Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Ald Weishoès: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ald_Weisho%C3%A8s&oldid=5934272 28 nov 2006 131.155.100.174 14 nov 2006)
 
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ald_Weisho%C3%A8s&oldid=26324292 4 jul 2011 PeterKeijsers)
Regel 1: Regel 1:
Het '''Ald Weishöes''' ligt op de hoek van de Grote Kerkstraat en de Kleine Kerkstraat te [[Venlo]]. Het Ald Weishöes is een 17e eeuws [[rijksmonument]], gebouwd in het jaar 1611.  
{{Infobox gebouw
| naam = Ald Weishoès
| afbeelding = Ald Weishöes Venlo.jpg
| onderschrift = Ald Weishöes
| oorspronkelijke functie = [[Latijnse school]] / stadsschool / armenschool / weeshuis
| gebruik = Gemeenschapshuis
| locatie = Grote Kerkstraat 31, Venlo
| start =
| gereed = 1611
| opening =
| sluiting =
| architect =
| monumentstatus = Rijksmonument
| monumentnummer = 37158
| afbeelding2 =
| onderschrift2 =
}}
Het '''Ald Weishoês''' (''Oude Weeshuis''), een vroeg 17e-eeuws, in [[Hertogdom Gelre|Gelderse]] [[Renaissance]]stijl gebouwd [[rijksmonument]], ligt op de hoek van de Grote Kerkstraat en de Kleine Kerkstraat te [[Venlo (stad)|Venlo]]. Het pand (uit 1611) is het op drie na oudste gebouw van Venlo, na het [[Romerhuis]], [[Huize Schreurs]] en het [[Stadhuis van Venlo]].
 
==Geschiedenis==
Door een eerdere schenking van de hof Swenhof te Lobberich in [[1577]] van het echtpaar [[Johan de Verwer]] en Anna Ingenhuys en uiteindelijk hun extra geld in 1588 kon later het pand aan de Grote Kerkstraat worden gebouwd.
 
In de beginjaren was er een [[Latijnse school]] gevestigd. Deze bleef maar tot [[1619]] in het gebouw waarna het overging in handen van de [[Orde van het Heilige Kruis|Kruisheren]], die de lessen vanaf dat jaar in hun klooster gaven. Wie er daarna in het gebouw kwam is onbekend, wel is bekend dat er vanaf [[1680]] tot [[1883]] er de ''stadsschool'' er was gevestigd, met in de kelder de ''armenschool''.
 
In [[1885]] werd het pand gekocht door de [[Burgelijke Godshuizen]], een instantie die zich bezig hield met armen- en ziekenzorg, en vestigde er een [[gasthuis]]. De Burgelijke Godshuizen waren al eigenaar van het ernaast gelegen weeshuis, ook gebouwd in 1577. Daarnaast weer bouwde de instantie in [[1820]] een  bejaardenhuis. De Burgelijke Godshuizen waren dus eigenaar van een groot complex. Op de achterliggende terreinen werd dit complex nog diverse malen uitgebreid. Toch voldeed het niet, want in 1907 had het bestuur van de Godshuizen plannen om het complex gedeeltelijk af te breken en er een nieuw gebouw neer te zetten. Die plannen gingen niet door.
 
In 1926 kwam er een ingrijpende restauratie gecombineerd met nieuwbouw. De benaming Ald Weishoes wordt sinds die tijd gebruikt voor het hele hoekcomplex, maar is in wezen verkeerd. In het hoekpand hebben, na de aankoop ervan door de Burgelijke Godshuizen, maar heel kort wezen gewoond. Het oude weeshuis is dus eigenlijk het pand ernaast.
 
In 1599 schonken Peter van Broeckhuysen en echtgenote cum suis ook nog de hof Voewinckel te Broekhuizen aan het Weeshuis. Deze hof droeg daarna de bijnaam De Wezenhof (tegenwoordig heet het De Vonkel).  


==Bombardementen==
==Bombardementen==
Door de bombardementen tijdens de oorlog zijn helaas veel historische gebouwen uit de Venlose binnenstad verdwenen zoals de middeleeuwse woningen nabij de Maasbrug (Kwartelenmarkt), de joodse synagoge en de kloostercomplexen aan de zuidkant. Gelukkig is Venlo's voornaamste monument, het 17e eeuwse stadhuis aan de sfeervolle Markt, ongeschonden gebleven. Ook het middeleeuwse stratenplan van de binnenstad is goed bewaard gebleven, wat vrij zeldzaam isvoor Nederland. Recent onderzoek achter de huidige en moderne gevels aan de Vleesstraat/Lomstraat, Klaasstraat en de Parade heeft aangetoond dat veel huizen nog een (laat)middeleeuwse kern hebben. Gelukkig zijn er ook een aantal monumenten overeind blijven staan gedurende de Tweede Wereldoorlog, waaronder het ''Ald Weishöes''.
Door de bombardementen tijdens de oorlog zijn helaas veel historische gebouwen uit de Venlose binnenstad verdwenen zoals de middeleeuwse woningen nabij de Maasbrug (Kwartelenmarkt), de [[synagoge]] en de kloostercomplexen aan de zuidkant. Gelukkig is Venlo's voornaamste monument, het 16e-eeuwse stadhuis aan de sfeervolle Markt, ongeschonden gebleven. Ook het middeleeuwse stratenplan van de binnenstad is goed bewaard gebleven. Recent onderzoek achter de huidige en moderne gevels aan de Vleesstraat/Lomstraat, Klaasstraat en de Parade heeft aangetoond dat veel huizen nog een (laat)middeleeuwse kern hebben. Gelukkig zijn er ook een aantal monumenten overeind blijven staan gedurende de Tweede Wereldoorlog, waaronder het ''Ald Weishoês''.


==Huidig gebruik==
==Huidig gebruik==
Thans wordt het gebouw gebruikt als gemeenschapshuis. Verschillende clubs en verenigingen maken gebruik van de diverse ruimtes in het Ald Weishöes. Zo zijn er twee grotere zalen, een discotheek, een café, een gymzaal, een spiegelzaal en een vergaderruimte. Daarnaast zijn er nog kleinere ruimtes beschikbaar voor gebruik door clubs of gezelschappen. Tijdens [[carnaval]] vindt in het Ald Weishöes het jeugdcarnaval van Venlo plaats.
Thans wordt het gebouw gebruikt als gemeenschapshuis. Er zijn drie etages en een kelder die daartoe in gebruik zijn. Verschillende clubs en verenigingen maken gebruik van de diverse ruimtes in het Ald Weishoês. Tijdens [[carnaval]] vindt in het Ald Weishoês het jeugdcarnaval van Venlo plaats.


==Externe link==
{{coördinaten|51_22_15_N_6_10_16_E_type:landmark_scale:3125_region:NL|51° 22' NB, 6° 10' OL}}
*[http://www.aldweishoes.nl Officiële site van het Ald Weishöes]


[[Categorie:Venlo]]
[[categorie:Rijksmonument in Venlo]]

Versie van 29 apr 2024 01:15

rel=nofollow

Het Ald Weishoês (Oude Weeshuis), een vroeg 17e-eeuws, in Gelderse Renaissancestijl gebouwd rijksmonument, ligt op de hoek van de Grote Kerkstraat en de Kleine Kerkstraat te Venlo. Het pand (uit 1611) is het op drie na oudste gebouw van Venlo, na het Romerhuis, Huize Schreurs en het Stadhuis van Venlo.

Geschiedenis

Door een eerdere schenking van de hof Swenhof te Lobberich in 1577 van het echtpaar Johan de Verwer en Anna Ingenhuys en uiteindelijk hun extra geld in 1588 kon later het pand aan de Grote Kerkstraat worden gebouwd.

In de beginjaren was er een Latijnse school gevestigd. Deze bleef maar tot 1619 in het gebouw waarna het overging in handen van de Kruisheren, die de lessen vanaf dat jaar in hun klooster gaven. Wie er daarna in het gebouw kwam is onbekend, wel is bekend dat er vanaf 1680 tot 1883 er de stadsschool er was gevestigd, met in de kelder de armenschool.

In 1885 werd het pand gekocht door de Burgelijke Godshuizen, een instantie die zich bezig hield met armen- en ziekenzorg, en vestigde er een gasthuis. De Burgelijke Godshuizen waren al eigenaar van het ernaast gelegen weeshuis, ook gebouwd in 1577. Daarnaast weer bouwde de instantie in 1820 een bejaardenhuis. De Burgelijke Godshuizen waren dus eigenaar van een groot complex. Op de achterliggende terreinen werd dit complex nog diverse malen uitgebreid. Toch voldeed het niet, want in 1907 had het bestuur van de Godshuizen plannen om het complex gedeeltelijk af te breken en er een nieuw gebouw neer te zetten. Die plannen gingen niet door.

In 1926 kwam er een ingrijpende restauratie gecombineerd met nieuwbouw. De benaming Ald Weishoes wordt sinds die tijd gebruikt voor het hele hoekcomplex, maar is in wezen verkeerd. In het hoekpand hebben, na de aankoop ervan door de Burgelijke Godshuizen, maar heel kort wezen gewoond. Het oude weeshuis is dus eigenlijk het pand ernaast.

In 1599 schonken Peter van Broeckhuysen en echtgenote cum suis ook nog de hof Voewinckel te Broekhuizen aan het Weeshuis. Deze hof droeg daarna de bijnaam De Wezenhof (tegenwoordig heet het De Vonkel).

Bombardementen

Door de bombardementen tijdens de oorlog zijn helaas veel historische gebouwen uit de Venlose binnenstad verdwenen zoals de middeleeuwse woningen nabij de Maasbrug (Kwartelenmarkt), de synagoge en de kloostercomplexen aan de zuidkant. Gelukkig is Venlo's voornaamste monument, het 16e-eeuwse stadhuis aan de sfeervolle Markt, ongeschonden gebleven. Ook het middeleeuwse stratenplan van de binnenstad is goed bewaard gebleven. Recent onderzoek achter de huidige en moderne gevels aan de Vleesstraat/Lomstraat, Klaasstraat en de Parade heeft aangetoond dat veel huizen nog een (laat)middeleeuwse kern hebben. Gelukkig zijn er ook een aantal monumenten overeind blijven staan gedurende de Tweede Wereldoorlog, waaronder het Ald Weishoês.

Huidig gebruik

Thans wordt het gebouw gebruikt als gemeenschapshuis. Er zijn drie etages en een kelder die daartoe in gebruik zijn. Verschillende clubs en verenigingen maken gebruik van de diverse ruimtes in het Ald Weishoês. Tijdens carnaval vindt in het Ald Weishoês het jeugdcarnaval van Venlo plaats.

51° 22' NB, 6° 10' OL