Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Meekoppeling: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 16: | Regel 16: | ||
* [[Bandwagon-effect]] | * [[Bandwagon-effect]] | ||
* [[Domino-effect]] | * [[Domino-effect]] | ||
* [[Neerwaartse spiraal]] | |||
* [[Netwerk-effect]] | * [[Netwerk-effect]] | ||
[[Categorie:Systeemtheorie]] | [[Categorie:Systeemtheorie]] | ||
[[Categorie:Regeltechniek]] | [[Categorie:Regeltechniek]] | ||
Huidige versie van 10 aug 2011 om 18:42
Meekoppeling of positieve terugkoppeling is een vorm van terugkoppeling die een bepaald proces positief beïnvloedt. Het houdt het proces dus in stand of versterkt het zelfs. Het tegenovergestelde is tegenkoppeling, dat het proces juist afremt of uitdempt.
Hierbij wordt een gedeelte van de uitgangswaarde op een positieve manier naar de ingang teruggekoppeld, waardoor de uitgangswaarde juist nog verder versterkt wordt. Meegekoppelde systemen hebben in het algemeen maar twee stabiele toestanden: de uiterste maximale en de uiterste minimale stand. Men spreekt daarom ook wel van een bistabiel systeem. Een evenwichtstoestand zoals bij een tegengekoppeld systeem kan nauwelijks bestaan, omdat de kleinste verstoring aan de ingang een signaal aan de uitgang opwekt, wat weer wordt teruggevoerd naar de ingang, waardoor het uitgangssignaal nog verder afwijkt, enz. De enige manier om een bistabiel systeem van toestand te laten veranderen, is het aanbrengen van een ingangssignaal - tegenovergesteld aan de huidige toestand van het systeem - dat sterker is dan de meekoppeling.
Meekoppeling zorgt dat het proces zichzelf in stand blijft houden. Wanneer dit proces ongewenst is spreken we van een vicieuze cirkel. Het is altijd zeer belangrijk om in een proces de positieve en negatieve terugkoppelingsfactoren te herkennen. Door deze factoren indien mogelijk te beïnvloeden kunnen we het proces immers sturen.
Voorbeelden van positieve terugkoppeling zijn:
- De stijgende lonen en prijzen in een economische loon-prijsspiraal en de dalende investeringen en bestedingen in een neerwaartse spiraal;
- Een grotere verdamping door het broeikaseffect veroorzaakt meer broeikasgas (waterdamp) in de atmosfeer waardoor de temperatuur nog verder zal stijgen;
- De groei van de gletsjers en sneeuwvelden bij temperatuursdalingen op aarde doet het albedo stijgen, waardoor de temperatuur nog verder daalt;
- De paniek bij handelaren bij een beurskrach kan leiden tot het massaal verkopen van aandelen waardoor de koersen nog verder dalen;
- Wreedheden in een oorlog, zoals de praktijken van de Japanners in China of de Duitsers in Rusland, voeden de haat waardoor de vijand nog minder geneigd zal zijn vrede te sluiten en de oorlog dus voortduurt.