Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed
Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Septembermartelaren: verschil tussen versies
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
(http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Septembermartelaren&oldid=29621875 Februari 4 feb 2008) |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| (8 tussenliggende versies door 4 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
<!--[[Image:PrisonAbbaye.jpg|thumb|300px|De gevangenis bij de abdij in 1793.]]--> | <!--[[Image:PrisonAbbaye.jpg|thumb|300px|De gevangenis bij de abdij in 1793.]]--> | ||
De '''Septembermartelaren''', ook de '''Martelaren van Parijs''' of de '''Martelaren van Karmel''' genoemd, waren 191 priesters, die tijdens de [[Franse Revolutie]] geëxecuteerd werden omdat zij de nieuwe eed van trouw aan de staat niet wilden zweren. Zij werden door de [[Rooms-Katholieke Kerk|Kerk]] zalig verklaard werden. Zij maakten deel uit van een veel groter bloedbad dat in de maand september 1792 plaatsvond, de zogenaamde [[Septembermoorden]], waarbij meer dan duizend mensen afgeslacht werden. | |||
De | De val van de monarchie op 10 augustus 1792, luidde het een eerste fase van het [[Schrikbewind (Franse Revolutie)|Schrikbewind]] (''La Terreur'') in. In de tweede helft van augustus werden de strafmaatregelen tegen de geestelijken die de eed weigerden almaar verscherpt. Op de 26e werd vastgesteld dat eedweigeraars naar [[Zuid-Amerika]] moeten worden verbannen. In afwachting hiervan werden de geestelijken gevangen gehouden, onder meer in het [[karmelieten]][[klooster (gebouw)|klooster]] in de Rue de Rennes in [[Parijs]]. Andere plaatsen waar de priesters waren samengedreven, waren het Saint-Firminklooster in het [[Quartier Latin (Parijs)|Quartier Latin]] en de voormalige [[benedictijnen]]abdij van [[Église Saint-Germain-des-Prés|Saint-Germain-des-Prés]]. | ||
Commissaris [[Stanislas-Marie Maillard]], bijgenaamd „Tape-Dur” („Klop-Hard”) kreeg van het stadsbestuur de opdracht om te zorgen voor een snelle oplossing van het priestervraagstuk, als er maar geen doodskreten worden gehoord of akelige bloedsporen achterblijven. Zondagmiddag 2 september 1792 trok hij om te beginnen naar het voormalige karmelietenklooster. Men begon bij degenen die in de tuin hun middagoefeningetjes deden. De gevangenen werden één voor één opgeroepen. Wie de eed van trouw aan de republiek weigerde af te leggen, werd ter dood veroordeeld, naar een hoekje van de tuin gebracht en ter plekke met een knuppel of sabel afgemaakt. In de tuin alleen al vielen die middag 21 slachtoffers. De revolutionairen besloten dadelijk door te gaan naar de meer dan honderd geestelijken die opgesloten zaten in de voormalige kapel. Het was intussen half vier in de middag. Maillard gaf er de voorkeur aan om aan zijn moordpartij er als een rechtszaak te laten uitzien. Buiten de klooster[[kapel]] waarin de geestelijken opgesloten zaten, liet hij een tafel neerzetten, waar de priesters telkens twee aan twee opgeroepen werden. Aan ieder werd gevraagd of hij de eed wou afleggen. Wie weigerde, werd tegen het stoepje van de kapel gegooid en bewerkt met sabels, bajonetten, knuppels, geweren en ander wapentuig. Nadat de lijken weggesleept werden, riep men de volgende slachtoffers op en begon alles opnieuw. | |||
Op 3 september, terwijl de slachtingen nog in volle gang waren, stuurde het stadsbestuur een nota aan de gevangenisdirecteuren: „Verwijder meteen de lijken van de mensen die niet meer zijn, uit uw gevangenis. Bij zonsopgang moet alles verwijderd zijn en buiten Parijs in diepe, goed met aarde toegedekte kuilen zijn gedeponeerd. Wil ons wel hun namen toezenden. Laat zorgvuldig de bloederige plekken van uw gevangenis met water en azijn schoonmaken, en gooi er zand overheen. U zult er door de Staat voor worden betaald. Maak voort en laat geen bloedspat achterblijven.”<ref>„Monsieur, vous ferez sur-le-champ enlever les corps des personnes de votre prison qui n’existent plus. Que, dès la pointe du jour, tout soit enlevé et porté hors de Paris, dans des fosses profondes, bien recouvertes de terre. Faites, avec de l’eau et du vinaigre, laver les endroits de votre prison qui peuvent être ensanglantés, et sablez par-dessus. Vous serez remboursé de vos frais sur vos états. Surtout une grande célérité dans l’exécution de cet ordre, et que l’on n’aperçoive aucune trace de sang. — A la Mairie, ce 3 septembre, à une heure du matin, l’an IV de la liberté, et de l’égalité le Ier (1792). Signé les administrateurs de police et de surveillancee , Panis et Sergent. — P.S. Employez des hommes au fait, tels que les fossoyeurs de l’Hôtel-Dieu, afin de prévenir l’infection. — Les administrateurs de police, Panis, Sergent.”</ref> | |||
Een dag later kwam de aanwijzing: „Kameraden, wij bevelen u de dode lichamen te verwijderen, alle bloedvlekken schoon te wassen en op te ruimen, met name de binnenplaatsen, kamers en trappen van de Abdij. U mag hiervoor de nodige doodgravers, voermannen, werklieden enz. inhuren.”<ref>„Au nom du peuple, mes camarades, il est enjoint de faire enlever les corps morts, de laver et nettoyer toutes les taches de sang, particulièrement dans les cours, chambres, escaliers de l’Abbaye. A cet effet, vour êtes autorisés à prendre des fossoyeurs, charretiers, ouvriers, etc. — A l’Hôtel-de-Vile, le 4 septembre. Signé Panis et Sergent, administrateurs; Méhée, secrétaire-greffier.”</ref> | |||
De slachtpartij duurde van 2 tot [[7 september]] 1792. Abt Saurin en abt Lapize konden levend ontsnappen. | |||
Onder de slachtoffers bevonden zich: | Onder de slachtoffers bevonden zich: | ||
*[[Andreas Grasset de Saint-Sauveur|André Grasset de Saint Sauveur]] | * [[Andreas Grasset de Saint-Sauveur|André Grasset de Saint Sauveur]] | ||
*[[Annet Lanfant]] | * [[Annet Lanfant]], koninklijk hofpredikant | ||
*[[Antonius Karel Octaviaan du Bouzet|Antoine du Bouzet]] | * [[Antonius Karel Octaviaan du Bouzet|Antoine du Bouzet]] | ||
*[[Apollinaris van Posat]] | * [[Apollinaris van Posat]] | ||
*[[Armand Chapt de Rastignac]] | * [[Armand Chapt de Rastignac]] | ||
*[[Armand de Foucauld de Pontbriand]] | * [[Armand de Foucauld de Pontbriand]] | ||
*[[Augustinus Ambrosius Chevreux|Augustin Ambrose Chevreux]] | * [[Augustinus Ambrosius Chevreux|Augustin Ambrose Chevreux]], de laatste generaal-overste van de [[mauristen]] | ||
*[[Carolus de la Calmette|Charles de la Calmette]] | * [[Carolus de la Calmette|Charles de la Calmette]], graaf van Valfons | ||
*[[Carolus Victor Véret|Charles Victor Véret]] | * [[Carolus Victor Véret|Charles Victor Véret]] | ||
*[[Carolus le Gué|Charles le Gué]] | * [[Carolus le Gué|Charles le Gué]] | ||
*[[Carolus Hurtrel|Charles Hurtrel]] | * [[Carolus Hurtrel|Charles Hurtrel]] | ||
*[[Claudius Cayx-Dumas|Claude Cayx-Dumas]] | * [[Claudius Cayx-Dumas|Claude Cayx-Dumas]] | ||
*[[Claudius Franciscus Gagnières des Granges|Claude François Gagnières des Granges]] | * [[Claudius Franciscus Gagnières des Granges|Claude François Gagnières des Granges]] | ||
*[[Claudius Laporte|Claude Laporte]] | * [[Claudius Laporte|Claude Laporte]] | ||
*[[Eligius du Roule|Eloy du Roule]] | * [[Eligius du Roule|Eloy du Roule]] | ||
*[[Franciscus Balmain|François Balmain]] | * [[Franciscus Balmain|François Balmain]] | ||
*[[Franciscus Lé Livec de Trésurin|François Lé Livec de Trésurin]] | * [[Franciscus Lé Livec de Trésurin|François Lé Livec de Trésurin]] | ||
*[[Franciscus Jozef de | * [[François Joseph Pey]] | ||
*[[Guillaume Delfaud]] | * [[Franciscus Jozef de La Rochefoucauld|François de La Rochefoucauld]], bisschop van [[Beauvais]] | ||
*[[Jakobus Bonnaud|Jacques Bonnaud]] | * [[Guillaume Delfaud]] | ||
*[[Jakobus Friteyre-Durvé|Jacques Friteyre-Durvé]] | * [[Jakobus Bonnaud|Jacques Bonnaud]] | ||
*[[Johannes Baptist Aubert|Jean Baptiste Aubert]] | * [[Jakobus Friteyre-Durvé|Jacques Friteyre-Durvé]] | ||
*[[Johannes Benoît-Vourlat|Jean Benoît-Vourlat]] | * [[Johannes Baptist Aubert|Jean Baptiste Aubert]] | ||
*[[Johannes Boucharenc de Chaumeils|Jean Boucharenc de Chaumeils]] | * [[Johannes Benoît-Vourlat|Jean Benoît-Vourlat]] | ||
*[[Johannes Franciscus Burté|Jean François Burté]] | * [[Johannes Boucharenc de Chaumeils|Jean Boucharenc de Chaumeils]] | ||
*[[Johannes Baptist Jannin|Jean Baptiste Jannin]] | * [[Johannes Franciscus Burté|Jean François Burté]] | ||
*[[Johannes Maria du Lau|Jean Marie du Lau]] | * [[Johannes Baptist Jannin|Jean Baptiste Jannin]] | ||
*[[Johannes de Millou|Jean de Millou]] | * [[Johannes Maria du Lau|Jean Marie du Lau]], aartsbisschop van Arles | ||
*[[Johannes Baptist Nativelle|Jean Baptiste Nativelle]] | * [[Johannes de Millou|Jean de Millou]] | ||
*[[Johannes Baptist Tessier|Jean Baptiste Tessier]] | * [[Johannes Baptist Nativelle|Jean Baptiste Nativelle]] | ||
*[[Juliaan Massey|Julien Massey]] | * [[Johannes Baptist Tessier|Jean Baptiste Tessier]] | ||
*[[Lodewijk Barreau de la Touche|Louis Barreau de la Touche | * [[Juliaan Massey|Julien Massey]] | ||
*[[Lodewijk Longuet|Louis Longet]] | * [[Lodewijk Barreau de la Touche|Louis Barreau de la Touche]] | ||
*[[Lodewijk de | * [[Lodewijk Longuet|Louis Longet]] | ||
*[[Petrus Gauguin|Pierre Gauguin]] | * [[Petrus Lodewijk de La Rochefoucauld|Louis de La Rochefoucauld]], bisschop van [[Saintes (Charente-Maritime)|Saintes]] | ||
*[[Petrus Guérin du Rocher|Pierre Guérin du Rocher]] | * [[Petrus Gauguin|Pierre Gauguin]] | ||
*[[Petrus Ploquin|Pierre Ploquin]] | * [[Petrus Guérin du Rocher|Pierre Guérin du Rocher]] | ||
*[[Renatus Nativelle|René Nativelle]] | * [[Petrus Ploquin|Pierre Ploquin]] | ||
*[[Renatus Andrieux|René Andrieux]] | * [[Renatus Nativelle|René Nativelle]] | ||
*[[Robert Guérin du Rocher]] | * [[Renatus Andrieux|René Andrieux]] | ||
*[[Salomon Leclercq]] | * [[Robert Guérin du Rocher]] | ||
*[[Severinus Joris Girault|Séverin Girault]] | * [[Salomon Leclercq]] (Guillaume Louis-Nicolas Leclercq), generaal-overste van de [[Broeders van de Christelijke Scholen]] | ||
*[[Thomas Dubray]] | * [[Severinus Joris Girault|Séverin Girault]] | ||
*[[Urbanus | * [[Thomas Dubray]] | ||
*[[Vincentius Jozef le Rousseau de Rosencoat|Vincent le Rousseau de Rosencoat]]. | * [[Urbanus Lefèbvre|Urbain Lefèbvre]] | ||
* [[Vincentius Jozef le Rousseau de Rosencoat|Vincent le Rousseau de Rosencoat]]. | |||
[[ | Paus [[Pius XI]] verklaarde hen zalig in 1926. Hun feestdag is op [[2 september]]. | ||
==Zie ook== | ==Zie ook== | ||
*[[Septembermoorden]] | *[[Septembermoorden]] | ||
==Noten== | |||
{{reflist}} | |||
==Bronnen of weblinks== | |||
* http://www.heiligen.net/heiligen/09/02/09-02-1792-martelaren-karmel.php | |||
*{{Vertaallink|fr|http://nouvl.evangelisation.free.fr/leblanc_les_martyrs_de_septembre.htm|Les martyrs de septembre}} | |||
*http://www.catholic.org/saints/saint.php?saint_id=4941 | |||
{{Wikidata|Q862586}} | {{Wikidata|Q862586}} | ||
[[Categorie:Septembermartelaar| ]] | |||
<!--[[ | <!--[[fr:Bienheureux martyrs]]--> | ||
Huidige versie van 11 jan 2024 om 07:45
De Septembermartelaren, ook de Martelaren van Parijs of de Martelaren van Karmel genoemd, waren 191 priesters, die tijdens de Franse Revolutie geëxecuteerd werden omdat zij de nieuwe eed van trouw aan de staat niet wilden zweren. Zij werden door de Kerk zalig verklaard werden. Zij maakten deel uit van een veel groter bloedbad dat in de maand september 1792 plaatsvond, de zogenaamde Septembermoorden, waarbij meer dan duizend mensen afgeslacht werden.
De val van de monarchie op 10 augustus 1792, luidde het een eerste fase van het Schrikbewind (La Terreur) in. In de tweede helft van augustus werden de strafmaatregelen tegen de geestelijken die de eed weigerden almaar verscherpt. Op de 26e werd vastgesteld dat eedweigeraars naar Zuid-Amerika moeten worden verbannen. In afwachting hiervan werden de geestelijken gevangen gehouden, onder meer in het karmelietenklooster in de Rue de Rennes in Parijs. Andere plaatsen waar de priesters waren samengedreven, waren het Saint-Firminklooster in het Quartier Latin en de voormalige benedictijnenabdij van Saint-Germain-des-Prés.
Commissaris Stanislas-Marie Maillard, bijgenaamd „Tape-Dur” („Klop-Hard”) kreeg van het stadsbestuur de opdracht om te zorgen voor een snelle oplossing van het priestervraagstuk, als er maar geen doodskreten worden gehoord of akelige bloedsporen achterblijven. Zondagmiddag 2 september 1792 trok hij om te beginnen naar het voormalige karmelietenklooster. Men begon bij degenen die in de tuin hun middagoefeningetjes deden. De gevangenen werden één voor één opgeroepen. Wie de eed van trouw aan de republiek weigerde af te leggen, werd ter dood veroordeeld, naar een hoekje van de tuin gebracht en ter plekke met een knuppel of sabel afgemaakt. In de tuin alleen al vielen die middag 21 slachtoffers. De revolutionairen besloten dadelijk door te gaan naar de meer dan honderd geestelijken die opgesloten zaten in de voormalige kapel. Het was intussen half vier in de middag. Maillard gaf er de voorkeur aan om aan zijn moordpartij er als een rechtszaak te laten uitzien. Buiten de kloosterkapel waarin de geestelijken opgesloten zaten, liet hij een tafel neerzetten, waar de priesters telkens twee aan twee opgeroepen werden. Aan ieder werd gevraagd of hij de eed wou afleggen. Wie weigerde, werd tegen het stoepje van de kapel gegooid en bewerkt met sabels, bajonetten, knuppels, geweren en ander wapentuig. Nadat de lijken weggesleept werden, riep men de volgende slachtoffers op en begon alles opnieuw.
Op 3 september, terwijl de slachtingen nog in volle gang waren, stuurde het stadsbestuur een nota aan de gevangenisdirecteuren: „Verwijder meteen de lijken van de mensen die niet meer zijn, uit uw gevangenis. Bij zonsopgang moet alles verwijderd zijn en buiten Parijs in diepe, goed met aarde toegedekte kuilen zijn gedeponeerd. Wil ons wel hun namen toezenden. Laat zorgvuldig de bloederige plekken van uw gevangenis met water en azijn schoonmaken, en gooi er zand overheen. U zult er door de Staat voor worden betaald. Maak voort en laat geen bloedspat achterblijven.”[1]
Een dag later kwam de aanwijzing: „Kameraden, wij bevelen u de dode lichamen te verwijderen, alle bloedvlekken schoon te wassen en op te ruimen, met name de binnenplaatsen, kamers en trappen van de Abdij. U mag hiervoor de nodige doodgravers, voermannen, werklieden enz. inhuren.”[2]
De slachtpartij duurde van 2 tot 7 september 1792. Abt Saurin en abt Lapize konden levend ontsnappen.
Onder de slachtoffers bevonden zich:
- André Grasset de Saint Sauveur
- Annet Lanfant, koninklijk hofpredikant
- Antoine du Bouzet
- Apollinaris van Posat
- Armand Chapt de Rastignac
- Armand de Foucauld de Pontbriand
- Augustin Ambrose Chevreux, de laatste generaal-overste van de mauristen
- Charles de la Calmette, graaf van Valfons
- Charles Victor Véret
- Charles le Gué
- Charles Hurtrel
- Claude Cayx-Dumas
- Claude François Gagnières des Granges
- Claude Laporte
- Eloy du Roule
- François Balmain
- François Lé Livec de Trésurin
- François Joseph Pey
- François de La Rochefoucauld, bisschop van Beauvais
- Guillaume Delfaud
- Jacques Bonnaud
- Jacques Friteyre-Durvé
- Jean Baptiste Aubert
- Jean Benoît-Vourlat
- Jean Boucharenc de Chaumeils
- Jean François Burté
- Jean Baptiste Jannin
- Jean Marie du Lau, aartsbisschop van Arles
- Jean de Millou
- Jean Baptiste Nativelle
- Jean Baptiste Tessier
- Julien Massey
- Louis Barreau de la Touche
- Louis Longet
- Louis de La Rochefoucauld, bisschop van Saintes
- Pierre Gauguin
- Pierre Guérin du Rocher
- Pierre Ploquin
- René Nativelle
- René Andrieux
- Robert Guérin du Rocher
- Salomon Leclercq (Guillaume Louis-Nicolas Leclercq), generaal-overste van de Broeders van de Christelijke Scholen
- Séverin Girault
- Thomas Dubray
- Urbain Lefèbvre
- Vincent le Rousseau de Rosencoat.
Paus Pius XI verklaarde hen zalig in 1926. Hun feestdag is op 2 september.
Zie ook
Noten
- º „Monsieur, vous ferez sur-le-champ enlever les corps des personnes de votre prison qui n’existent plus. Que, dès la pointe du jour, tout soit enlevé et porté hors de Paris, dans des fosses profondes, bien recouvertes de terre. Faites, avec de l’eau et du vinaigre, laver les endroits de votre prison qui peuvent être ensanglantés, et sablez par-dessus. Vous serez remboursé de vos frais sur vos états. Surtout une grande célérité dans l’exécution de cet ordre, et que l’on n’aperçoive aucune trace de sang. — A la Mairie, ce 3 septembre, à une heure du matin, l’an IV de la liberté, et de l’égalité le Ier (1792). Signé les administrateurs de police et de surveillancee , Panis et Sergent. — P.S. Employez des hommes au fait, tels que les fossoyeurs de l’Hôtel-Dieu, afin de prévenir l’infection. — Les administrateurs de police, Panis, Sergent.”
- º „Au nom du peuple, mes camarades, il est enjoint de faire enlever les corps morts, de laver et nettoyer toutes les taches de sang, particulièrement dans les cours, chambres, escaliers de l’Abbaye. A cet effet, vour êtes autorisés à prendre des fossoyeurs, charretiers, ouvriers, etc. — A l’Hôtel-de-Vile, le 4 septembre. Signé Panis et Sergent, administrateurs; Méhée, secrétaire-greffier.”
Bronnen of weblinks
- http://www.heiligen.net/heiligen/09/02/09-02-1792-martelaren-karmel.php
- Les martyrs de septembre(vertaal via:
) - http://www.catholic.org/saints/saint.php?saint_id=4941
Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)