Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025
Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Rinzai: verschil tussen versies
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Rinzai&oldid=43484623 Hatjipemu Nikolas 3 mrt 2015 (18 feb 2015 )) |
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Rinzai&oldid=43504995) |
||
| Regel 31: | Regel 31: | ||
| anders = | | anders = | ||
}} | }} | ||
'''Rinzai''' of de '''rinzaischool''' is een van de drie grote stromingen van de [[zen]] binnen het [[Boeddhisme in Japan|Japans boeddhisme]]. De sekte<ref>Geestelijke stroming die afwijkt van een grotere waaruit zij is voortgekomen.</ref> vindt haar oorsprong in de 9de eeuw toen ze in China bekend stond onder de naam Linji Yixuan. De stroming werd in Japan geïntoduceerd in 1191 door de Japanse priester Eisai. | |||
== Linji (Rinzai) == | == Linji (Rinzai) == | ||
Linji Yixuan (Japans: Rinzai Gigen, gestorven 866) was een befaamde Chinese [[Chan (boeddhisme)|Ch'an]] | Linji Yixuan (Japans: Rinzai Gigen, gestorven 866) was een befaamde Chinese [[Chan (boeddhisme)|Ch'an]]leraar. Hij was een leerling van [[Huang-po]]. Na uitvoerige studie van de boeddhistische soetras en wijsbegeerte richtte hij zich op zijn 25ste op het bereiken van daadwerkelijk [[Verlichting (boeddhisme)|inzicht]].<ref name="Yampolski Chan">Yampolski, Philip (1999), ''Ch'an. A Historical Sketch''. In: Yoshinori, Takeuchi (editor)(1999), ''Buddhist Spirituality. Later China, Korea, Japan and the Modern World''. Delhi: Motilal Banarsidass Publishers Private Limited. Pagina 3-23</ref> In de overgeleverde verslagen van zijn onderricht ligt de nadruk op 'schok-methodes' om de leerlingen tot daadwerkelijk begrip van de boeddhistische leer te brengen: | ||
<blockquote> | <blockquote> | ||
''"De meester vroeg aan non: 'Welkom? Niet welkom?' De non slaakte een katsu.<ref>Letterlijk: schreeuwen. De term is in Japanse vertalingen opgevat als een zelfstandig naamwoord, terwijl het een werkwoord is. McRae, John (2005), ''Introduction''. In: Dumoulin, Heinrich (2005), ''Zen Buddhism: A History. Volume 1: India and China''. World Wisdom Books. ISBN 9780941532891. Pagina XXXIII</ref> De meester hield zijn stok omhoog en zei: 'Spreek, spreek!' De non slaakte een katsu. De meester sloeg haar. | ''"De meester vroeg aan de non: 'Welkom? Niet welkom?'. De non slaakte een katsu.<ref>Letterlijk: schreeuwen. De term is in Japanse vertalingen opgevat als een zelfstandig naamwoord, terwijl het een werkwoord is. McRae, John (2005), ''Introduction''. In: Dumoulin, Heinrich (2005), ''Zen Buddhism: A History. Volume 1: India and China''. World Wisdom Books. ISBN 9780941532891. Pagina XXXIII</ref> De meester hield zijn stok omhoog en zei: 'Spreek, spreek!'. De non slaakte een katsu. De meester sloeg haar.<ref>Scloegel, Irmgard (1979), ''Zen leer van Rinzai''. Katwijk: Servire. Pagina 122</ref>''</blockquote> | ||
Het zijn deze spectaculaire korte anekdotes die, door ze achter elkaar te plakken, hebben bijgedragen aan het beeld van | Het zijn deze spectaculaire korte anekdotes die, door ze achter elkaar te plakken, hebben bijgedragen aan het beeld van zenmeesters als paradoxale en wild-meppende mannen.<ref>Mcrae, John (2003), ''Seeing through Zen. Encounter, Transformation, and Genealogy in Chinese Chan Buddhism''. The University Press Group Ltd . ISBN 9780520237988</ref> Feitelijk bevatten Rinzai's overgeleverde uitspraken veel referenties aan de boeddhistische leer.<ref>Scloegel, Irmgard (1979), ''Zen leer van Rinzai''. Katwijk: Servire</ref> Kennis van deze leer maakt de uitspraken een stuk begrijpelijker. | ||
== Rinzai-school == | == Rinzai-school == | ||
| Regel 44: | Regel 44: | ||
=== Japan === | === Japan === | ||
Rinzai is de Japanse versie van de Chinese Linjischool. Tijdens de Chinese [[Tang-dynastie]] (618-907), de klassieke 'Gouden Eeuw' van het Chinese [[Chan (boeddhisme)|Ch'an]] waren er al | Rinzai is de Japanse versie van de Chinese Linjischool. Tijdens de Chinese [[Tang-dynastie]] (618-907), de klassieke 'Gouden Eeuw' van het Chinese [[Chan (boeddhisme)|Ch'an]], waren er al zenleraren die naar Japan kwamen. Pas tijdens de Japanse [[Kamakuraperiode]] (1185-1333) werd zen een aparte school in Japan.<ref name="Yampolski Zen">Yampolski, Philip (1999), ''Zen. A Historical Sketch''. In: Yoshinori, Takeuchi (editor)(1999), ''Buddhist Spirituality. later China, Korea, Japan and the Modern World''. Delhi: Motilal Banarsidass Publishers Private Limited. Pagina 256-273</ref> | ||
De monnik [[Myoan Eisai|Myōan Eisai]] bezocht China in 1168, en vervolgens van 1187-1191. Bij terugkomst vestigde hij in 1191 een tempel in Kyushu. | De monnik [[Myoan Eisai|Myōan Eisai]] bezocht China in 1168, en vervolgens van 1187-1191. Bij terugkomst vestigde hij in 1191 een tempel in Kyushu. In 1199 vestigde hij tempels in Kamakura en Kyoto. Deze tempels waren [[Tendai]]-tempels, waar sterk de nadruk werd gelegd op meditatie, als zijnde een terugkeer naar de essentie van het boeddhisme.<ref name="Yampolski Zen" /> | ||
In de 13e en begin 14e eeuw bloeide | In de 13e en begin 14e eeuw bloeide rinzai-zen in Kamakura en Kyoto, dankzij de steun van het Kamakura Shogunaat.<ref name="Yampolski Zen" /> Door [[Shuho Myocho]] ([[Daito Kokushi]], 1283-1337) en [[Musō Soseki]] (1275–1351) kreeg de stroming zijn eigen Japanse identiteit. | ||
Rinzai was in zijn begindagen vaak in scherp contrast met [[Soto (Zen)|Soto]], een andere stroming van | Rinzai was in zijn begindagen vaak in scherp contrast met [[Soto (Zen)|Soto]], een andere stroming van zen die vooral onder het volk populariteit genoot. Rinzai was vooral populair onder [[samoerai]] en stond daarom ook wel bekend als samoerai-zen. | ||
Daar | Daar rinzai meer werd beoefend door de hogere klassen, droeg het sterk bij tot Japanse kunsten als [[kalligrafie]], [[kunstschilder|schilderen]], [[theeceremonie]]s, tuinieren en zelfs [[vechtsport]]. | ||
== Beoefening == | == Beoefening == | ||
Rinzai legt de nadruk op [[kensho]] ("de eigen ware aard zien"), als toegangspoort naar een bevrijde manier van leven. Rinzai staat bekend om de strengheid van de trainingsmethoden.De praxis van het bereiken van zazen wordt in de | Rinzai legt de nadruk op [[kensho]] ("de eigen ware aard zien"), als toegangspoort naar een bevrijde manier van leven. Rinzai staat bekend om de strengheid van de trainingsmethoden. De praxis van het bereiken van zazen wordt in de rinzaischool geassocieerd met 'Koanintrospectiezen'. Dit in tegenstelling tot 'stille verlichting-zen' (in het Japans ''Shikantaza Shikantaza''), die bij de Sotoschool (een tweede grote stroming binnen de zen) wordt gebruikt. | ||
=== Zazen === | === Zazen === | ||
Zazen is een vorm van meditatie waarbij men zit. Het is een meditatievorm die wordt beoefend om vrij te raken van het lijden | Zazen is een vorm van meditatie waarbij men zit. Het is een meditatievorm die wordt beoefend om vrij te raken van het lijden<ref>Dit houdt zowel het fysisch lijden als het mentaal lijden onder de maatschappij in.</ref> en wel door het bereiken van een kalme, wakkere geest die niet gehinderd kan worden door hevige emoties en illusies. Doorgaans wordt de zazen beoefend in de zendo.<ref>Ruimte waarin gemediteerd wordt.</ref> Deze meditatie is doorgaans heel strikt aan rituelen en regels gebonden. Deze zijn afhankelijk van de zentraditie. In de rinzai-zen zit men met het gezicht naar het midden van de ruimte. Tijdens de meditatie wordt de aandacht gevestigd op het tellen van de adem of op een koan. | ||
In de | |||
=== Koan-introspectie === | === Koan-introspectie === | ||
De term | De term koan is afkomstig van het oude Chinese woord ''kung-an'', dat 'publieke zaak' betekent. Er wordt vaak gerefereerd naar de centrale vraag of situatie van een koan als een publieke zaak. Koan is volgens de rinzaischool de beste manier om daadwerkelijk inzicht de creëren. Koans zijn vragen die gesteld worden door zenmeesters en vereisen rationele antwoorden. Het is de bedoeling dat de leerling mediteert om het antwoord op de gestelde vraag te vinden. Wanneer de leerling de betekenis van de koan doorgrond heeft, dient hij dit in te leveren in een privéruimte. Dit kan door middel van woorden, schreeuwen en gebaren. Dit heet dokusan.<br>Indien de zenmeester oordeelt dat de leerling de vraag niet ten volle kon interpreteren en begrijpen, kan de leerling nieuwe instructies krijgen of teruggestuurd worden naar de zendo. De achterliggende gedachte van de koan is niet het zoeken naar een antwoord maar het mediteren rond discriminerende gedachten en het ontwikkelen van een intuïtiever en diepgaander inzicht.<ref>Inzicht dat zich niet beperkt tot het bodemloos inzicht maar eerder tot de achterliggende betekenis of de betekenis die enkel kan gezien worden door middel van meditatie</ref> | ||
Koan is volgens de | |||
=== One hand clap === | === One hand clap === | ||
Een van de | Een van de bekendste koans is die van de zenmeester Hakuin Ekaku. "Twee handen klappen en maken geluid, wat is het geluid van de ene hand?", vroeg Hakuin. De vraag wordt vaak verkort naar "wat is het geluid van het eenhandig klappen?". | ||
== Organisatie == | == Organisatie == | ||
Het Japanse | Het Japanse rinzai bestaat uit veertien takken. Deze takken zijn vernoemd naar de hoofdtempels van elke tak. De Myoshin-ji is de grootste tak van rinzai. | ||
=== De vijf bergen === | === De vijf bergen === | ||
Dit is een systeem van zentempels gecreëerd en gesponsord door de staat. De term 'berg' staat voor tempel of klooster. Deze term wordt toegepast omdat vele van deze tempels op geïsoleerde bergen staan. In Japan werd dit systeem in de | Dit is een systeem van zentempels gecreëerd en gesponsord door de staat. De term 'berg' staat voor tempel of klooster. Deze term wordt toegepast omdat vele van deze tempels op geïsoleerde bergen staan. In Japan werd dit systeem in de Kamakuraperiode geadopteerd. Het is een systeem bestaande uit tien tempels, vijf in Kyoto en vijf in Kamakura. Deze tempels dienden als een soort van gouvernementele bureaucratie. Het Ashiga-shogunaat<ref>Feodale heerschappij onder leiding van de shogun.</ref> werd door dit systeem geholpen om de uniformiteit van het huidige rijk te behouden. | ||
=== | === Rinzaitempels === | ||
Elke vertakking bezit zijn eigen centrale tempel. In deze hoofdtempels wordt de | Elke vertakking bezit zijn eigen centrale tempel. In deze hoofdtempels wordt de rinzai-zen aangeleerd. Elke tempel heeft wel dezelfde centrale gedachten, maar ze worden anders aangebracht. Elke tempel heeft zijn eigen geschiedenis, zijn eigen stichter en zijn eigen functie binnen de maatschappij. Deze functies worden zowel op politiek als op religieus vlak beïnvloed. | ||
Elke tempel heeft zijn eigen geschiedenis, zijn eigen stichter en zijn eigen functie binnen de maatschappij. Deze functies worden zowel op politiek als op religieus vlak beïnvloed | |||
== Bronnen == | == Bronnen == | ||
| Regel 184: | Regel 114: | ||
* Bij de start van deze pagina is gebruik gemaakt van de De Engelstalige Wikipedia | * Bij de start van deze pagina is gebruik gemaakt van de De Engelstalige Wikipedia | ||
{{References|2=2}} | {{References|2=2}} | ||
}} | {{Wikidata|Q639625}} }} | ||
[[Categorie:Zen]] | [[Categorie:Zen]] | ||
[[Categorie:Boeddhisme in Japan]] | [[Categorie:Boeddhisme in Japan]] | ||
Huidige versie van 8 mrt 2015 om 18:48
| Rinzai | ||
| Japans schilderij van Linji Yixuan (Japans: Rinzai Gigen). | ||
| Japans schilderij van Linji Yixuan (Japans: Rinzai Gigen). | ||
| Taalvarianten | ||
| Vietnamees | Lâm Tế tông | |
| Traditioneel Chinees | 臨濟宗 | |
| Vereenvoudigd Chinees | 临济宗 | |
| Hanyu pinyin | línjì zōng | |
| Jyutping | lam4 zai3 zung1 | |
| Japans | 臨済宗 / Rinzai-shū | |
| Koreaans | 임제종 | |
Rinzai of de rinzaischool is een van de drie grote stromingen van de zen binnen het Japans boeddhisme. De sekte[1] vindt haar oorsprong in de 9de eeuw toen ze in China bekend stond onder de naam Linji Yixuan. De stroming werd in Japan geïntoduceerd in 1191 door de Japanse priester Eisai.
Linji (Rinzai)
Linji Yixuan (Japans: Rinzai Gigen, gestorven 866) was een befaamde Chinese Ch'anleraar. Hij was een leerling van Huang-po. Na uitvoerige studie van de boeddhistische soetras en wijsbegeerte richtte hij zich op zijn 25ste op het bereiken van daadwerkelijk inzicht.[2] In de overgeleverde verslagen van zijn onderricht ligt de nadruk op 'schok-methodes' om de leerlingen tot daadwerkelijk begrip van de boeddhistische leer te brengen:
"De meester vroeg aan de non: 'Welkom? Niet welkom?'. De non slaakte een katsu.[3] De meester hield zijn stok omhoog en zei: 'Spreek, spreek!'. De non slaakte een katsu. De meester sloeg haar.[4]
Het zijn deze spectaculaire korte anekdotes die, door ze achter elkaar te plakken, hebben bijgedragen aan het beeld van zenmeesters als paradoxale en wild-meppende mannen.[5] Feitelijk bevatten Rinzai's overgeleverde uitspraken veel referenties aan de boeddhistische leer.[6] Kennis van deze leer maakt de uitspraken een stuk begrijpelijker.
Rinzai-school
China
Zijn school was een van de 'Vijf Huizen' uit de Chinese Tang-periode.
Japan
Rinzai is de Japanse versie van de Chinese Linjischool. Tijdens de Chinese Tang-dynastie (618-907), de klassieke 'Gouden Eeuw' van het Chinese Ch'an, waren er al zenleraren die naar Japan kwamen. Pas tijdens de Japanse Kamakuraperiode (1185-1333) werd zen een aparte school in Japan.[7]
De monnik Myōan Eisai bezocht China in 1168, en vervolgens van 1187-1191. Bij terugkomst vestigde hij in 1191 een tempel in Kyushu. In 1199 vestigde hij tempels in Kamakura en Kyoto. Deze tempels waren Tendai-tempels, waar sterk de nadruk werd gelegd op meditatie, als zijnde een terugkeer naar de essentie van het boeddhisme.[7]
In de 13e en begin 14e eeuw bloeide rinzai-zen in Kamakura en Kyoto, dankzij de steun van het Kamakura Shogunaat.[7] Door Shuho Myocho (Daito Kokushi, 1283-1337) en Musō Soseki (1275–1351) kreeg de stroming zijn eigen Japanse identiteit.
Rinzai was in zijn begindagen vaak in scherp contrast met Soto, een andere stroming van zen die vooral onder het volk populariteit genoot. Rinzai was vooral populair onder samoerai en stond daarom ook wel bekend als samoerai-zen.
Daar rinzai meer werd beoefend door de hogere klassen, droeg het sterk bij tot Japanse kunsten als kalligrafie, schilderen, theeceremonies, tuinieren en zelfs vechtsport.
Beoefening
Rinzai legt de nadruk op kensho ("de eigen ware aard zien"), als toegangspoort naar een bevrijde manier van leven. Rinzai staat bekend om de strengheid van de trainingsmethoden. De praxis van het bereiken van zazen wordt in de rinzaischool geassocieerd met 'Koanintrospectiezen'. Dit in tegenstelling tot 'stille verlichting-zen' (in het Japans Shikantaza Shikantaza), die bij de Sotoschool (een tweede grote stroming binnen de zen) wordt gebruikt.
Zazen
Zazen is een vorm van meditatie waarbij men zit. Het is een meditatievorm die wordt beoefend om vrij te raken van het lijden[8] en wel door het bereiken van een kalme, wakkere geest die niet gehinderd kan worden door hevige emoties en illusies. Doorgaans wordt de zazen beoefend in de zendo.[9] Deze meditatie is doorgaans heel strikt aan rituelen en regels gebonden. Deze zijn afhankelijk van de zentraditie. In de rinzai-zen zit men met het gezicht naar het midden van de ruimte. Tijdens de meditatie wordt de aandacht gevestigd op het tellen van de adem of op een koan.
Koan-introspectie
De term koan is afkomstig van het oude Chinese woord kung-an, dat 'publieke zaak' betekent. Er wordt vaak gerefereerd naar de centrale vraag of situatie van een koan als een publieke zaak. Koan is volgens de rinzaischool de beste manier om daadwerkelijk inzicht de creëren. Koans zijn vragen die gesteld worden door zenmeesters en vereisen rationele antwoorden. Het is de bedoeling dat de leerling mediteert om het antwoord op de gestelde vraag te vinden. Wanneer de leerling de betekenis van de koan doorgrond heeft, dient hij dit in te leveren in een privéruimte. Dit kan door middel van woorden, schreeuwen en gebaren. Dit heet dokusan.
Indien de zenmeester oordeelt dat de leerling de vraag niet ten volle kon interpreteren en begrijpen, kan de leerling nieuwe instructies krijgen of teruggestuurd worden naar de zendo. De achterliggende gedachte van de koan is niet het zoeken naar een antwoord maar het mediteren rond discriminerende gedachten en het ontwikkelen van een intuïtiever en diepgaander inzicht.[10]
One hand clap
Een van de bekendste koans is die van de zenmeester Hakuin Ekaku. "Twee handen klappen en maken geluid, wat is het geluid van de ene hand?", vroeg Hakuin. De vraag wordt vaak verkort naar "wat is het geluid van het eenhandig klappen?".
Organisatie
Het Japanse rinzai bestaat uit veertien takken. Deze takken zijn vernoemd naar de hoofdtempels van elke tak. De Myoshin-ji is de grootste tak van rinzai.
De vijf bergen
Dit is een systeem van zentempels gecreëerd en gesponsord door de staat. De term 'berg' staat voor tempel of klooster. Deze term wordt toegepast omdat vele van deze tempels op geïsoleerde bergen staan. In Japan werd dit systeem in de Kamakuraperiode geadopteerd. Het is een systeem bestaande uit tien tempels, vijf in Kyoto en vijf in Kamakura. Deze tempels dienden als een soort van gouvernementele bureaucratie. Het Ashiga-shogunaat[11] werd door dit systeem geholpen om de uniformiteit van het huidige rijk te behouden.
Rinzaitempels
Elke vertakking bezit zijn eigen centrale tempel. In deze hoofdtempels wordt de rinzai-zen aangeleerd. Elke tempel heeft wel dezelfde centrale gedachten, maar ze worden anders aangebracht. Elke tempel heeft zijn eigen geschiedenis, zijn eigen stichter en zijn eigen functie binnen de maatschappij. Deze functies worden zowel op politiek als op religieus vlak beïnvloed.
Bronnen
Internet
- http://www.britannica.com/EBchecked/topic/504168/Rinzai geraadpleegd op 19/05/2013
- http://www.rinzaizen.org/History.html geraadpleegd op 19/05/2013
- http://zen.rinnou.net/whats_zen/history.html geraadpleegd op 19/05/2013
- http://www.thezensite.com/ZenTeachings/Translations/Teachings_of_Rinzai.pdf geraadpleegd op 19/05/2013
- http://cobras.hubpages.com/hub/Soto-and-Rinzai-Japans-Major-Schools-of-Zen-Buddhism geraadpleegd op 19/05/2013
- http://en.wikipedia.org/wiki/Zen geraadpleegd op 19/05/2013
- http://www.dharmanet.org/lczen.htm geraadpleegd op 19/05/2013
- http://buddhism.about.com/od/abuddhistglossary/g/koandef.htm geraadpleegd op 22/05/2013
- http://en.wikipedia.org/wiki/Five_Mountain_System geraadpleegd op 24/05/2013
- http://www.zinrijk.nl/zengeschiedenis_japan/6/vijf_bergen_rinzai-school geraadpleegd op 24/05/2013
- http://buddhism.about.com/od/chanandzenbuddhism/a/Introduction-To-Koans.htm geraadpleegd op 24/05/2013
- http://www.buddhismplace.com/PageCreation?nodeId=59745581 geraadpleegd op 26/05/2013
Boeken
- BORUP, Jørn. Japanese Rinzai Zen Buddhism : Myōshinji, a living religion.Leiden, Brill, 2008.
Zie ook
Verder lezen
- Scloegel, Irmgard (1979), Zen leer van Rinzai. Katwijk: Servire
- Dumoulin, Heinrich (2005), Zen Buddhism: A History. Volume 2: Japan. World Wisdom Books. ISBN 9780941532907
Externe links
Teksten
Organisaties
- The Joint Council for Japanese Rinzai and Obaku Zen
- The International Research Institute for Zen Buddhism, at Hanazono University (the Rinzai University) in Kyoto, Japan
Bronnen, noten en/of referenties
|
