Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Nederlandse Taalunie: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(test)
Geen bewerkingssamenvatting
 
(9 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 9: Regel 9:
| [[Marja van Bijsterveldt]] (sinds 2010)
| [[Marja van Bijsterveldt]] (sinds 2010)
|-
|-
| '''Opgericht in'''
| '''Bestuurscentrum'''
| [[1980]]
| [[Den Haag]]
|-
| '''Opgericht'''
| [[9 sptember]] [[1980]]
|-
|-
| '''Leden'''
| '''Leden'''
Regel 19: Regel 22:
|-
|-
| '''Speciale partners'''
| '''Speciale partners'''
| {{ID}}<br />{{ZA}} (''[[Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns|Akademie]]'')
| {{ID}}<br />{{ZA}}<br/>(Via de [[Taalkommissie]] van de ''[[Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns|Akademie]]'')
|-
| '''Hoofdkwartier'''
| [[Den Haag]]
|-
|-
| '''Website'''
| '''Website'''
| [http://taalunieversum.org/ Officiële startpagina van NTU] <br />
| [http://taalunieversum.org/ Officiële startpagina van NTU] <br />
|}
|}
De '''Nederlandse Taalunie''' is na de ondertekening van het [[Taalunieverdrag]] in [[1980]], opgericht door de overheid van [[Nederland]] en van [[Vlaanderen]] ([[België]]) ten behoeve van een gemeenschappelijk beleid op het gebied van de [[Standaardnederlands|taal]], het onderwijs in het Nederlands en de taalgebonden cultuur. Sinds [[12 januari]] [[2005]] is [[Suriname]] het derde lid van de Unie.
De '''Nederlandse Taalunie''' is een internationaal samenwerkingsverband op het gebied van de [[Nederlandse taal]], ten behoeve van een gemeenschappelijk beleid op het gebied van de [[Standaardnederlands|taal]], het onderwijs in het Nederlands en de taalgebonden cultuur. De Taalunie kwam tot stand als gevolg van het [[Taalunieverdrag]] dat op [[9 september]] [[1980]] werd gesloten tussen de overheid van [[Nederland]] en van [[Vlaanderen]] ([[België]]).
 
Op [[12 januari]] [[2005]] werd [[Suriname]] het derde lid van de Unie.
Als [[Intergouvernementele organisatie|intergouvernementeel orgaan]] is de Taalunie uniek. Er zijn elders in Europa geen direct vergelijkbare zusterinstellingen.
 
===Doelen===
Er wordt samengewerkt op het gebied van taal, taalonderwijs en letteren.


== Taalunie ==
De Nederlandse Taalunie is een internationaal samenwerkingsverband op het gebied van de [[Nederlandse taal]]. Er wordt samengewerkt op het gebied van taal, taalonderwijs en letteren.
Besloten is tot:
Besloten is tot:
* Invoering van een gezamenlijke spelling in de drie landen.
* Invoering van een gezamenlijke spelling in de drie landen.
Regel 42: Regel 46:
{{Legenda|#FF0000|Speciale banden met de Taalunie}}
{{Legenda|#FF0000|Speciale banden met de Taalunie}}
{{Legenda|#FFFF00|Andere gebieden waar Nederlands (of Afrikaans) wordt gesproken.}}]]
{{Legenda|#FFFF00|Andere gebieden waar Nederlands (of Afrikaans) wordt gesproken.}}]]
Het Nederlandstalig onderwijs in West-Duitsland, anderstalig België en Noord-Frankrijk krijgt onder andere ook steun van de Nederlandse Taalunie. De Taalunie streeft naar nauwe banden met [[Zuid-Afrika]], hoewel deze ondanks zijn grote aantal Afrikaanssprekenden geen lid is, ook in [[Namibië]] is Afrikaans de grootste taal. De Taalunie heeft ook speciale banden met [[Indonesië]], waar Nederlands nog een redelijk beheerste taal is. De Taalunie heeft geen observeerleden zoals andere taalorganisaties wel vaak hebben.
Het Nederlandstalig onderwijs in West-Duitsland, Frans- en Duitstalig België en Noord-Frankrijk krijgt onder andere ook steun van de Nederlandse Taalunie. De Taalunie streeft naar nauwere banden met de sprekers van het [[Afrikaans]] via de [[Afrikaanse Taalraad]]. Ook onderhoudt de Taalunie speciale banden met [[Indonesië]], waar Nederlands nog een redelijk beheerste taal is. De Taalunie heeft geen observerende leden zoals andere taalorganisaties wel vaak hebben.


== Taalunieverdrag ==
== Taalunieverdrag ==
De officiële titel van het Taalunieverdrag<ref>[http://taalunieversum.org/taalunie/verdrag_inzake_de_nederlandse_taalunie Volledige tekst van het "verdrag inzake de Nederlandse taalunie"]</ref> luidt:<br />
Het Taalunieverdrag, dat op [[9 september]] [[1980]] in [[Brussel (stad)|Brussel]] werd ondertekend, heeft als officiële titel:
:''Verdrag tussen het [[België|Koninkrijk België]] en het [[Nederland|Koninkrijk der Nederlanden]] inzake de Nederlandse Taalunie''.
Het is ondertekend te [[Brussel (stad)|Brussel]] op [[9 september]] [[1980]].


In het Taalunieverdrag wordt de doelstelling van de Taalunie als volgt omschreven:
:''Verdrag tussen het [[België|Koninkrijk België]] en het [[Nederland|Koninkrijk der Nederlanden]] inzake de Nederlandse Taalunie''.<ref>[http://taalunieversum.org/taalunie/verdrag_inzake_de_nederlandse_taalunie ''Verdrag inzake de Nederlandse taalunie''], volledige tekst</ref>
:"De Taalunie heeft tot doel de integratie van Nederland en de Nederlandse gemeenschap in België op het gebied van de Nederlandse taal en letteren in de ruimste zin."


De Nederlandse Taalunie houdt zich onder andere bezig met de [[spelling]] van de woorden en geeft daartoe het [[Groene Boekje]] uit. De voorlaatste versie daarvan dateert uit 1995. In oktober 2005 is voor het eerst een geactualiseerde versie verschenen van het exemplaar uit 1995. Het is de bedoeling om de 10 jaar de spelling te actualiseren, maar begin juni 2008 deelde de Taalunie mee dat er in 2015 geen herziening komt.
In het verdrag wordt de doelstelling van de Taalunie als volgt omschreven:
:''De Taalunie heeft tot doel de integratie van Nederland en de Nederlandse gemeenschap in België op het gebied van de Nederlandse taal en letteren in de ruimste zin.''


De Taalunie, als [[Intergouvernementele organisatie|intergouvernementeel orgaan]] is uniek. Elders in Europa zijn er geen direct vergelijkbare zusterinstellingen.
==Groene Boekje==
De Nederlandse Taalunie houdt zich onder andere bezig met de [[spelling]] van de woorden en geeft daartoe het [[Groene Boekje]] uit. Een versie met gewijzigde spellingregels verscheen in 1995. In 2005 verscheen een geactualiseerde versie, waarin wat oneffenheden uit de vorige spellingsherziening werden verwerkt. Het is de bedoeling om de spelling om de tien jaar te actualiseren. Zoals de Taalunie begin juni 2008 al liet weten, bevatte de uitgave van 2015 een aantal nieuwe woorden, maar geen gewijzigde spellingsregels.


== Nieuwe toetredingen sinds 1980 ==
== Geassocieerde leden en samenwerking ==
=== Suriname ===
Artikel 20 van het Taalunieverdrag bepaalt dat andere staten die aan activiteiten van de Taalunie wensen mee te werken, een associatieovereenkomst kunnen sluiten op voorwaarde dat de Hoge Verdragsluitende Partijen vooraf hun goedkeuring geven.
Op [[12 december]] [[2003]] tekenden de Nederlandse staatssecretaris [[Medy van der Laan]] (Cultuur) als voorzitter van het Comité van Ministers van de Nederlandse Taalunie,
en de Surinaamse minister van Onderwijs Walter Sandriman te [[Brussel (stad)|Brussel]] een associatieovereenkomst. De ratificatie door het parlement van Suriname vond in december [[2004]] plaats, en op 12 januari 2005 werd Suriname officieel het derde lid van de Taalunie.


=== Afrikaans in Zuid-Afrika ===
Op 12 december 2003 tekenden de Nederlandse staatssecretaris [[Medy van der Laan]] (Cultuur) als voorzitter van het Comité van Ministers van de Nederlandse Taalunie, en de Surinaamse minister van Onderwijs Walter Sandriman te [[Brussel (stad)|Brussel]] een associatieovereenkomst.<ref>[https://taalunie.org/feeds/download/associatieovereenkomst-met-suriname-2003-5dc54.pdf/Associatieovereenkomst%20met%20Suriname%20(2003)/original <!---https://web.archive.org/web/20141015225342/http://taalunie.org/associatieovereenkomst-nederlandse-taalunie-en-republiek-suriname -->''Associatieovereenkomst tussen de Nederlanse Taalunie en Republiek Suriname''] op Taalunie.org, gearchiveerd op 15 oktober 2014 via archive.org</ref> De ratificatie door het parlement van Suriname vond in december 2004 plaats en op 12 januari 2005 werd Suriname officieel het derde lid van de Taalunie.
De verwantschap tussen het Nederlands en het [[Afrikaans]] is zeer groot. Ondanks dat er enige grammaticale verschillen en verschillende spellingen in gebruik zijn, komt ongeveer 95% van de woorden in het Afrikaans overeen met de woorden in het Nederlands. Sommige mensen gaan zelfs zover dat zij het Afrikaans geen aparte taal beschouwen, maar als een Nederlands dialect.<ref>{{af}} P. van Eeden - [http://www.afrikaans.nu/afrikaans_hoort_by_nederlands.pdf Afrikaans hoort by Nederlands: Ons Afrikaans taalverdriet] </ref>
{{Zie hoofdartikel|Afrikaans|Nederlands|Nederlandse dialecten|Nederlands taalgebied}}


====Relatie ====
In 2007 werd er een associatieovereenkomst gesloten met de [[Nederlandse Antillen]]. [[Caribisch Nederland]] valt inmiddels onder verdragspartner Nederland. De Nederlandse Taalunie werkt op diverse terreinen ook nog steeds samen met [[Curaçao]]. In november 2013 hernieuwden [[Aruba]] en de Nederlandse Taalunie hun uit 2011 daterende raamovereenkomst voor samenwerking op het gebied van de Nederlandse taal.<ref>[https://taalunie.org/feeds/download/ntu-jaarverslag-2013-def-hr-5dc94.pdf/Jaarverslag%202013/original ''Jaarverslag 2013''] op taalunie.org</ref><ref>[https://taalunie.org/feeds/download/raamovereenkomst-aruba-tu-08-02-2019-5dced.pdf/Raamovereenkomst%20Aruba-TU_08-02_2019/original ''Raamwerkovereenkomst Aruba en Nederlandse Taalunie'']</ref><!---[http://taalunie.org/sites/taaluniecorp/files/downloads/Aruba-NTU_Raamwerkovereenkomst_nov2013.pdf ''Raamwerkovereenkomst Aruba en Nederlandse Taalunie'']{{dode link|datum=september 2017}}, november 2013--->
Een paar dagen voor de eerste niet-raciale verkiezingen in Zuid-Afrika in 1994, waarmee de economische en culturele boycot van Zuid-Afrika kwam te vervallen, nam de Nederlandse Taalunie het besluit om het Afrikaans indirect te ondersteunen door het uitreiken aan beurzen aan Zuid-Afrikaanse studenten die Nederlands willen studeren.<ref>{{af}} [http://www.afrikaans.nu/afrikaans_hoort_by_nederlands.pdf P. van Eeden: Afrikaans hoort by Nederlands: Ons Afrikaans taalverdriet] blz. 209</ref> De Nederlandse staatssecretaris van Buitenlandse Zaken [[Frans Timmermans (politicus)|Frans Timmermans]] en de Vlaamse minister van Cultuur [[Bert Anciaux]] hebben in 2008 gepleit voor de toetreding van Zuid-Afrika tot de Nederlandse Taalunie.<ref name ="Só lyk Afrikaans se toekoms">{{af}}[http://www.nuus24.com/Rubrieke/FlipBuys/Taal-se-toekoms-met-buitelandse-hulp-beslis-20100705 Só lyk Afrikaans se toekoms], ''[[Nuus24]]'', 5 juli 2010</ref> De Zuid-Afrikaanse regering weigert tot nu toe echter deel te nemen de onderhandelingen, die benodigd zijn voor een toetreding van Zuid-Afrika tot de Taalunie. Desondanks de weigering van de Zuid-Afrikaanse regering neemt de [[Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns]], de taalorganisatie van het Afrikaans in Zuid-Afrika, sinds het pleidooi van de Nederlandse en Vlaamse bewindslieden deel aan de conferenties van de Nederlandse taalunie. Ook heeft de Nederlandse taalunie in 2010 een conferentie gehouden over de toekomst van het Afrikaans.<ref name ="Só lyk Afrikaans se toekoms" /> In november van dat jaar hield de Nederlandse taalunie de Conferentie ''"Nederlands, Wereldtaal!"'' in Brugge, waarbij vertegenwoordigers uit het gehele [[Nederlands taalgebied|taalgebied]] aanwezig waren. Bij deze conferentie waren ook vakspecialisten van de Afrikaanse taal aanwezig.


Over de relatie met het Afrikaans en Zuid-Afrika zegt de slotverklaring van de conferentie ''"Nederlands, Wereldtaal"'' het volgende:
=== Toenadering tot Afrikaans ===
{{citaat|Naast een gesprek over de positie van het Nederlands in de toekomst, verkenden de bewindspersonen ook de mogelijkheid om meer gebruik te maken van de taalverwantschap tussen het Afrikaans en het Nederlands. [...] Met de delegatie uit Zuid-Afrika stelden de bewindslieden vast dat we elkaar, vanuit de nabijheid van de talen, een venster kunnen bieden op en/of een eerste toegang kunnen bieden tot elkaars continent. Uitwisseling van kennis en ervaring op terreinen zoals aan taal gerelateerde cultuur, taalonderwijs in een meertalige omgeving, het toetsen van vreemde talen en infrastructuur (onder meer woordenboeken en taal- en spraaktechnologie) kunnen een verrijking betekenen voor alle betrokkenen. De aanwezigen spraken de intentie uit om hiertoe concrete plannen uit te werken in 2011 en 2012 maar elkaar ondertussen wel al bij diverse activiteiten te betrekken. |'''- Slotverklaring ''Nederlands, Wereldtaal'''''}}
Een paar dagen voor de eerste niet-raciale verkiezingen in Zuid-Afrika in 1994, waarmee de economische en culturele boycot van Zuid-Afrika kwam te vervallen, nam de Nederlandse Taalunie het besluit om het Afrikaans indirect te ondersteunen door het uitreiken aan beurzen aan Zuid-Afrikaanse studenten die Nederlands willen studeren.<ref>{{af}} P. van Eeden, [http://www.afrikaans.nu/afrikaans_hoort_by_nederlands.pdf ''Afrikaans hoort by Nederlands: Ons Afrikaans taalverdriet''] blz. 209</ref> De Nederlandse staatssecretaris van Buitenlandse Zaken [[Frans Timmermans (politicus)|Frans Timmermans]] en de Vlaamse minister van Cultuur [[Bert Anciaux]] pleitten in 2008 voor de toetreding van Zuid-Afrika tot de Nederlandse Taalunie.<ref name=toekoms>{{af}}[http://www.nuus24.com/Rubrieke/FlipBuys/Taal-se-toekoms-met-buitelandse-hulp-beslis-20100705 ''Só lyk Afrikaans se toekoms''], op: ''[[Nuus24]]'', 5 juli 2010</ref> De Zuid-Afrikaanse regering weigerde tot dan toe deel te nemen aan de onderhandelingen, die nodig zijn voor een toetreding van Zuid-Afrika tot de Taalunie. Desondanks nam de [[Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns]], de taalorganisatie van het Afrikaans in Zuid-Afrika, sinds het pleidooi van de Nederlandse en Vlaamse bewindslieden deel aan de conferenties van de Nederlandse taalunie.


====Mogelijke toetreding====
In 2010 hield de Nederlandse taalunie een conferentie over de toekomst van het Afrikaans.<ref name=toekoms /> In november van dat jaar hield de Nederlandse taalunie in Brugge de Conferentie ''Nederlands, Wereldtaal!'' In de slotverklaring op 20 november 2010 spraken de aanwezigen de intentie uit om concrete plannen voor sammenwerking uit te werken.<ref>[https://taalunie.org/feeds/download/slotverklaring-5ea82.pdf/slotverklaring-5ea82/original ''Slotverklaring'' Nederlands, wereldtaal], Brugge, 20 november 2010</ref>
Gezien de eerdere toenadering van de Nederlandse Taalunie tot Zuid-Afrika, vroeg Ben Salemans, redacteur van Taalschrift, aan de op de conferentie ''"Nederlands, Wereldtaal"'' aanwezige ondervoorzitter van de [[Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns]] (en tevens directeur van de ''School voor Talen'' van de [[Potchefstroomse Universiteit voor Christelijk Hoger Onderwijs|Potchefstroomse campus van de Noordwes-Universiteit]] in Zuid-Afrika<ref>{{af}}[http://www.puk.ac.za/nuus/nuus606.html Carstens nuwe ondervoorsitter van SA Akademie] Noordwes-Universiteit, 21 juli 2009</ref>) Winnie Carstens om zijn mening over de positie van het Afrikaans in Zuid-Afrika en de banden met het Nederlands. Daarbij vroeg Salemans of Carstens ''het nog eens ziet gebeuren dat het Afrikaans bij de Nederlandse Taalunie gaat horen?''<ref><!----- https://www.youtube.com/watch?v=jHWLG5rnf2M  link ingekort tot:----->{{YouTube|id=jHWLG5rnf2M |title=Afrikaans in Zuid-Afrika en de band met het Nederlands|toelichting= Wannie Carstens, '''''Nederlandse Taalunie''''', 18 november 2010.}}</ref> Hierop antwoordde Carstens met:
<center>{{Cquote|''Dit sou vir my fantasties wees as dit enigsins sou kon gebeur. Ek dink dit sal Afrikaans se sfeer wêreldwyd uitbrei, want deur die feit dat Nederlands ook in Curaçao ensovoorts gebruik word, is dit voor ons belangrik dat Afrikaans deur middel van Nederlands vir die wêreld beskikbaar word. En ek dink dat daardie verwantskap is baie belangrik vir Afrikaans. Dit gee ons ook direkte toegang tot Nederlandse kundigheid. Die Nederlanders het enorme kundigheid oor hoe 'n klomp moet opgebou, waarby ons geweldig baie sal kan baat.''|Professor Wannie Carstens <br /> Ondervoorzitter van de [[Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns]]}}</center>


In 2011 en 2012 zal de vorm van de toekomstige banden tussen de Nederlandse Taalunie en het Afrikaans verder duidelijk worden.
In januari 2014 werd bekend dat de Zuid-Afrikaanse regering de in 2010 gesloten intentieverklaring betreurde en dat ze wilden afzien van verdere samenwerking.<ref>{{af}}[http://maroelamedia.co.za/afrikaans/sa-regering-betreur-ooreenkoms-oor-taalsamewerking/ ''SA-regering betreur ooreenkoms oor taalsamewerking''], ''Maroela Media'', 16 januari 2014, geraadpleegd op 6 januari 2017</ref>
 
De Taalunie verklaarde op 17 januari 2014 „''Dat zij vaststelt dat de resultaten op sommige terreinen duidelijker vorm hebben aangenomen, zoals de samenwerking op het vlak van taal- en spraaktechnologie, dan op andere terreinen. De samenwerking op het terrein van de extramurale neerlandistiek verloopt al sinds 1994 naar ieders tevredenheid. Omdat het om een multilaterale overeenkomst gaat, is het goed rekening te houden met de wensen en verwachtingen van alle betrokken partijen. Als de samenwerking aan bijsturing toe is, nemen we ons voor dat in overleg met de Zuid-Afrikaanse overheid te doen.”<ref>[https://web.archive.org/web/20140411041357/http://taalunieversum.org/nieuws/5323/ nieuws] 17 januari 2014, op taaluniversum.org, gearchiveerd op archive.org</ref>
 
In september 2014 riep de [[Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren]] (DBNL) een zelfstandige afdeling [[Afrikaanse literatuur|Zuid-Afrikaanse literatuur]] in het leven. De opbouw van de DBNL is mogelijk gemaakt door financiële steun van onder andere [[Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek|NWO]] en de Nederlandse Taalunie.
 
Op 30 januari 2020 tekenden het Algemeen Secretariaat van de Taalunie en de Afrikaanse Taalraad (ATR) een overeenkomst om kennis en ervaring uit te wisselen en samen te werken om het Nederlands en het Afrikaans te bevorderen. Hans Bennis, algemeen secretaris van de Taalunie en Conrad Steenkamp, directeur van de Afrikaanse Taalraad, tekenden in aanwezigheid van Kris Van de Poel, de nieuwe algemeen secretaris van de Taalunie, de samenwerkingsovereenkomst.<ref>https://taalunie.org/actueel/108/taalunie-en-afrikaanse-taalraad-tekenen-overeenkomst-om-het-nederlands-en-het-afrikaans-te-bevorderen</ref>


== Prijsuitreikingen ==
== Prijsuitreikingen ==
Regel 81: Regel 83:


== Literatuurgeschiedenis ==
== Literatuurgeschiedenis ==
Op [[23 februari]] [[2006]] werden het eerste deel (Middeleeuwen) en het laatste deel (1945-2005) van een nieuwe 9-delige geschiedenis van de Nederlandstalige literatuur, geschreven onder auspiciën van de Taalunie, in de Grote Kerk in [[Breda]] aangeboden aan kroonprinses [[Máxima Zorreguieta]] van Nederland en prinses [[Mathilde d'Udekem d'Acoz]] van België. Zie [[Literatuurgeschiedenis#Tweespalt|Literatuurgeschiedenis]].
Op [[23 februari]] [[2006]] werden het eerste deel (Middeleeuwen) en het laatste deel (1945-2005) van een nieuwe negendelige ''geschiedenis van de Nederlandstalige literatuur'', geschreven onder auspiciën van de Taalunie, in de Grote Kerk in [[Breda]] aangeboden aan kroonprinses [[Máxima Zorreguieta]] van Nederland en prinses [[Mathilde d'Udekem d'Acoz]] van België. Zie [[Literatuurgeschiedenis#Tweespalt|Literatuurgeschiedenis]].


== Steunpunt Nederlandstalige Terminologie ==
== Steunpunt Nederlandstalige Terminologie ==
Het Steunpunt Nederlandstalige Terminologie is op 1 april 2007 opgericht door de Nederlandse Taalunie en is in de eerste plaats een informatie- en adviespunt voor alle aspecten rond terminologie voor het hele Nederlandse taalgebied. Het Steunpunt onderhoudt in opdracht van de Nederlandse Taalunie de website NedTerm die fungeert als primaire informatiebron op het gebied van Nederlandstalige terminologie. Het ondersteunt bovendien het terminologiebeleid dat de Nederlandse Taalunie voert via haar Commissie Terminologie (CoTerm) en de activiteiten van de Vlaams-Nederlandse terminologievereniging NL-Term.
Op 1 april 2007 richtte de Nederlandse Taalunie het Steunpunt Nederlandstalige Terminologie op. Dit is in de eerste plaats een informatie- en adviespunt voor alle aspecten rond terminologie voor het hele Nederlandse taalgebied. Het Steunpunt onderhoudt in opdracht van de Nederlandse Taalunie de website NedTerm die fungeert als primaire informatiebron op het gebied van Nederlandstalige terminologie. Het Steunpunt ondersteunt bovendien het terminologiebeleid van de Nederlandse Taalunie via haar Commissie Terminologie (CoTerm) en de activiteiten van de Vlaams-Nederlandse terminologievereniging NL-Term.


== Zie ook ==
== Zie ook ==
Regel 90: Regel 92:
* [[OpenTaal]]
* [[OpenTaal]]


== Externe links ==
== Weblinks ==
* [http://taalunieversum.org/ Officiële website van de Nederlandse Taalunie]
* [http://taalunie.org/ Taalunie.org] Officiële website van de Nederlandse Taalunie
* [http://nedterm.org/ Officiële website van het Steunpunt Nederlandstalige Terminologie]
* [http://taaluniebericht.org Taalunie:Bericht] Officiële nieuwssite van de Taalunie
* [http://www.taaluniecentrum-nvt.org/ Officiële website van het Taaluniecentrum NVT (Nederlands als Vreemde Taal)]
* [http://nedterm.org/ NedTerm] Officiële website van het Steunpunt Nederlandstalige Terminologie
* [http://taalunieversum.org/taalunie/associatieovereenkomst/ Associatieovereenkomst Suriname]
<!----* [http://www.taaluniecentrum-nvt.org/ Officiële website van het Taaluniecentrum NVT (Nederlands als Vreemde Taal)]   niet meer actueel--->
* [http://taalschrift.org Tijdschrift van de Nederlandse Taalunie: Taalschrift]
* [https://taalunie.org/feeds/download/associatieovereenkomst-met-suriname-2003-5dc54.pdf/Associatieovereenkomst%20met%20Suriname%20(2003)/original Associatieovereenkomst Suriname]
* {{ts.|[http://taalschrift.org Taalschrift]}} Tijdschrift van de Nederlandse Taalunie
{{Commonscat|Nederlandse taalunie}}
{{Commonscat|Nederlandse taalunie}}


{{Appendix}}
{{Appendix}}
{{Navigatie taalunies}}
{{Navigatie taalunies}}
 
{{authority control|TYPE=o|Wikidata=Q152299}}
[[Categorie:Nederlands]]
[[Categorie:Nederlands]]
[[Categorie:Taalorganisatie]]
[[Categorie:Taalorganisatie]]
{{groei}}

Huidige versie van 9 apr 2023 om 08:09

Nederlandse Taalunie
Officiële taal Nederlands
Voorzitter Marja van Bijsterveldt (sinds 2010)
Bestuurscentrum Den Haag
Opgericht 9 sptember 1980
Leden Vlag van België België
Vlag van Nederland Nederland
Vlag van Suriname Suriname
Kandidaatleden Vlag van Aruba Aruba
Vlag van Curaçao Curaçao
Vlag van Sint Maarten Sint Maarten
Speciale partners Vlag van Indonesië Indonesië
Vlag van Zuid-Afrika Zuid-Afrika
(Via de Taalkommissie van de Akademie)
Website Officiële startpagina van NTU

De Nederlandse Taalunie is een internationaal samenwerkingsverband op het gebied van de Nederlandse taal, ten behoeve van een gemeenschappelijk beleid op het gebied van de taal, het onderwijs in het Nederlands en de taalgebonden cultuur. De Taalunie kwam tot stand als gevolg van het Taalunieverdrag dat op 9 september 1980 werd gesloten tussen de overheid van Nederland en van Vlaanderen (België).

Op 12 januari 2005 werd Suriname het derde lid van de Unie. Als intergouvernementeel orgaan is de Taalunie uniek. Er zijn elders in Europa geen direct vergelijkbare zusterinstellingen.

Doelen

Er wordt samengewerkt op het gebied van taal, taalonderwijs en letteren.

Besloten is tot:

  • Invoering van een gezamenlijke spelling in de drie landen.
  • Gezamenlijke ontwikkeling van (dure) hulpmiddelen, zoals naslagwerken.
  • Verzameling van expertise en ervaring rond onderwijs Nederlands.
  • Bijscholing van docenten Nederlands en van literaire vertalers.
  • Taalbeleid in Europees verband.
Bestand:NedTaalunie.PNG
Nederlandse Taalunie:

██ Lidstaten

██ Niet-Nederlands taalgebied in lidstaten

██ Speciale banden met de Taalunie

██ Andere gebieden waar Nederlands (of Afrikaans) wordt gesproken.

Het Nederlandstalig onderwijs in West-Duitsland, Frans- en Duitstalig België en Noord-Frankrijk krijgt onder andere ook steun van de Nederlandse Taalunie. De Taalunie streeft naar nauwere banden met de sprekers van het Afrikaans via de Afrikaanse Taalraad. Ook onderhoudt de Taalunie speciale banden met Indonesië, waar Nederlands nog een redelijk beheerste taal is. De Taalunie heeft geen observerende leden zoals andere taalorganisaties wel vaak hebben.

Taalunieverdrag

Het Taalunieverdrag, dat op 9 september 1980 in Brussel werd ondertekend, heeft als officiële titel:

Verdrag tussen het Koninkrijk België en het Koninkrijk der Nederlanden inzake de Nederlandse Taalunie.[1]

In het verdrag wordt de doelstelling van de Taalunie als volgt omschreven:

De Taalunie heeft tot doel de integratie van Nederland en de Nederlandse gemeenschap in België op het gebied van de Nederlandse taal en letteren in de ruimste zin.

Groene Boekje

De Nederlandse Taalunie houdt zich onder andere bezig met de spelling van de woorden en geeft daartoe het Groene Boekje uit. Een versie met gewijzigde spellingregels verscheen in 1995. In 2005 verscheen een geactualiseerde versie, waarin wat oneffenheden uit de vorige spellingsherziening werden verwerkt. Het is de bedoeling om de spelling om de tien jaar te actualiseren. Zoals de Taalunie begin juni 2008 al liet weten, bevatte de uitgave van 2015 een aantal nieuwe woorden, maar geen gewijzigde spellingsregels.

Geassocieerde leden en samenwerking

Artikel 20 van het Taalunieverdrag bepaalt dat andere staten die aan activiteiten van de Taalunie wensen mee te werken, een associatieovereenkomst kunnen sluiten op voorwaarde dat de Hoge Verdragsluitende Partijen vooraf hun goedkeuring geven.

Op 12 december 2003 tekenden de Nederlandse staatssecretaris Medy van der Laan (Cultuur) als voorzitter van het Comité van Ministers van de Nederlandse Taalunie, en de Surinaamse minister van Onderwijs Walter Sandriman te Brussel een associatieovereenkomst.[2] De ratificatie door het parlement van Suriname vond in december 2004 plaats en op 12 januari 2005 werd Suriname officieel het derde lid van de Taalunie.

In 2007 werd er een associatieovereenkomst gesloten met de Nederlandse Antillen. Caribisch Nederland valt inmiddels onder verdragspartner Nederland. De Nederlandse Taalunie werkt op diverse terreinen ook nog steeds samen met Curaçao. In november 2013 hernieuwden Aruba en de Nederlandse Taalunie hun uit 2011 daterende raamovereenkomst voor samenwerking op het gebied van de Nederlandse taal.[3][4]

Toenadering tot Afrikaans

Een paar dagen voor de eerste niet-raciale verkiezingen in Zuid-Afrika in 1994, waarmee de economische en culturele boycot van Zuid-Afrika kwam te vervallen, nam de Nederlandse Taalunie het besluit om het Afrikaans indirect te ondersteunen door het uitreiken aan beurzen aan Zuid-Afrikaanse studenten die Nederlands willen studeren.[5] De Nederlandse staatssecretaris van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans en de Vlaamse minister van Cultuur Bert Anciaux pleitten in 2008 voor de toetreding van Zuid-Afrika tot de Nederlandse Taalunie.[6] De Zuid-Afrikaanse regering weigerde tot dan toe deel te nemen aan de onderhandelingen, die nodig zijn voor een toetreding van Zuid-Afrika tot de Taalunie. Desondanks nam de Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns, de taalorganisatie van het Afrikaans in Zuid-Afrika, sinds het pleidooi van de Nederlandse en Vlaamse bewindslieden deel aan de conferenties van de Nederlandse taalunie.

In 2010 hield de Nederlandse taalunie een conferentie over de toekomst van het Afrikaans.[6] In november van dat jaar hield de Nederlandse taalunie in Brugge de Conferentie Nederlands, Wereldtaal! In de slotverklaring op 20 november 2010 spraken de aanwezigen de intentie uit om concrete plannen voor sammenwerking uit te werken.[7]

In januari 2014 werd bekend dat de Zuid-Afrikaanse regering de in 2010 gesloten intentieverklaring betreurde en dat ze wilden afzien van verdere samenwerking.[8]

De Taalunie verklaarde op 17 januari 2014 „Dat zij vaststelt dat de resultaten op sommige terreinen duidelijker vorm hebben aangenomen, zoals de samenwerking op het vlak van taal- en spraaktechnologie, dan op andere terreinen. De samenwerking op het terrein van de extramurale neerlandistiek verloopt al sinds 1994 naar ieders tevredenheid. Omdat het om een multilaterale overeenkomst gaat, is het goed rekening te houden met de wensen en verwachtingen van alle betrokken partijen. Als de samenwerking aan bijsturing toe is, nemen we ons voor dat in overleg met de Zuid-Afrikaanse overheid te doen.”[9]

In september 2014 riep de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (DBNL) een zelfstandige afdeling Zuid-Afrikaanse literatuur in het leven. De opbouw van de DBNL is mogelijk gemaakt door financiële steun van onder andere NWO en de Nederlandse Taalunie.

Op 30 januari 2020 tekenden het Algemeen Secretariaat van de Taalunie en de Afrikaanse Taalraad (ATR) een overeenkomst om kennis en ervaring uit te wisselen en samen te werken om het Nederlands en het Afrikaans te bevorderen. Hans Bennis, algemeen secretaris van de Taalunie en Conrad Steenkamp, directeur van de Afrikaanse Taalraad, tekenden in aanwezigheid van Kris Van de Poel, de nieuwe algemeen secretaris van de Taalunie, de samenwerkingsovereenkomst.[10]

Prijsuitreikingen

Vanaf 1986 is de Prijs der Nederlandse Letteren bij de Taalunie ondergebracht. Deze prijs bestaat sinds 1956, en wordt eens in de drie jaar uitgereikt voor oorspronkelijk Nederlandstalig proza of poëzie. Het Comité van Ministers, dat aan het hoofd van de Taalunie staat, benoemt de onafhankelijke jury die de prijs toekent. De Taalunie reikt verder jaarlijks de Taalunie Toneelschrijfprijs uit aan een schrijver van een Nederlands toneelstuk dat in het theaterseizoen daarvoor in première is gegaan. Tenslotte kent de Taalunie de Inktaap, een literaire prijs die jaarlijks door scholieren uit de bovenbouw van het voortgezet en middelbaar onderwijs wordt toegekend aan een van de door de Taalunie genomineerde boeken.

Literatuurgeschiedenis

Op 23 februari 2006 werden het eerste deel (Middeleeuwen) en het laatste deel (1945-2005) van een nieuwe negendelige geschiedenis van de Nederlandstalige literatuur, geschreven onder auspiciën van de Taalunie, in de Grote Kerk in Breda aangeboden aan kroonprinses Máxima Zorreguieta van Nederland en prinses Mathilde d'Udekem d'Acoz van België. Zie Literatuurgeschiedenis.

Steunpunt Nederlandstalige Terminologie

Op 1 april 2007 richtte de Nederlandse Taalunie het Steunpunt Nederlandstalige Terminologie op. Dit is in de eerste plaats een informatie- en adviespunt voor alle aspecten rond terminologie voor het hele Nederlandse taalgebied. Het Steunpunt onderhoudt in opdracht van de Nederlandse Taalunie de website NedTerm die fungeert als primaire informatiebron op het gebied van Nederlandstalige terminologie. Het Steunpunt ondersteunt bovendien het terminologiebeleid van de Nederlandse Taalunie via haar Commissie Terminologie (CoTerm) en de activiteiten van de Vlaams-Nederlandse terminologievereniging NL-Term.

Zie ook

Weblinks

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Nederlandse taalunie op Wikimedia Commons.

rel=nofollow

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow
 
rel=nofollow