Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Samuel Hahnemann: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(+boektitel Jütte, wegens verwijzingen ernaar)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 51: Regel 51:
Hahnemann werd geboren in Triebischvorstadt, een oude voorstad van Meißen. Hij was het derde kind van Christian Gottfried Hahnemann en diens tweede echtgenote Johanna Christiane Spieß. Zijn vader was porseleinschilder bij de producenten van het beroemde Meißener porselein.
Hahnemann werd geboren in Triebischvorstadt, een oude voorstad van Meißen. Hij was het derde kind van Christian Gottfried Hahnemann en diens tweede echtgenote Johanna Christiane Spieß. Zijn vader was porseleinschilder bij de producenten van het beroemde Meißener porselein.


Na zijn schooljaren aan de Meißener stadsschool kreeg hij een studiebeurs aan de vorstenschool St. Afra te Meißen. Vanaf 1775 studeerde hij geneeskunde in Leipzig. Hij verdiende in die periode de kost met het geven van taallessen en met het vertalen van fysiologische en medische werken naar het Duits. Hij wisselde drie kwart jaar naar de Universiteit van [[Wenen]]. In oktober 1777 bood Freiherr Samuel von Brukenthal, die pas door keizerin Maria Theresia benoemd was als stadhouder te [[Zevenburgen]], hem aan om als zijn bibliothecaris en lijfarts te werken. Hahnemann ging met hem naar Hermannstadt, en bleef daar een tweetal jaren. Hij kwam er in contact met talrijke gevallen van [[malaria]], en er zijn aanwijzingen dat hij ook zelf met malaria besmet werd. In die periode werd hij in de [[vrijmetselaar]]sloge ''Zu den drei Seeblättern'' opgenomen.<ref>Eugen Lennhoff, Oskar Posner, Dieter A. Binder: ''Internationales Freimaurerlexikon'', bewerkte en uitgebreide uitgave van de oplage uit 1932, München 2003. ISBN 3-7766-2161-3</ref> In augustus 1779 gradueerde hij aan de Friedrichs-Universiteit te Erlangen.
Na zijn schooljaren aan de Meißener stadsschool kreeg hij een studiebeurs aan de vorstenschool St. Afra te Meißen. Vanaf 1775 studeerde hij geneeskunde in Leipzig. Hij verdiende in die periode de kost met het geven van taallessen en met het vertalen van fysiologische en medische werken naar het Duits. Hij wisselde drie kwart jaar naar de Universiteit van [[Wenen]]. In oktober 1777 bood Freiherr Samuel von Brukenthal, die pas door keizerin Maria Theresia benoemd was als stadhouder te [[Zevenburgen]], hem aan om als zijn bibliothecaris en lijfarts te werken. Hahnemann ging met hem naar Hermannstadt, en bleef daar een tweetal jaren. Hij kwam er in contact met talrijke gevallen van [[malaria]], en er zijn aanwijzingen dat hij ook zelf met malaria besmet werd. In die periode werd hij opgenomen in de [[vrijmetselaar]]sloge ''Zu den drei Seeblättern''.<ref>Eugen Lennhoff, Oskar Posner, Dieter A. Binder: ''Internationales Freimaurerlexikon'', bewerkte en uitgebreide uitgave van de oplage uit 1932, München 2003. ISBN 3-7766-2161-3</ref> In augustus 1779 gradueerde hij aan de Friedrichs-Universiteit te Erlangen.


De volgende jaren had hij een praktijk als arts en chemicus, en werkte hij als vertaler en schrijver in vele steden in het Noorden en midden van Duitsland. Hij gaf zijn dokterspraktijk ook een tijd op „omdat deze mij meer moeite heeft gekost dan inkomsten gebracht, en deze gewoonlijk met ondankbaarheid beloond werd.”<ref>Brief van 29 augustus 1791, <small>eigen vertaling</small>, uit Jütte, p. 48</ref> Hij ging zich volledig inzetten voor scheikundige proefnemingen, vertaalwerk en publicaties. Op andere momenten had hij dan weer zoveel patiënten, dat hij ze nauwelijks allemaal kon behandelen: „Bijna kon ik niet schrijven, omdat ik in de weinige weken die ik in Eilenburg woon, zo zeer met klanten gezegend ben, dat ik dikwijls niet kan eten”.<ref>Brief van 18 september 1801, <small>eigen vertaling</small>, uit Jütte, p. 74</ref> Ook zijn psychotherapeutische, scheikundige en literaire bezigheden hadden eveneens wisselend succes.
De volgende jaren had hij een praktijk als arts en chemicus, en werkte hij als vertaler en schrijver in vele steden in het Noorden en midden van Duitsland. Hij gaf zijn dokterspraktijk een tijdlang op „omdat deze mij meer moeite heeft gekost dan inkomsten gebracht, en deze gewoonlijk met ondankbaarheid beloond werd.”<ref>Brief van 29 augustus 1791, <small>eigen vertaling</small>, uit Jütte, p. 48</ref> Hij ging zich volledig inzetten voor scheikundige proefnemingen, vertaalwerk en publicaties. Op andere momenten had hij dan weer zoveel patiënten, dat hij ze nauwelijks allemaal kon behandelen: „Bijna kon ik niet schrijven, omdat ik in de weinige weken die ik in Eilenburg woon, zo zeer met klanten gezegend ben, dat ik dikwijls niet kan eten”.<ref>Brief van 18 september 1801, <small>eigen vertaling</small>, uit Jütte, p. 74</ref> Ook zijn psychotherapeutische, scheikundige en literaire bezigheden hadden wisselend succes.


===Homeopathie===
===Homeopathie===
Hahnemann ontwikkelde zijn theorie in een tijd waarin de [[geneeskunde]] nog nauwelijks een [[wetenschap]] was, en op de meeste [[ziekte]]n geen antwoord was.
Hahnemann ontwikkelde zijn theorie in een tijd waarin de [[geneeskunde]] nog nauwelijks een [[wetenschap]] was, en op de meeste [[ziekte]]n geen antwoord was.


De werking van [[kinine]] als [[medicijn]] tegen [[malaria]] fascineerde hem. [[Toediening]] van kinine wekte bij gezonde mensen vergelijkbare symptomen op als bij een malariabesmetting. Zijn veronderstelling was daarom dat met het gelijkende het gelijke zou kunnen worden genezen: ''similia similibus curentur''. Zonder te weten hoe het werkte begon hij met zijn ontdekking te experimenteren. Hij testte allerlei stoffen op zichzelf en familie en vrienden uit om erachter te komen welke [[vergiftiging]]sverschijnselen zij veroorzaakten. Vervolgens vergeleek hij deze vergiftigingsverschijnselen met bekende ziekteverschijnselen, waardoor hij steeds nieuwe [[medicijn]]en ontdekte.
De werking van [[kinine]] als [[medicijn]] tegen [[malaria]] fascineerde hem. [[Toediening]] van kinine wekte bij gezonde mensen vergelijkbare symptomen op als bij een malariabesmetting. Zijn veronderstelling was daarom dat met het gelijkende het gelijke zou kunnen worden genezen: ''similia similibus curentur''. Hij begon te experimenteren met dit principe. Hij testte allerlei stoffen op zichzelf en familie en vrienden uit om erachter te komen welke [[vergiftiging]]sverschijnselen zij veroorzaakten. Vervolgens vergeleek hij deze vergiftigingsverschijnselen met bekende ziekteverschijnselen, waardoor hij steeds nieuwe [[medicijn]]en ontdekte.
Om giftige stoffen hun schadelijkheid te ontnemen verdunde hij ze. Daarbij stelde hij vast dat de verdunning niet alleen de bijwerkingen verzwakten, maar ook de werking. Hij kwam op het idee om behalve het verdunnen ook de oplossing te schudden door ritmische schudslagen op een veerkrachtige ondergrond: het [[potentiëren]]. Deze schudslagen verhoogden volgens Hahnemann de werking van het middel zonder de bijwerkingen. Hij ontwierp daarop een standaardverdunnings- en schudschema. Met name deze gebruikte methode om een middel te ’potentiëren’ (sterker te maken door verdunnen en schudden) maakt de geneeswijze echter omstreden: volgens de meeste wetenschappers werken de gepotentieerde middelen niet en is er ook geen wetenschappelijke verklaring waarom zij wel zouden werken. Hij werd door sommige collega-artsen als [[Kwakzalverij|kwakzalver]] beschouwd.<ref>[http://www.dr-dom.com/homeopathy_history.html D.J. Masiello D.O.: Homeopathy Illustrated History]</ref>
Om giftige stoffen hun schadelijkheid te ontnemen verdunde hij ze. Daarbij stelde hij vast dat de verdunning niet alleen de bijwerkingen verzwakten, maar ook de werking. Hij kwam op het idee om behalve het verdunnen ook de oplossing te schudden door ritmische schudslagen op een veerkrachtige ondergrond: het [[potentiëren]]. Deze schudslagen verhoogden volgens Hahnemann de werking van het middel zonder de bijwerkingen. Hij ontwierp daarop een standaardverdunnings- en schudschema. Met name deze gebruikte methode om een middel te ’potentiëren’ (sterker te maken door verdunnen en schudden) maakt de geneeswijze echter omstreden: volgens de meeste wetenschappers werken de gepotentieerde middelen niet en is er ook geen wetenschappelijke verklaring waarom zij wel zouden werken. Hij werd door sommige collega-artsen als [[Kwakzalverij|kwakzalver]] beschouwd.<ref>[http://www.dr-dom.com/homeopathy_history.html D.J. Masiello D.O.: Homeopathy Illustrated History]</ref>


Regel 67: Regel 67:
==Verwijzingen==
==Verwijzingen==
<references/>
<references/>
{{Catalogusnummers|TYPE=p |GND=11854490X |LCCN=n/81/43526 |NDL=01014684 |VIAF=56620092 |Wikidata=q157056}}
{{Authority control|TYPE=p |GND=11854490X |LCCN=n/81/43526 |NDL=01014684 |VIAF=56620092 |Wikidata=q157056}}


{{DEFAULTSORT:Hahnemann, Samuel}}
{{DEFAULTSORT:Hahnemann, Samuel}}

Versie van 23 feb 2016 06:18

rel=nofollow

Christian Friedrich Samuel Hahnemann (Meißen, Saksen, 10 april 1755Parijs, 2 juli 1843) was een Duitse arts die vooral bekend is geworden als grondlegger van de homeopathie.

Leven

Hahnemann werd geboren in Triebischvorstadt, een oude voorstad van Meißen. Hij was het derde kind van Christian Gottfried Hahnemann en diens tweede echtgenote Johanna Christiane Spieß. Zijn vader was porseleinschilder bij de producenten van het beroemde Meißener porselein.

Na zijn schooljaren aan de Meißener stadsschool kreeg hij een studiebeurs aan de vorstenschool St. Afra te Meißen. Vanaf 1775 studeerde hij geneeskunde in Leipzig. Hij verdiende in die periode de kost met het geven van taallessen en met het vertalen van fysiologische en medische werken naar het Duits. Hij wisselde drie kwart jaar naar de Universiteit van Wenen. In oktober 1777 bood Freiherr Samuel von Brukenthal, die pas door keizerin Maria Theresia benoemd was als stadhouder te Zevenburgen, hem aan om als zijn bibliothecaris en lijfarts te werken. Hahnemann ging met hem naar Hermannstadt, en bleef daar een tweetal jaren. Hij kwam er in contact met talrijke gevallen van malaria, en er zijn aanwijzingen dat hij ook zelf met malaria besmet werd. In die periode werd hij opgenomen in de vrijmetselaarsloge Zu den drei Seeblättern.[1] In augustus 1779 gradueerde hij aan de Friedrichs-Universiteit te Erlangen.

De volgende jaren had hij een praktijk als arts en chemicus, en werkte hij als vertaler en schrijver in vele steden in het Noorden en midden van Duitsland. Hij gaf zijn dokterspraktijk een tijdlang op „omdat deze mij meer moeite heeft gekost dan inkomsten gebracht, en deze gewoonlijk met ondankbaarheid beloond werd.”[2] Hij ging zich volledig inzetten voor scheikundige proefnemingen, vertaalwerk en publicaties. Op andere momenten had hij dan weer zoveel patiënten, dat hij ze nauwelijks allemaal kon behandelen: „Bijna kon ik niet schrijven, omdat ik in de weinige weken die ik in Eilenburg woon, zo zeer met klanten gezegend ben, dat ik dikwijls niet kan eten”.[3] Ook zijn psychotherapeutische, scheikundige en literaire bezigheden hadden wisselend succes.

Homeopathie

Hahnemann ontwikkelde zijn theorie in een tijd waarin de geneeskunde nog nauwelijks een wetenschap was, en op de meeste ziekten geen antwoord was.

De werking van kinine als medicijn tegen malaria fascineerde hem. Toediening van kinine wekte bij gezonde mensen vergelijkbare symptomen op als bij een malariabesmetting. Zijn veronderstelling was daarom dat met het gelijkende het gelijke zou kunnen worden genezen: similia similibus curentur. Hij begon te experimenteren met dit principe. Hij testte allerlei stoffen op zichzelf en familie en vrienden uit om erachter te komen welke vergiftigingsverschijnselen zij veroorzaakten. Vervolgens vergeleek hij deze vergiftigingsverschijnselen met bekende ziekteverschijnselen, waardoor hij steeds nieuwe medicijnen ontdekte. Om giftige stoffen hun schadelijkheid te ontnemen verdunde hij ze. Daarbij stelde hij vast dat de verdunning niet alleen de bijwerkingen verzwakten, maar ook de werking. Hij kwam op het idee om behalve het verdunnen ook de oplossing te schudden door ritmische schudslagen op een veerkrachtige ondergrond: het potentiëren. Deze schudslagen verhoogden volgens Hahnemann de werking van het middel zonder de bijwerkingen. Hij ontwierp daarop een standaardverdunnings- en schudschema. Met name deze gebruikte methode om een middel te ’potentiëren’ (sterker te maken door verdunnen en schudden) maakt de geneeswijze echter omstreden: volgens de meeste wetenschappers werken de gepotentieerde middelen niet en is er ook geen wetenschappelijke verklaring waarom zij wel zouden werken. Hij werd door sommige collega-artsen als kwakzalver beschouwd.[4]

Literatuur

  • Fritsche, Herbert, Samuel Hahnemann – Idee en werkelijkheid van de homeopathie ISBN 978-90-806875-6-1
  • Robert Jütte, Samuel Hahnemann, Begründer der Homöopathie, dtv, München 2005, ISBN 3-423-24447-X.v


Verwijzingen

  1. º Eugen Lennhoff, Oskar Posner, Dieter A. Binder: Internationales Freimaurerlexikon, bewerkte en uitgebreide uitgave van de oplage uit 1932, München 2003. ISBN 3-7766-2161-3
  2. º Brief van 29 augustus 1791, eigen vertaling, uit Jütte, p. 48
  3. º Brief van 18 september 1801, eigen vertaling, uit Jütte, p. 74
  4. º D.J. Masiello D.O.: Homeopathy Illustrated History
rel=nofollow