Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Sleedoorn
Sleedoorn | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Sleedoorn (Prunus spinosa) | |||||||||||||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
soort | |||||||||||||||||||
Prunus spinosa L. (1753) |
De sleedoorn oftewel Prunus spinosa is een plant uit de rozenfamilie (Rosaceae). De soort komt van nature voor in de Benelux, waar de plant met name langs bosranden voorkomt. De plant is een heester die 2-6 m hoog wordt.
De bloei is van maart tot april en de bestuiving vindt plaats door insecten, met name door de honingbij. Vanaf augustus draagt de plant vruchten: sleedoornbessen, sleebessen of sleepruimen. De naam is afgeleid van de wrange smaak: een ander woord voor ’wrang’ was ’slee’. De wrange smaak en het samentrekkende, stroeve gevoel in de mond is een gevolg van de grote hoeveelheid tannines in de bes. De sleebes is pas lekker nadat de vorst er over heen geweest is. De vruchten worden verwerkt tot jam, vruchtenmoes, vruchtensap, likeur (sloe gin of Pacharán), vruchtenwijn en brandewijn. Het hout is zeer hard.
De plant vermeerdert zich door zaden en door wortelopslag. De sleedoorn is door zijn doorns redelijk beschermd tegen de vraat van grote grazers. Wanneer hij eenmaal aangeslagen is, neemt hij meer en meer ruimte in. Dit biedt dan tevens de gelegenheid aan bomen als de eik om tot wasdom te komen.
Plagen
In mei spint de Yponomeutidae (Yponomeuta) zich in en zet eitjes af. In deze nesten ontwikkelen zich vele jonge rupsen, die de planten praktisch kaal kunnen vreten.
De sleedoornpage heeft de sleedoorn als waardplant. De vlinder legt de eitjes in de oksels van takken, waar de eitjes overwinteren. In het voorjaar komen de eitjes uit en vreten de rupsjes van het blad.
De rupsen van de pruimenmot eten juist van de vruchten.
Volksgeneeskunde
In de volksgeneeskunde worden sleedoornbessen gebruikt wegens hun samentrekkende (adstringerende) werking.[1]
Verwijzingen
- º Varga E, Domokos E, Fogarasi E, Steanesu R, Fülöp I, Croitoru MD, Laczkó-Zöld E., Polyphenolic compounds analysis and antioxidant activity in fruits of Prunus spinosa L. In: Acta Pharm Hung. 2017;87(1):19-25. PMID 29489094
Vrije mediabestanden over Prunus spinosa op Wikimedia Commons