Overdrijving

Overdrijving oftewel een daad van overdrijven is dat iemand de grenzen van de waarheid door vergroting overschrijdt, of een buitensporige voorstelling van iets geeft.

Het overdrijven in negatieve zin, aangaande iemand anders, noemt men roddelen.
Het overdrijven in het toekennen van een bepaalde waarde aan iets, noemt men overwaardering.
Overdreven gedrag noemt men meestal theatraal gedrag of extravagant(ie).

Hyperbool (stijlfiguur)

De hyperbool is de stijlfiguur van overdrijving. Het tegenovergestelde is een parabool. Er zijn verschillende redenen om een hyperbool te gebruiken, meestal is het om iets sterk uit te drukken. Maar ook variatie in schrijfstijl en humor kunnen redenen zijn om de hyperbool te gebruiken. Veel staande uitdrukkingen zijn ook hyperbolen.

• Het heeft eeuwen geduurd.
• De regen viel bij bakken.
• Ik ben in een seconde terug.
• Ik kijk mijn ogen uit.
• Een zee van tranen.
• Zo snel als de bliksem.
• Ik heb het al tienduizend keer gezegd.
• Ik verga van de honger.
• Hij barst van het lachen.
• Ik heb een eeuw staan wachten.
• Ik heb me dood gelachen.

Sterke verhalen

Een sterk verhaal is een verhaal dat voor waar wordt verteld, maar waarvan de inhoud zodanig is dat het niet waar kan zijn (niet persé een hyperbool).

Als literair genre is het zeer geliefd, al wordt het vaak niet zo genoemd, maar bijvoorbeeld:

• fantasy
• sciencefiction
• sprookje (met name het leugensprookje, zoals dat van Luilekkerland)
• leugenlied
• leugenliteratuur

Homoseksualiteit en overdrijven

Een steeds bekender wordend (meer in het openbaar zichtbaar) verschijnsel (één van de kenmerken) bij/van homoseksuelen (in het algemeen), is het meer-of-minder overdrijven in het uiten van zichzelf. Dit kan zijn dat op een overdreven manier vrouwelijk gedrag (lopen, bewegen, mimiek, uitspraken of reacties) aangemeten / geuit wordt, of dat overdreven op een seksueel getinte / beladen manier op diegenen van hetzelfde geslacht (merendeels mannelijk) bejegend danwel gereageerd wordt. Dit gaat dan onder het mom van dat het normaal zou zijn, of méér zou moeten worden. Er zit hierbij echter een verschil tussen acceptatie / verdraagzaamheid en té overdreven er vooruit willen komen hoe iemand denkt / voelt over zichzelf (wat dan een niet-zichzelf zijn is). Vanwege dat verondersteld wordt dat het benadrukken van het eigen gedrag en uitingen de normale manier van doen is, zal er veelal ook een focus zijn naar het gedrag en de uitingen van anderen, wat dan veelal óók kenbaar gemaakt wordt. Onderkend moet hierbij worden dat veel mensen nou eenmaal anders zijn, echter blijft ook op homoseksualiteit de natuur van toepassing, wat het-één-en-ander onnatuurlijk maakt, en wat ook zo zal blijven, uitgezonderd mogelijk de uiterlijke kenbaarheden, vanwege het simpele feit dat het voor zoogdieren (dus ook de mens, overigens de meeste organismen) de natuurlijke manier van doen / van gedrag is om als vrouwtje en mannetje tot elkander te komen. De mens doet wel meer wat onnatuurlijk is, echter moet men het niet anders maken dan het is, temeer dát juist aanzet tot overdreven gedrag.

Jaarlijks wordt in Amsterdam de Gay Pride voor homo's georganiseerd, waar duizenden homo's (en lesbiënnes enz.) op af komen om zich feestelijk, maar vooral ook demonstratief te uiten. Dit gebeurt op een uitbundige (overdreven) manier, wat wel "over the top" wordt genoemd. Echter werd (2010) door de organisator gezegd dat de feestende menigte eindelijk zichzelf kan zijn, wat uiteraard niet zo is. Het is een feest op dat moment, maar aangaande acceptatie en verdraagzaamheid kan men in het dagelijks leven beter écht zichzelf zijn.

Zie ook

• Broodjeaapverhaal
• Grootspraak (opschepperij).
• Grootheidswaanzin
• Pleonasme, het taalkundig overdrijven (dubbel noemen) van hetzelfde begrip.