Bartholomeüs I van Constantinopel

Bartholomeus I van Constantinopel (Grieks: Οἰκουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαῖος ο Α', Turks: Patrik I. Bartholomeos), geboren als Demetrios Archontonis (Grieks: Δημήτριος Αρχοντώνης, modern-Griekse uitspraak: Dimítrios Archondónis) (Agios Theodoros (Imbros), 29 februari 1940) is sinds 2 november 1991 de Grieks-orthodox eucumenisch patriarch van Constantinopel met zetel in Fener, Istanboel.

De patriarch van Constantinopel is de „eerste onder gelijken” (primus inter pares) tegenover de andere kerkleiders van de autocefale orthodoxe kerken over de hele wereld.

Jeugd

Bartholomeus werd geboren in het dorp Zeytinli (Άγιος Θεόδωρος) op het Turkse eiland Gökçeada (Grieks: Ίμβρος, Imvros), als zoon van Christos en Merope Archontónis. Hij heeft de Turkse nationaliteit en behoort (etnisch) tot de Griekse autochtone gemeenschap in het huidige Turkije.

Demetrios ging naar de basisschool in het naburige Imbros en deed zijn vervolgopleiding in het beroemde Zoögrafisch Lyceum (Zografeion Lyceon) in Istanboel. Kort daarna studeerde hij theologie aan het Patriarchaal Theologisch Seminarie van Halki, waar hij 1961 cum laude afstudeerde. Daarna werd hij tot diaken gewijd en nam de naam Bartholomeus aan.

Bartholomeus deed zijn militaire dienstplicht tussen 1961 en 1963 in het Turkse leger als reserveofficier. Tussen 1963 en 1968 studeerde hij aan het Pontificaal Oriëntaals Instituut in Rome, aan het Oecumenisch Instituut van Bossey in Zwitserland, en aan de Ludwig Maximilian Universiteit in München. Zijn proefschrift voor het verwerven van de doctortitel had het canoniek recht als thema. In 1968 werd hij hoogleraar aan de Pontificale Gregoriaanse Universiteit in Rome.

Priester, metropoliet en patriarch

Na zijn terugkeer in Istanboel in 1968 ging hij aan de slag in het Patriarchaal Theologisch Seminarie van Halki, waar hij in 1969 door Patriarch Athenagoras I van Constantinopel tot priester werd gewijd.

Toen Demetrius I van Constantinopel in 1972 patriarch van Constantinopel werd en het patriarchale kantoor instelde, werd Bartholomeus directeur van dit orgaan. Met kerstmis 1973 werd Bartholomeus metropoliet van Philadelphia (in de huidige Turkse stad Alaşehir). Hij vervulde deze functie tot hij in 1990 metropoliet werd van Chalcedon (Turkse naam: Kadıköy, in het Aziatische district van Istanboel). Vanaf maart 1974 tot zijn verkiezing als patriarch, was hij eveneens lid van de Heilige Synode.

Een van zijn eerste aandachtspunten als patriarch was het heropbouwen van de oosters-orthodoxe kerk, die in de tijd van het communisme vervolgd werd. Ook is hij bezorgd over het milieu, wat hem de bijnaam de Groene Patriarch opleverde. De dialoog die door zijn voorgangers was opgestart met de rooms-katholieke kerk, zette hij verder. Hiervan getuigt het bezoek van Benedictus XVI aan Istanboel in 2006 en de aanwezigheid van Bartholomeus I bij de inauguratie van paus Franciscus in 2013. Ook startte hij de dialoog op met andere godsdiensten, onder wie andere christelijke groeperingen en joden.

Titels

De officiële titel van de Eucumenische Patriarch luidt:

Zijne Alheiligheid, Bartholomeus I, Aartsbisschop van Constantinopel, Nieuw Rome, en Eucumenisch Patriarch

Grieks:

Η Αυτού Θειοτάτη Παναγιότης ο Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος Αʹ

De door de Turkse Republiek gebruikte officiële titel:

Bartholomeus I, Patriarch van het Fener^[*] Rum^[**] Orthodox Patriarchaat in Istanboel

*↑	Fener is het stadsdeel dat ook bekend stond als Phanar.
**↑	Het woord Rum in Rum Orthodoks wordt vertaald als Grieks. Letterlijk betekent het Rome of Romeins. Constantinopel werd beschouwd als het tweede Rome.

Weblink

• (en) Biografie op de website van het Oecumenisch Patriarchaat

  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Patriarch Bartholomew I of Constantinople op Wikimedia Commons.

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties

Voorganger: Demetrius I

Patriarch van Constantinopel (1991-heden)

Opvolger: –