Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Musical

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Dit artikel valt onder beheer van Dorp:Luisterrijk en Dorp:Theaterburg.

Een musical is een theaterstuk waarin toneelspel, zang, muziek en dans worden gecombineerd.

Geschiedenis

De eerste musicals werden aan het einde van de negentiende eeuw in New York geproduceerd. Het genre kwam voort uit de vaudeville- en revuetraditie, met als belangrijkste verschil dat musicals een doorlopend verhaal kenden. Daarmee was de musical eveneens verwant aan opera en operette.

De scheidslijn tussen musical en verwante genres is niet eenduidig. Er zijn dan ook verschillende producties die als 'de eerste musical in de geschiedenis' worden beschouwd. The Black Crook uit 1866 wordt vaak genoemd maar velen beschouwen pas het veel grootschaligere Show Boat (1927) als zodanig. Kennelijk roept het woord musical vooral associaties op met begintwintigste-eeuwse groteske Amerikaanse showmuziek. Bij musicalachtige producties die afstand van die geijkte traditie nemen, duiken in Amerika al snel termen als rock opera, revue of cabaret op.

Broadway in New York en, vanaf de jaren 1960, het West End in Londen, staan internationaal bekend als de toonaangevende plaatsen op musicalgebied. Bekende musicals waren o.a.: Hair, Cats, Les Misérables, Evita, Phantom of the Opera, The Lion King en Chicago.

Musical in Nederland

In Nederland werden de eerste musicals in de jaren 1950 uit Amerika geïmporteerd (Porgy and Bess (1957); Free and Easy (1959)). In de jaren zestig kwamen met Kiss me Kate, My Fair Lady, en Anatevka de eerste Nederlandse producties op de planken. Annie M.G. Schmidt en Harry Bannink schreven de eerste originele Nederlandstalige musicals, zoals Heerlijk duurt het langst (1965) en En nu naar bed (1971). In de jaren '70 waren Jos Brink en Frank Sanders met hun groep Tekstpierement de drijvende kracht achter de Nederlandse musical. Hun eerste musical Maskerade was meteen een succes.

In de jaren tachtig vierde theater Carré haar 100-jarig bestaan met de musical Cats. Mede door het succes hiervan begon Joop van den Ende grootschalige musicals naar Amerikaans voorbeeld te produceren (Les Misérables). Hij opende musicaltheaters in Scheveningen (Circustheater) en Utrecht (Beatrixtheater), waar net als in Amerika, producties net zo lang kunnen blijven draaien als het publiek er belangstelling voor heeft (open end producties). Ook staat de opening van een vergelijkbaar theater nabij de RAI in Amsterdam op stapel.

In 1991 maakte Joop van den Ende zijn eerste eigen musical, Cyrano de Bergerac werd Cyrano de Musical. Het Franse verhaal werd herschreven door Koen van Dijk, de muziek werd geschreven door Ad van Dijk (geen familie) en het werd geregisseerd door Eddy Habbema. De hoofdrol werd vertolkt door Bill van Dijk. Het decor werd ontworpen door Paul Gallis, Yan Tax ontwierp de kostuums. In 1992 werd de musical bewerkt en op Broadway gespeeld, met matig succes. In 1993 werd de Amerikaanse versie een paar maanden in Carré gespeeld.

Nederland is een enorm populair musicalland geworden. De bezoekersaantallen liggen in vergelijking met andere landen erg hoog, net zoals de enorme verscheidenheid aan produkties. De kwaliteit van produkties en acteurs in de musicalwereld zijn van een zeer hoog niveau, Nederland heeft dan ook een hoog aanzien in de internationale musical en theaterwereld. Elk jaar worden de fel begeerde Musical Awards uitgereikt.

Stage Entertainment (Joop van de Ende Theaterproducties)

Musicals in Scheveningen

Musicals in Utrecht

Musicals in overige theaters/Nederlandse tournees

V&V Entertainment (Albert Verlinde & Roel Vente)

Nederlandse Tournees

Efteling Theater

Melody Musical Productions (Mark Vijn)

Studio 100

Overig

¹ = Deze musicals draaien op dit moment in Nederlandse theaters
² = Deze musicals draaien in de toekomst in Nederlandse theaters

Musical in Vlaanderen

In Vlaanderen hebben in het verleden heel veel grote musicals gespeeld maar door het feit dat minister van Cultuur Bert Anciaux de musicalsubsidies in 2007 schrapte, viel deze wereld in een zwart gat. Hij wordt daarom ook de 'boeman van de musical' genoemd, door de schuld van zijn cabinet mocht de musicalafdeling van het Konninklijk Ballet van Vlaanderen onder leiding van Linda Lepomme de boeken dichtdoen. Het produceren van musicals werd nu veel kostelijker dan voorheen, de enige productiehuizen die musicals op dit moment zelf produceren zijn Studio 100 en Stage Entertainment Belgium. Music Hall Promotions werkt voorlopig nog samen met V&V-Entertainment om Vlaamse musicals uit de grond te stampen. Zo komt het dat het genre in Vlaanderen toch weer meer en meer bruist van energie. Tussen 2006-2007 liepen de succesmusicals Mamma Mia! en Beauty and the Beast van Stage Entertainment en medio 2007 werd Kuifje: De Zonnetempel, met o.a. Jelle Cleymans een groot succes. Tenslotte plant Studio 100 in 2008 zijn prestigeproject Daens, de musical.

Het kleine productiehuis Judas TheaterProducties baant zich nu ook een weg naar professionele voorstellingen. The Last Five Years met Ann Van den Broeck en Jan Schepens in 2008 kreeg veel bijval van pers en publiek.

Het Conservatorium van Brussel biedt een masteropleiding Musical aan.

Stage Entertainment

Stadsschouwburg Antwerpen

Vlaamse tournees

Music Hall Promotions

Stadsschouwburg Antwerpen

Vlaamse tournees

Konninklijk Ballet van Vlaanderen

Stadsschouwburg Antwerpen

Vlaamse Opera Antwerpen

Vlaamse tournees

Studio 100

Koningin Elisabethzaal Antwerpen

Antwerpen X

Zaal Elckerlyc Antwerpen

Vlaamse tournees


Overig

¹ = Deze musicals zijn een samenwerking met V&V Entertainment
² = Deze musicals zijn een samenwerking met het Konninklijk Ballet van Vlaanderen / Music Hall Promotions
³ = Deze musicals zijn een samenwerking met Stage Entertainment

  1. º (en) Wicked in Nederland 2009
Overgenomen van "https://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Musical&oldid=369428"