Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Aanhalingsteken: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Aanhalingsteken&oldid=22657139)
 
(begin)
Regel 1: Regel 1:
{{Zijbalk leestekens}}
{{Zijbalk leestekens}}
'''Aanhalingstekens''' zijn [[leesteken]]s die, meestal in paren, gebruikt worden om aan te geven dat een uitspraak, [[citaat]] of zin letterlijk wordt weergegeven (''aangehaald''). Afhankelijk van de taal en het medium kunnen aanhalingstekens verschillende vormen aannemen.
'''Aanhalingstekens''' zijn [[leesteken]]s die aan het begin en het einde van een uitspraak of letterlijk [[citaat]] (een [[aanhaling]]).


Bij een paar is er een openend aanhalingsteken en een sluitend aanhalingsteken. Afhankelijk van nationale conventies kunnen deze bijvoorbeeld getoond worden als „O”, “O” of «O».
Zij worden soms als stijlmiddel gebruikt om aan te geven dat woorden, zinsdelen of tekstgedeelten ironisch, niet letterlijk of in een andere betekenis bedoeld zijn, men zich wil distantiëren van de gebruikte formulering, of commentaar wil geven over het tekstgedeelte tussen aanhalingstekens.


Afhankelijk van nationale conventies kunnen deze bijvoorbeeld getoond worden als „O”, “O”, „O“, of « O » of »O«.
{{meebezig}}
<!---
== Gebruik ==
== Gebruik ==
=== Spraak ===
=== Spraak ===
In het Nederlands worden voor spraak en dialoog in geschreven en gedrukte tekst dubbele aanhalingstekens gebruikt:
In het Nederlands worden voor spraak en dialoog in geschreven en gedrukte tekst dubbele aanhalingstekens gebruikt:
:Jan zei: "Hallo"
:Jan zei: „Hallo”.


Daarbij kan gekozen worden tussen lage en hoge openende aanhalingstekens. Hoge zijn het gebruikelijkst:
Sinds de invoering van de tekstverwerkingsprogramma’s, worden steeds vaker de hoge aanhalingstekens gekozen:
:Jan zei: “Hallo.”
:Jan zei: “Hallo.”


Regel 21: Regel 25:
:Jan zei: „An zei ‚Hallo’.”
:Jan zei: „An zei ‚Hallo’.”


Het enkelvoudige aanhalingsteken mag niet verward worden met de [[apostrof (leesteken)|apostrof]] ('), hoewel hiervoor dikwijls hetzelfde symbool gebruikt wordt.
Het enkelvoudige aanhalingsteken mag niet verward worden met de [[apostrof (leesteken)|apostrof]], hoewel dit er heel gelijkaardig uitziet of dikwijls hetzelfde symbool gebruikt wordt.
 
Sinds de jaren negentig van de twintigste eeuw bootsen een aantal sprekers in gesproken taal met twee vingers van beide handen de dubbele aanhalingstekens na wanneer als ze een citaat willen uitdrukken, een gebaar dat ook in gebarentaal betekent dat men een aanhaling doet.


Meer en meer ziet men ook in het Nederlands dat mensen tijdens een mondelinge uitleg met twee keer twee gekromde vingers de dubbele aanhalingstekens nabootsen als ze een citaat willen uitdrukken.
=== Aanhalingstekens op schrijfmachines===
Op schrijfmachines en zijn de typografische aanhalingstekens vaak niet aanwezig. In de vroegere computersoftware ontbraken de typografische aanhalingstekens en werd vaak gebruik gemaakt van rechte aanhalingstekens.


=== Alternatieve aanhalingstekens ===
:<code>Jan zei: "An zei 'Hallo'."</code>
Vaak is op schrijfmachines en computers het lage beginaanhalingsteken niet aanwezig of wordt een alternatief geprefereerd.


De volgende schrijfwijze wordt in het Nederlands veel gebruikt en is traditioneel de standaardnotatie in het [[Engelse taal|Engels]]:
Sinds in tekstverwerkingsprogramma’s een functie werd ingebouwd die in plaats van rechte aanhalingstekens typografische aanhalingstekens gebruikt, werd ook in het Nederlands Nederlands veel gebruik gemaakt van de [[Engels]]e standaardnotatie:
:Jan zei: “An zei ‘Hallo’.”
:Jan zei: “An zei ‘Hallo’.”
Veel software biedt de mogelijkheid om te kiezen welke tekens men wil gebruiken als aanhalingstekens.


Het gebruik van [[guillemet]]s is in het Nederlands zeldzaam:
Het gebruik van [[guillemet]]s is in het Nederlands zeldzaam:
Regel 42: Regel 50:
Aanhalingtekens kunnen gebruikt worden om te verwijzen naar het woord zelf:
Aanhalingtekens kunnen gebruikt worden om te verwijzen naar het woord zelf:
:de letter „a”
:de letter „a”
:het woord „beta” is afkomstig van ...
:het woord „spreken” in het Chinees is ...


=== Foutief gebruik van aanhalingstekens ===
=== Foutief gebruik van aanhalingstekens ===
Regel 50: Regel 58:


In beide bovenstaande gevallen gebruikt men „prime”-tekens in plaats van aanhalingstekens: 40° 20′50″.
In beide bovenstaande gevallen gebruikt men „prime”-tekens in plaats van aanhalingstekens: 40° 20′50″.
Voor tijden gebruikt men de gebruikelijke afkortingen: 40h 20m 50s.
De standaardweergave voor tijdsaangaven is: 40h 20m 50s.


Soms wordt ten onrechte de ''accent grave'' of ''backquote'' (`) gebruikt in plaats van het aanhalingsteken of de apostrof. Dit komt meestal omdat op een [[qwerty]]-toetsenbord dit teken direct op het toetsenbord te vinden is en je de aanhalingstekens alleen door middel van een toetscombinatie kunt laten verschijnen. Om dit te voorkomen is de functie ''SmartQuotes'' gerealiseerd. Deze functie is in veel opmaak- en tekstverwerkingsprogramma's beschikbaar.
Soms wordt ten onrechte de ''accent grave'' of ''backquote'' (`) gebruikt in plaats van het aanhalingsteken of de apostrof. Dit komt meestal omdat op een [[qwerty]]-toetsenbord dit teken direct op het toetsenbord te vinden is en je de aanhalingstekens alleen door middel van een toetscombinatie kunt laten verschijnen. Om dit te voorkomen is de functie ''SmartQuotes'' gerealiseerd. Deze functie is in veel opmaak- en tekstverwerkingsprogramma's beschikbaar.
Regel 59: Regel 67:
[[Unicode]] bevat de aanhalingstekens zoals ze in het Nederlands gebruikt worden. Ze hebben kenmerk 201E (openend, ''Double Low-9 Quotation Mark'') en
[[Unicode]] bevat de aanhalingstekens zoals ze in het Nederlands gebruikt worden. Ze hebben kenmerk 201E (openend, ''Double Low-9 Quotation Mark'') en
201D (sluitend, ''Right Double Quotation Mark''). Op Windows-computers kunnen de tekens gemaakt worden door respectievelijk Alt+0132 en Alt+0148 te gebruiken. De [[HTML-entiteit|HTML-entiteiten]] voor beide zijn: &amp;bdquo; en &amp;rdquo;.
201D (sluitend, ''Right Double Quotation Mark''). Op Windows-computers kunnen de tekens gemaakt worden door respectievelijk Alt+0132 en Alt+0148 te gebruiken. De [[HTML-entiteit|HTML-entiteiten]] voor beide zijn: &amp;bdquo; en &amp;rdquo;.
 
--->
== Externe link ==
== Weblinks ==
*[http://taaladvies.net/taal/advies/vraag/11 Dubbele of enkele aanhalingstekens] ([[Nederlandse Taalunie]])
*[http://taaladvies.net/taal/advies/vraag/11 Dubbele of enkele aanhalingstekens] ([[Nederlandse Taalunie]])



Versie van 13 mrt 2014 16:43

Leestekens

aanhalingstekens ( ", ‘ ’, “ ”, „ ” )
afbreekteken ( - )
apostrof ( ', )
beletselteken ( , ... )
dubbelepunt ( : )
gedachtestreepje ( , )
guillemets ( « » )
haakjes ( ( ), [ ], { }, < > )
komma ( , )
koppelteken ( - )
omgekeerd uitroepteken ( ¡ )
omgekeerd vraagteken ( ¿ )
punt ( . )
puntkomma ( ; )
schuine streep/schrap/slash ( / )
uitroepteken ( ! )
vraagteken ( ? )
weglatingsstreepje ( - )

Woordscheiding

spaties ( ) () ()
interpunct ( · )

Algemene typografie

ampersand ( & )
apenstaartje/at ( @ )
asterisk ( * )
backslash ( \ )
bullet ( )
caret/dakje ( ^ )
emoticons ( :-) )
graad ( ° )
kardinaalteken ( # )
isgelijkteken (=)
munteenheid ( ¤, ¢, $, , £, ¥, )
obelisk ( , )
paragraafsymbool ( § )
alineateken ( )
prime ( )
procent ( % )
promille ( )
tilde ( ~ )
trema ( ¨ )
umlaut ( ¨ )
laag streepje/underscore ( _ )
verticaal/pipe/gebroken streep ( |, ¦ )

Ongebruikelijke typografie

asterisme ( )
lozenge ( )
interrobang ( )
ironieteken
referentieteken ( )
sarcasmeteken

Aanhalingstekens zijn leestekens die aan het begin en het einde van een uitspraak of letterlijk citaat (een aanhaling).

Zij worden soms als stijlmiddel gebruikt om aan te geven dat woorden, zinsdelen of tekstgedeelten ironisch, niet letterlijk of in een andere betekenis bedoeld zijn, men zich wil distantiëren van de gebruikte formulering, of commentaar wil geven over het tekstgedeelte tussen aanhalingstekens.

Afhankelijk van nationale conventies kunnen deze bijvoorbeeld getoond worden als „O”, “O”, „O“, of « O » of »O«.


Weblinks

Bronnen

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties:

rel=nofollow
rel=nofollow