio 2 Top 2000

Nummer(s) met noteringen in de NPO Radio 2 Top 2000 '99 '00 '01 '02 '03 '04 '05 '06 '07 '08 '09 '10 '11 '12 '13 '14 '15 '16 '17 '18 '19 '20 '21 '22 '23
rel=nofollow
M'n opa (met Hetty Blok) - - 1748 - - - - - - - - - - - - - - - - -
Op een mooie Pinksterdag (met André van den Heuvel) 1067 - 1324 - 1888 - - 1918 - - - - - - - - - - - -

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties



  1. º Ik knap af op het gesmoes in Holland, interview in Het Vrije Volk, 30 maart 1977, pag. 17
rel=nofollow
rel=nofollow

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Jaap van de Merwe op Wikimedia Commons.

rel=nofollow