Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Grote grazers
Grote grazers komen voor in alle werelddelen en leveren een belangrijke bijdrage aan de dynamiek van hun milieu. Door het vreten van grote hoeveelheden organisch materiaal, zowel levend als dood, maken ze ruimte voor nieuwe groei. Door hun invloed op het milieu scheppen ze de omstandigheden waar sommige planten en dieren op aangewezen zijn. Wanneer diverse grazers in een biotoop naast elkaar voorkomen maakt de manier waarop ze eten en wat ze eten dat ze niet elkaars concurrent zijn.
Functie in de natuur
Wanneer grote grazers door de mens worden ingezet als beheersinstrument dan heeft een jaarrond begrazing de voorkeur; er zijn minder dieren nodig waardoor er minder vertrapt wordt.
Een natuurgebied biedt ruimte aan een beperkt aantal grote grazers. Wanneer er te veel dieren zijn voor het gebied, dan kunnen er in een winter veel dieren sterven. Het zijn dan vooral de jonge en oude dieren die het voorjaar niet halen. In Nederland worden dieren afgeschoten wanneer de boswachter aan het gedrag ziet dat een dier het niet redt. Op die manier kunner er in een winter tot 50% van de dieren bezwijken. Dit soort schommelingen in het aantal grazers geeft de beplanting ruimte om zich te herstellen. Wanneer de begrazingsdruk is afgenomen kunnen planten als de sleedoorn en de meidoorn opkomen om op termijn ruimte te bieden voor echte bomen als de es of de eik.
De kadavers van grote grazers zijn belangrijk omdat daardoor dieren als de raaf, de vos, de zeearend en het wild zwijn hun niche vinden. De Nederlandse regelgeving eist dat de kadavers van paarden en koeien geruimd worden. Voor herten geldt deze verplichting niet. Wel wordt de kop van de romp verwijderd om trofeejagers uit natuurgebieden te weren.
Een andere functie van grote grazers is dat ze helpen bij de verspreiding van zaad. Dit kan aan hun vacht kleven of in hun mest zitten. Paarden hebben de gewoonte om niet te eten waar ze zich ontlasten ; hierdoor ontstaan in het terrein verschillen in de samenstelling. De latrines zijn vaak ruiger qua begroeiing.
Beperkingen
Voor grote grazers geldt dat ze een voldoende groot areaal nodig hebben om zich als soort op een gezonde manier in stand te kunnen houden. Wanneer de dieren daarbij vele generaties lang in een gebied vertoeven, dan zijn er eisen die aan de grootte van de populatie en aan het terrein gesteld moeten worden. Anders dient via beheersmaatregelen geregeld te worden dat inteelt voorkomen wordt. In geval van calamiteiten dieren kunnen verwijderd worden zoals in het geval van brand of hoog water.
Europese grote grazers
- Edelhert - Cervus elaphus
- Damhert - Dama dama
- Eland - Alces alces
- Ree - Capreolus capreolus
- Tarpan - Uitgestorven, niche kan ingevuld worden door de Konik.
- Wild zwijn - Sus scrofa
- Wisent - Bison bonasus
- Oerrund - Uitgestorven, niche kan oa ingevuld worden door het
- Heckrund
- Schotse hooglander
- Galloway - Een hoornloos runderras, oorspronkelijk uit Schotland