Onderwijsmanager

Een onderwijsmanager is in Nederland iemand met een leidinggevende functie in het onderwijs. Hij geeft leiding aan onderwijsprofessionals om te zorgen voor een omgeving waarbinnen leerlingen én onderwijzers optimaal kunnen presteren.

Achtergrond

Een onderwijsmanager heeft meestal een academische achtergrond en eerdere ervaring opgedaan in een inhoudelijke onderwijsfunctie, hoewel er steeds meer beroep wordt gedaan op expertise buiten het onderwijsveld. Onderwijsmanagers waren in het verleden de bepalende pedagogische figuur binnen een onderwijsorganisatie. Hun functie had veel aanzien in maatschappij en openende deuren voor andere vooraanstaande posities zoals bij de bekende politicus Louis van de Laar.

Sommige beweren dat het postmoderne tijdsklimaat van de typische schoolleider een onderwijsmanager heeft gemaakt^[1]. Het is in ieder geval zo dat het begrip onderwijsmanagers de laatste drie decennia een grote ontwikkeling heeft meegemaakt^[2]. Het onderzoek naar effectief onderwijsmanagement volgde deze ontwikkeling enige tijd later en is pas in echt in bloei gekomen vanaf 1990^[3].

De laatste jaren komen er steeds meer invloeden van buiten de school binnen (internet). De voorheen vooral beheersmatige opererende onderwijsmanager wordt daardoor geconfronteerd met een toenemend beroep op innovatie en het omgaan met zelfbewuster personeel die meer rechten en vrijheid opeisen.

Inhoud

Een onderwijsmanager zal zijn werkzaamheden inzetten om onderwijskwaliteit, -innovatie, -rendementen, -ontwikkeling en professionalisering te verbeteren. Zijn pijlen richt hij vanuit de (veranderende) maatschappelijke functie, het kernproces en het management van zijn onderwijsorganisatie. Naast het imago van de onderwijsorganisatie en de aard van de projecten, blijkt vooral de reputatie en de overtuigingskracht van de onderwijsmanager bepalend te zijn bij het vinden van derde geldstromen om te onderwijsorganisatie te versterken. Andere taken die een onderwijsmanager uitvoert zijn het samenwerken met onderwijsmanagers, het stimuleren en inspireren van medewerkers en het werken aan de eigen ontwikkeling.

Op onderwijsmanagers in het basisonderwijs; de schoolleiders, is de wet BIO van toepassing. Volgens de wet op het voortgezet onderwijs staat een rector aan het hoofd van een school voor voorbereidend wetenschappelijk onderwijs, bij andere scholen voor voortgezet onderwijs leidt een directeur^[4]. De rector magnificus wordt benoemd door de Raad van Toezicht en is wettelijk bevoegd promoties toe te kennen.

Praktijk

Onderwijsmanagers treffen we o.a. als

Onderwijscoördinator
ICT-coördinator
Stagecoördinator
Sectordirecteur
Directeur
Locatieleider
Clustermanager
Teamleider
Conrector
Rector
Schoolhoofd
Schoolleider
Bestuursvoorzitter

De Onderwijsraad adviseert dat een onderwijsmanager zich bewust is van het feit dat hij het leren en onderwijzen dient te ondersteunen en in de uitoefening van zijn positie daarom bescheidendheid toont^[5]. Onderwijsmanagers melden dan ook dat ze collegealiteit, het voor je winnen, als de meest gewenste manier van besluitvorming zien^[6]. Het vertrouwen in de onderwijsmanager door de medewerkers draagt namelijk bij aan de bereidheid tot veranderen^[7].

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties

Referenties

º Braeckmans, L., Coppieters, P., De Clercq, H., De Laet, E., Lynen, I., Van Achter, V., van den Nieuwenhuijzen, J. en Verkest, R., Management en het onderwijs. Reflecties (DIROO-Academia 9), Academia Press
º Dimmock, C. en Walker, A., Developing Comparative and International Educational Leadership and Management: A cross-cultural model, School Leadership & Management: Formerly School Organisation, Volume 20, Issue 2
º Heck, R.H. en Hallinger, P., The Study of Educational Leadership and Management; Where Does the Field Stand Today?, Educational Management Administration Leadership, vol. 33 no. 2
º Wet op het voortgezet onderwijs, artikel 32
º Onderwijsraad, Advies Variëteit in schaal, uitgebracht aan de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Onderwijsraad, nr. 20050300/833, Den Haag , Oktober 2005. ISBN 90-77293-43-4.
º Hellawell, D. en Hancock, N., A case study of the changing role of the academic middle manager in higher education: between hierarchical control and collegiality?, Research Papers in Education, Volume 16, Issue 2
º Vertrouwen in de onderwijsmanager en de veranderingsbereidheid van docenten, Open Universiteit Nederland

	Zoek onderwijsmanager op in het WikiWoordenboek.

Wikibooks: Onderwijsmanager

[BRAECKMANS-1] º Braeckmans, L., Coppieters, P., De Clercq, H., De Laet, E., Lynen, I., Van Achter, V., van den Nieuwenhuijzen, J. en Verkest, R., Management en het onderwijs. Reflecties (DIROO-Academia 9), Academia Press

[DIMMOCK-2] º Dimmock, C. en Walker, A., Developing Comparative and International Educational Leadership and Management: A cross-cultural model, School Leadership & Management: Formerly School Organisation, Volume 20, Issue 2

[HECK-3] º Heck, R.H. en Hallinger, P., The Study of Educational Leadership and Management; Where Does the Field Stand Today?, Educational Management Administration Leadership, vol. 33 no. 2

[WET-4] º Wet op het voortgezet onderwijs, artikel 32

[Onderwijsraad-5] º Onderwijsraad, Advies Variëteit in schaal, uitgebracht aan de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Onderwijsraad, nr. 20050300/833, Den Haag , Oktober 2005. ISBN 90-77293-43-4.

[HELLAWELL-6] º Hellawell, D. en Hancock, N., A case study of the changing role of the academic middle manager in higher education: between hierarchical control and collegiality?, Research Papers in Education, Volume 16, Issue 2

[ORANJE-7] º Vertrouwen in de onderwijsmanager en de veranderingsbereidheid van docenten, Open Universiteit Nederland

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]