Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
USS Arizona (BB-39): verschil tussen versies
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=USS_Arizona_(BB-39)&diff=cur&oldid=45624686 28 dec 2015) |
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=USS_Arizona_(BB-39)&oldid=46329348 18 mrt 2016) |
||
| Regel 6: | Regel 6: | ||
| kiellegging = [[6 maart]] [[1914]]<ref name="eerste noot">Hore, P. ''Slagschepen.'' vert. G. Van Oosten. Utrecht: Veltman Uitgevers, 2006.</ref> | | kiellegging = [[6 maart]] [[1914]]<ref name="eerste noot">Hore, P. ''Slagschepen.'' vert. G. Van Oosten. Utrecht: Veltman Uitgevers, 2006.</ref> | ||
| status = Gezonken | | status = Gezonken | ||
| tewaterlating = [[19 juni]] [[1915]]<ref name="eerste noot"/> | | tewaterlating = [[19 juni]] [[1915]]<ref name="eerste noot" /> | ||
| indienst = [[17 oktober]] [[1916]]<ref name="eerste noot"/> | | indienst = [[17 oktober]] [[1916]]<ref name="eerste noot" /> | ||
| uitdienst = [[29 december]] [[1941]]<ref name="eerste noot"/> | | uitdienst = [[29 december]] [[1941]]<ref name="eerste noot" /> | ||
| waterverplaatsing = 31.900 ton<ref name="eerste noot"/> | | waterverplaatsing = 31.900 ton<ref name="eerste noot" /> | ||
| afmetingen = 185,3 x 29,6 x 8,8 meter<ref name="eerste noot"/> | | afmetingen = 185,3 x 29,6 x 8,8 meter<ref name="eerste noot" /> | ||
| machinevermogen = 31.500 [[paardenkracht|pk]]<ref name="eerste noot"/> | | machinevermogen = 31.500 [[paardenkracht|pk]]<ref name="eerste noot" /> | ||
| snelheid = 21 [[knoop (zeevaart)|knopen]]<ref name="eerste noot"/> | | snelheid = 21 [[knoop (zeevaart)|knopen]]<ref name="eerste noot" /> | ||
| bemanning = 1,081 officieren en manschappen | | bemanning = 1,081 officieren en manschappen | ||
| bewapening = 12 x 35,5cm-[[Kanon (geschut)|kanon]]<ref name="eerste noot"/><br />12 x 12,5cm-kanon<ref name="eerste noot"/><br />4 x 7,5cm-kanon<ref name="eerste noot"/><br />2 x 53,5cm-[[Torpedo (wapen)|torpedobuis]]<ref name="eerste noot"/><br />2 x vliegtuig | | bewapening = 12 x 35,5cm-[[Kanon (geschut)|kanon]]<ref name="eerste noot" /><br />12 x 12,5cm-kanon<ref name="eerste noot" /><br />4 x 7,5cm-kanon<ref name="eerste noot" /><br />2 x 53,5cm-[[Torpedo (wapen)|torpedobuis]]<ref name="eerste noot" /><br />2 x vliegtuig | ||
}} | }} | ||
'''USS Arizona (BB-39)''' was een [[Verenigde Staten|Amerikaans]] [[slagschip]] van de ''[[Pennsylvania-klasse]]'' dat in dienst was bij de [[Marine (strijdmacht)|marine]] van de [[Verenigde Staten]]. Het schip was het derde dat naar de [[Arizona (staat)|48ste staat]] was genoemd. De ''Arizona'' is bekend geworden doordat er tijdens de Japanse [[Aanval op Pearl Harbor|aanval op de Haven van Pearl Harbor]] op [[7 december]] [[1941]] 1.177 bemanningsleden sneuvelden. Dit leidde ertoe dat de [[Verenigde Staten]] betrokken werden bij de [[Tweede Wereldoorlog]]. Het wrak werd niet geborgen, maar bleef op de bodem van de haven liggen en werd een gedenkteken aan hen die deze dag omkwamen.<ref name="eerste noot2">Bakker, A. J. ''Pearl Harbor "De Dag Der Schande"'' ed. B. Pitt. en B. H. Liddell Hart vert. D. L. Uyt den Bogaard. Antwerpen: Scriptoria, 1989.</ref> | '''USS Arizona (BB-39)''' was een [[Verenigde Staten|Amerikaans]] [[slagschip]] van de ''[[Pennsylvania-klasse]]'' dat in dienst was bij de [[Marine (strijdmacht)|marine]] van de [[Verenigde Staten]]. Het schip was het derde dat naar de [[Arizona (staat)|48ste staat]] was genoemd. De ''Arizona'' is bekend geworden doordat er tijdens de Japanse [[Aanval op Pearl Harbor|aanval op de Haven van Pearl Harbor]] op [[7 december]] [[1941]] 1.177 bemanningsleden sneuvelden. Dit leidde ertoe dat de [[Verenigde Staten]] betrokken werden bij de [[Tweede Wereldoorlog]]. Het wrak werd niet geborgen, maar bleef op de bodem van de haven liggen en werd een gedenkteken aan hen die deze dag omkwamen.<ref name="eerste noot2">Bakker, A. J. ''Pearl Harbor "De Dag Der Schande"'' ed. B. Pitt. en B. H. Liddell Hart vert. D. L. Uyt den Bogaard. Antwerpen: Scriptoria, 1989.</ref> | ||
| Regel 59: | Regel 59: | ||
Op [[7 maart]] [[1950]], laat [[admiraal]] Arthur W. Radford, Commandant en Opperbevelhebber van de Pacificvloot, in die periode een gereedgekomen en kleurrijk bouwsel herrijzen over Arizona's wrakoverblijfsel en maatregelen werden er getroffen, gedurende de regeringsperiode van [[president]] [[Dwight D. Eisenhower]] en [[John F. Kennedy]]. Zij verklaarden het wrak als een nationaal oorlogsgedenkmaal. | Op [[7 maart]] [[1950]], laat [[admiraal]] Arthur W. Radford, Commandant en Opperbevelhebber van de Pacificvloot, in die periode een gereedgekomen en kleurrijk bouwsel herrijzen over Arizona's wrakoverblijfsel en maatregelen werden er getroffen, gedurende de regeringsperiode van [[president]] [[Dwight D. Eisenhower]] en [[John F. Kennedy]]. Zij verklaarden het wrak als een nationaal oorlogsgedenkmaal. | ||
Een wit monument werd gebouwd en opgedragen, op [[30 mei]] [[1962]] voor de vele gevallen slachtoffers. Duizenden bezoekers hebben in de loop der jaren het Arizona-monument bezocht waaronder zeer veel oorlogsveteranen. | Een wit monument werd gebouwd en opgedragen, op [[30 mei]] [[1962]] voor de vele gevallen slachtoffers. Duizenden bezoekers hebben in de loop der jaren het Arizona-monument bezocht waaronder zeer veel oorlogsveteranen. | ||
De aankomende en vertrekkende marineschepen, van welke formaat of grootte, ook ongeacht buitenlandse bezoekende mogendheden, groeten bij het passeren met hun schip, het Arizona-monument voor de gevallen zeelieden. In saluerende houding staan de officieren en matrozen bij het voorbijvaren. Dit is een [[protocol]] dat formeel wordt ingeluid en strikt wordt nageleefd. | De aankomende en vertrekkende marineschepen, van welke formaat of grootte, ook ongeacht buitenlandse bezoekende mogendheden, groeten bij het passeren met hun schip, het Arizona-monument voor de gevallen zeelieden. In saluerende houding staan de officieren en matrozen bij het voorbijvaren. Dit is een [[protocol]] dat formeel wordt ingeluid en strikt wordt nageleefd. | ||
| Regel 77: | Regel 76: | ||
* [http://www.maritimequest.com/warship_directory/us_navy_pages/uss_arizona_bb39.htm USS Arizona (BB-39)] | * [http://www.maritimequest.com/warship_directory/us_navy_pages/uss_arizona_bb39.htm USS Arizona (BB-39)] | ||
{{Commonscat|USS Arizona (BB-39)}} | {{Commonscat|USS Arizona (BB-39)}} | ||
{{Bron|bronvermelding= {{References}} {{Wikidata|q506022)}}}} | |||
{{Coor title dms|21|21|53.567625925543325|N|157|56|59.921207427978516|W|type:landmark_scale:12500_region:US}} | {{Coor title dms|21|21|53.567625925543325|N|157|56|59.921207427978516|W|type:landmark_scale:12500_region:US}} | ||
Huidige versie van 2 apr 2016 om 22:12
| USS Arizona | ||
| USS Arizona (1931) | ||
| USS Arizona (1931) | ||
| Kiellegging | 6 maart 1914[1] | |
| Tewaterlating | 19 juni 1915[1] | |
| In dienst gesteld | 17 oktober 1916[1] | |
| Uit dienst gesteld | 29 december 1941[1] | |
| Waterverplaatsing | 31.900 ton[1] | |
| Afmetingen | 185,3 x 29,6 x 8,8 meter[1] | |
| Machinevermogen | 31.500 pk[1] | |
| Snelheid | 21 knopen[1] | |
| Bemanning | 1,081 officieren en manschappen | |
| Bewapening | 12 x 35,5cm-kanon[1] 12 x 12,5cm-kanon[1] 4 x 7,5cm-kanon[1] 2 x 53,5cm-torpedobuis[1] 2 x vliegtuig | |
USS Arizona (BB-39) was een Amerikaans slagschip van de Pennsylvania-klasse dat in dienst was bij de marine van de Verenigde Staten. Het schip was het derde dat naar de 48ste staat was genoemd. De Arizona is bekend geworden doordat er tijdens de Japanse aanval op de Haven van Pearl Harbor op 7 december 1941 1.177 bemanningsleden sneuvelden. Dit leidde ertoe dat de Verenigde Staten betrokken werden bij de Tweede Wereldoorlog. Het wrak werd niet geborgen, maar bleef op de bodem van de haven liggen en werd een gedenkteken aan hen die deze dag omkwamen.[2]
Geschiedenis
Het slagschip USS Arizona (BB-39) lag op zaterdag 6 december 1941 voor onderhoud langszij het werkschip USS Vestal (AR-4). Het slagschip lag aan de steiger van Ford Island te Pearl Harbor, aan de noordoostelijke punt van Ford Island. Achter de Arizona lag het slagschip USS Nevada (BB-36), het laatste van 9 schepen die langszij en in kiellinie waren afgemeerd in de Battleship Row. Voor USS Arizona lagen USS Tennessee (BB-43) met aan de buitenkant USS West Virginia (BB-48). Daarvoor lagen langszij van elkaar USS Maryland (BB-46) en USS Oklahoma (BB-37). USS California (BB-44) lag daarvoor in een soort baai aan de pier. Daartussen lag de olietanker USS Neosho (AO-23) die op die dag de schepen nog zou bevoorraden met stookolie. Dit vormde onbedoeld een prachtig doelwit voor de vijand die onderweg was. Op de toen nog primitieve radar die op een rots stond opgesteld, werden de vliegtuigen waargenomen en werd de officier van de wacht op de hoogte gesteld. Deze zei dat er geen reden was tot ongerustheid omdat hij meende dat het ging om Amerikaanse B-17 Vliegende Forten, die rond dat tijdstip op Hawaï zouden aankomen.
De overval
USS Arizona en USS Vestal lagen nog langszij gemeerd in de vroege morgen van die beruchte zwarte zondag van 7 december 1941. Admiraal Isaac Kidd en de commandant van het slagschip, kapitein-ter-zee Franklin Van Valckenburgh, waren aan boord van USS Arizona bezig met een routine-inspectie van de bemanning. Kort voor 08.00 uur voerden Japanse vliegtuigen een onverhoedse aanval uit op de Amerikaanse Pacific Fleet in de haven van Pearl Harbor. De Japanse Zero's vlogen laag over de vaargeul, op weg naar de schepen van de Pacificvloot. De bemanning van de ziekenboeg op Hospital Island wist niet wat er gebeurde toen er een grote formatie laagvliegende vliegtuigen overkwam. Ze keek vreemd op toen ze de rode cocardes zag op de vleugels en rompen van de vliegtuigen. Sommigen konden de vliegers van de Zero's zien, terwijl die grimmig naar hen keken. Er was verbazing over het feit dat er zo vroeg op zondag een oefening werd gehouden door de Amerikaanse luchtmacht. Niet veel later werd duidelijk dat ging om Japanse vliegtuigen en dat ze weinig goeds in de zin hadden.
Aan boord van USS Arizona klonk om 7.55 uur het luchtalarm. De officiële inspectie werd afgeblazen, al overheerste het ongeloof over deze Japanse aanval. Het schip werd blootgesteld aan aanvallen en voor er daadwerkelijk tot actie werd overgegaan was het al te laat. Benedendeks lagen veel bemanningsleden nog in hun kooien toen de aanval begon. Het slagschip kreeg acht voltreffers van bommen te verduren. Duikbommenwerpers van het Aichi-type van squadron-leider Fuchida doken neer op de schepen. Er werden acht aanvallen uitgevoerd op de grote slagschepen en de Japanse vliegers bleken goed te kunnen richten. Het resultaat was catastrofaal voor de Amerikanen.
Een Japanse Nakajima B5N Kate -bommenwerper dook vanaf grote hoogte naar de al getroffen USS Arizona en wierp zijn fatale 800 kg-bom, die ong. 2,20 m. lang was. De bomtreffer ging in het voorkasteel van de geschuttoren II (B-toren) en sloeg, zonder te ontploffen, door het dek naar het onderdek waar de aangrenzende poedermunitiekamer voor de A en B-torens was. Het leek een blindganger maar niets was minder waar. Na de inslag ontplofte kort nadien de bom en bracht een inferno-explosie teweeg, ook door de opgeslagen granaten en kruit in de munitiekamer. De vuurzeekolom steeg honderdtallen meters de lucht in. Het was net een vulkaanuitbarsting.
Een catastrofale explosie reet werkelijk het voorschip uiteen. Door de geweldige ontploffing lichtte het slagschip zich even op om daarna zwaar door te vallen in het havendok. Het bracht een geweldige vuurzee teweeg en op dit ogenblik moeten er honderden matrozen ineens gesneuveld zijn. De ketels ontploften eveneens zodat reusachtige stukken en brokken staal in de nabijheid van het schip naar omlaag kwamen. Het nabijgelegen reparatieschip kreeg enorm veel staal over zich heen. Het omliggende water werd met een laag brandende olie bedekt.
Toen de USS Arizona in de lucht vloog, lagen er meer dan 1000 doden in het verwrongen wrak. De USS Vestal deelde mede in de klappen en brandde eveneens door het rondvliegende materiaal en olie van het slagschip. Daverende explosies klonken overal, het resultaat van andere aanvallen, en verscheurden de lucht. een dikke zwarte rook verspreidde zich over Pearl Harbor. De hemel boven de schepen werd verduisterd door de dikke rookkolommen.
Na de aanval brandde de USS Arizona nog twee dagen lang. Puinresten regenden neer op Ford Island in de nabijheid van het schip.
Daden van heldenmoed onder officieren en manschappen waren talrijk. Met name de daden van luitenant-commandant Samuel G. Fuqua, de schade-beperkings officier, moeten genoemd worden. Zijn koelbloedigheid bij het bestrijden van de brand en het redden van overlevenden voorkwam een nog grotere ramp. Voor zijn verdienste kreeg hij de Medal of Honor, de hoogste Amerikaanse dapperheidsonderscheiding, op. Postuum toegekende Medals of Honor waren er voor admiraal Isaac Kidd, de eerste vlag-officier die sneuvelde in de oorlog, en voor kapitein-ter-Zee Franklin Van Valckenburgh, die beiden gedood werden tijdens de aanval. Commandant Van Valckenburgh bereikte de commandobrug en wou het gevechtscommando in de hand nemen toen de fatale bomtreffer de munitiekruitkamer, voor de commandotoren, liet ontploffen.
De balans
Het totale dodental was 1.177 manschappen op een totale bemanning van 1400 zielen, ruim de helft van het totaal aantal doden van die dag.
De overlevenden van de aanval, gewond of gezond, kregen elk een briefkaart om naar huis te sturen en te melden dat ze nog leefden. Velen kregen de briefkaart van hun man, geliefde of zoon, pas in februari 1942 toegestuurd, vooral in de midlands van de Verenigde Staten. Al die tijd zaten de echtgenotes, vriendinnen en families in voortdurende angst en spanning, dat ze eertijds slecht nieuws zouden krijgen van de Militaire Dienst van Vermisten of Gesneuvelden.
Monument
De gezonken USS Arizona werd officieel "opgelegd" te Pearl Harbor op 29 december 1941. Bijna een jaar later werd de Arizona voorgoed geschrapt van de Naval Vessel Register op 1 december 1942. Haar wrak was gezonken met een klein gedeelte nog boven water. Haar achterbatterijtorens, toren III (C) en IV (D) werden verwijderd ter vervanging als kustverdediging. Men probeerde nog het scheepswrak te lichten, maar men kreeg de Arizona alleen maar terug horizontaal op de havenbodem. De verhakkelde bovenbouw werd verwijderd en de nog bruikbare stukken werden ontmanteld voor verdere militaire doeleinden. De A-toren vooraan, bleef onder water steken en was achteraan beschadigd door de explosie van het munitieruim. Nu nog steken de drieloopskanonnen dreigend naar voor, maar dan onder water.
Het wrak van de USS Arizona herinnert te Pearl Harbor, een memorial, tot het volk van haar bemanningsleden op die decembermorgen in 1941. Op 7 maart 1950, laat admiraal Arthur W. Radford, Commandant en Opperbevelhebber van de Pacificvloot, in die periode een gereedgekomen en kleurrijk bouwsel herrijzen over Arizona's wrakoverblijfsel en maatregelen werden er getroffen, gedurende de regeringsperiode van president Dwight D. Eisenhower en John F. Kennedy. Zij verklaarden het wrak als een nationaal oorlogsgedenkmaal. Een wit monument werd gebouwd en opgedragen, op 30 mei 1962 voor de vele gevallen slachtoffers. Duizenden bezoekers hebben in de loop der jaren het Arizona-monument bezocht waaronder zeer veel oorlogsveteranen.
De aankomende en vertrekkende marineschepen, van welke formaat of grootte, ook ongeacht buitenlandse bezoekende mogendheden, groeten bij het passeren met hun schip, het Arizona-monument voor de gevallen zeelieden. In saluerende houding staan de officieren en matrozen bij het voorbijvaren. Dit is een protocol dat formeel wordt ingeluid en strikt wordt nageleefd.
De huidige Arizona
Het monumentale wrak ligt nu 70 jaar onder water, en begint nu stilaan meer stookolie te verliezen uit zijn bunkertanks. Men schat dat er nog voor vele tonnen stookolie, in de nu verroeste bunkertanks zit. Men heeft ze nog niet willen uitpompen. De Amerikanen beschouwen dit als "de vele tranen van de gesneuvelden en van het schip zelf". De bezoekers aan het monument zien langs de resterende open torengaten de stookolie ronddrijven. Om de hoeveelheid olie in te perken werd een gordelband rondom het wrak gelegd, om verdere olieverspreiding in de marinehaven in te dammen. Duikerteams hebben het wrak aan de buitenkant onderzocht. Resterende drieloopskanonnen op het voordek, dreigen nog altijd vooruit, al zijn ze met zeealgen en -mos begroeid. Met behulp van een mini-duikbootrobot, uitgerust met zoeklicht en een camera, werd de USS Arizona binnenin onderzocht. Men kon in één van de vele officierskajuiten binnenvaren met de mini-onderzeeër. Daar zag men nog de wastafel met intacte spiegelkast, een "witte" telefoon, kleerhangers in een kleerkast en een open boekenkast, met nog papieren erin. Voor een duiker is het levensgevaarlijk, zich in deze duistere doolhofgangen van het voormalige slagschip, te begeven. Zouden de bunkertanks toch doorbreken, dan betekent dat een olieramp voor de marinehaven van Pearl Harbor.
Zie ook
- Lijst van schepen van de United States Navy (A)
- Andere schepen met deze naam waren de USS Arizona (1858) en de USS Arizona (1865).
Externe links
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met USS Arizona (BB-39) op Wikimedia Commons.
Bronvermelding
_10_Dec_1941,_View_from_ahead_looking_aft_-_NARA_-_296923.jpg){kind=link}
