Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Ashwagandha: verschil tussen versies
(Kopie van wikipedia:special:redirect/revision/53186707 ) |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
(4 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Taxobox | {{Taxobox | ||
| type=plant | | type=plant | ||
| afbeelding= | | afbeelding=Withania somnifera.jpg | ||
| afbeeldingtekst= | | afbeeldingtekst=Withania somnifera | ||
| rijk= [[Planten|Plantae]] (Planten) | | rijk= [[Planten|Plantae]] (Planten) | ||
| stam= [[Magnoliophyta]] | | stam= [[Magnoliophyta]] | ||
Regel 14: | Regel 14: | ||
|afbeeldingII=Withania somnifera MHNT.BOT.2012.10.13.jpg | |afbeeldingII=Withania somnifera MHNT.BOT.2012.10.13.jpg | ||
}} | }} | ||
'''Ashwagandha''' (''Withania somnifera'') is een [[plant]]ensoort uit het geslacht ''[[Withania]]''. Andere namen voor de plant zijn '''Indiase ginseng''' en '''winterkers'''. De benaming ''ashwagandha'' komt uit het [[Sanskriet]] (अश्वगंधा) en kan vertaald worden als ’paardengeur’. | |||
De soort kan tot anderhalve meter hoog groeien ([[struik]]) en komt in heel [[Afrika]], het [[Middellandse Zeegebied]], [[Zuid-Azië]] en [[Mauritius (land)|Mauritius]] voor. | |||
== Bestanddelen == | == Bestanddelen == | ||
De wortels van de struik bevatten diverse [[alkaloïde]]n zoals anaferine, anahygrine, cuscohygrine, whitaferine A en whitasomniferanolide. Ze bevatten bovendien de actieve bestanddelen van | De wortels van de struik bevatten diverse [[alkaloïde]]n zoals anaferine, anahygrine, cuscohygrine, whitaferine A en whitasomniferanolide. Ze bevatten bovendien de actieve bestanddelen van ashwagandha: | ||
[[withanolide]]n. Deze bestanddelen zijn [[steroïde]]n en lijken qua werking op het hoofdbestandeel van Panax [[ginseng]]. Daarom wordt | [[withanolide]]n. Deze bestanddelen zijn [[steroïde]]n en lijken qua werking op het hoofdbestandeel van Panax [[ginseng]]. Daarom wordt ashwagandha ook wel '''Indiase ginseng''' genoemd. Withanoliden komen voor in alle planten van de nachtschadefamilie, maar in de ''Withania somnifera'' worden de hoogste concentraties gevonden.<ref>https://www.vitaminesperpost.nl/ashwagandha-supplementen</ref> | ||
==Geschiedenis== | |||
Het geneeskundige gebruik van ''Withania somnifera'' is al terug te vinden in Assyrische bronnen. Het werd in [[Mesopotamië]] gebruikt als [[narcoticum]]. Van daaruit werd het overgenomen door de Egyptenaren en Grieken. In de [[Veda|Vedische geschriften]] werd het in India beschreven als een wondermiddel. Het werd veelzijdig gebruikt, in [[amulet]]ten, toverdrankjes en als [[afrodisiacum]].<ref name=Drogen>''Die große Enzyklopädie der Arzneipflanzen und Drogen''</ref> | |||
In Europa is de plant bekend sinds de zestiende eeuw en werd beschreven in de kruidenboeken.<ref Name=Drogen/> | |||
''Withania somnifera'' werd beschreven door de Zweedse onderzoeker [[Carl von Linné]] en in 1852 opnieuw gecategoriseerd door de Franse plantkundige [[Michel Félix Dunal]]. | |||
== Eigenschappen en werking == | == Eigenschappen en werking == | ||
Ashwagandha wordt gebruikt als [[adaptogeen]], d.w.z. het helpt het lichaam om te gaan met de dagelijkse stress.<ref name=webmd>WebMD, ''Ashwagandha'', https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-953/ashwagandha</ref> Het zou een rustgevende werking hebben.<ref name="Americanchronicle">{{en}} [https://web.archive.org/web/20110310093539/http://www.americanchronicle.com/articles/view/73488 ''Ashwagandha: A Health Rejuvenator'']. {{ts.|American Chronicle}}, 8 september 2008.</ref> In een studie kreeg een groep mensen ashwagandha toegediend, terwijl de rest van hun voedingspatroon zoveel mogelijk identiek was aan de voeding van een controlegroep. Na 60 dagen hadden diegenen die ashwagandha hadden gekregen, 27,9% minder [[cortisol]] in hun bloed.<ref>''A prospective, randomized double-blind, placebo-controlled study of safety and efficacy of a high-concentration full-spectrum extract of ashwagandha root in reducing stress and anxiety in adults.'' {{aut|Chandrasekhar K., Kapoor J., Anishetty S.}}, {{ts.|Indian J Psychol Med.}}, 2012 Jul;34(3):255-62. {{DOI|10.4103/0253-7176.106022}} {{PMID|23439798}}</ref> Minder cortisol betekent minder stress en minder schade aan de huid. | |||
Daarnaast zou het kruid een algemene versterkende en ontstekingsremmende werking hebben.<ref name="Americanchronicle" /> Volgens dieronderzoek zou het libido bij [[Bruine_rat#Laboratoriumratten|ratten]] onderdrukt worden.<ref>{{en}} [http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12508132 ''Effect of Withania somnifera root extract on the sexual behaviour of male rats'']. {{ts.|National Center for Biotechnology Information}}, 2002.</ref> | |||
== Gebruik == | == Gebruik == | ||
Bij gebruik van | Bij gebruik van ashwagandha kan verslaving optreden.<ref>http://www.pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Withania+somnifera</ref> De betekenis van ashwagandha voor de [[Ayurveda|Ayurvedische]] wereld kan vergeleken worden met de werking van [[ginseng]] zoals deze wordt toegepast in de Chinese geneeskunde. Het gebruik bevordert de fysieke prestaties en kan als [[tonicum]] bij [[slapeloosheid]] worden ingezet.<ref>{{en}} [http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17585686 ''Protective effect of Withania somnifera Dunal on the behavioral and biochemical alterations in sleep-disturbed mice (Grid over water suspended method)'']. {{ts.|National Center for Biotechnology Information}}, juni 2007.</ref> Daarnaast kan ashwagandha worden ingezet voor de behandeling van [[artritis]].<ref>{{en}} [http://www.naturaldatabase.com/(S(wf2i5qnwqr0yww55zc3qhczz))/nd/Search.aspx?cs=&s=nd&pt=100&id=953 Ashwagandha] in de Natural Medicines Comprehensive Database</ref> | ||
==Teelt== | |||
Een aantal veredelde ashwagandhavariëteiten worden in India vaak gebruikt in de grootschalige teelt: | |||
# Poshita | |||
# Jawahar Ghaggar-20 | |||
# WB S0-20 | |||
# WB S1-134 | |||
Voor geneeskrachtige planten waarvan de wortels professioneel worden gebruikt, mogen geen chemische meststoffen worden gebruikt. Vaak worden er helemaal geen mesttoffen gebruikt. Onderzoek toonde aan dat het gebruik van ammoniumnitraat een maximale opbrengst aan wortels oplevert. Het veld wordt daarom bewerkt met een compost op basis van koeienmest of organische meststoffen. | |||
{{Appendix|2= | {{Appendix|2= | ||
{{References}} | |||
---- | ---- | ||
{{ | * Saleeby, J. P., ''Wonder Herbs: A Guide to Three Adaptogens'', Xlibris, 2006. | ||
{{Commonscat|Withania somnifera}} | |||
}} | }} | ||
{{ | {{authority control|TYPE=t}} | ||
[[Categorie:Medicinale plant]] | [[Categorie:Medicinale plant]] | ||
[[Categorie:Nachtschadefamilie]] | [[Categorie:Nachtschadefamilie]]<!---- | ||
[[Categorie:Plant uit het Afrotropisch gebied]] | [[Categorie:Plant uit het Afrotropisch gebied]] | ||
[[Categorie:Plant uit het Oriëntaals gebied]] | [[Categorie:Plant uit het Oriëntaals gebied]] | ||
--> |
Huidige versie van 30 jan 2020 om 11:40
Ashwagandha | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Withania somnifera Withania somnifera | |||||||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||||||
| |||||||||||||
Soort | |||||||||||||
Withania somnifera (L.) Dunal (1852) | |||||||||||||
Bestand:Withania somnifera MHNT.BOT.2012.10.13.jpg |
Ashwagandha (Withania somnifera) is een plantensoort uit het geslacht Withania. Andere namen voor de plant zijn Indiase ginseng en winterkers. De benaming ashwagandha komt uit het Sanskriet (अश्वगंधा) en kan vertaald worden als ’paardengeur’.
De soort kan tot anderhalve meter hoog groeien (struik) en komt in heel Afrika, het Middellandse Zeegebied, Zuid-Azië en Mauritius voor.
Bestanddelen
De wortels van de struik bevatten diverse alkaloïden zoals anaferine, anahygrine, cuscohygrine, whitaferine A en whitasomniferanolide. Ze bevatten bovendien de actieve bestanddelen van ashwagandha: withanoliden. Deze bestanddelen zijn steroïden en lijken qua werking op het hoofdbestandeel van Panax ginseng. Daarom wordt ashwagandha ook wel Indiase ginseng genoemd. Withanoliden komen voor in alle planten van de nachtschadefamilie, maar in de Withania somnifera worden de hoogste concentraties gevonden.[1]
Geschiedenis
Het geneeskundige gebruik van Withania somnifera is al terug te vinden in Assyrische bronnen. Het werd in Mesopotamië gebruikt als narcoticum. Van daaruit werd het overgenomen door de Egyptenaren en Grieken. In de Vedische geschriften werd het in India beschreven als een wondermiddel. Het werd veelzijdig gebruikt, in amuletten, toverdrankjes en als afrodisiacum.[2]
In Europa is de plant bekend sinds de zestiende eeuw en werd beschreven in de kruidenboeken.[2]
Withania somnifera werd beschreven door de Zweedse onderzoeker Carl von Linné en in 1852 opnieuw gecategoriseerd door de Franse plantkundige Michel Félix Dunal.
Eigenschappen en werking
Ashwagandha wordt gebruikt als adaptogeen, d.w.z. het helpt het lichaam om te gaan met de dagelijkse stress.[3] Het zou een rustgevende werking hebben.[4] In een studie kreeg een groep mensen ashwagandha toegediend, terwijl de rest van hun voedingspatroon zoveel mogelijk identiek was aan de voeding van een controlegroep. Na 60 dagen hadden diegenen die ashwagandha hadden gekregen, 27,9% minder cortisol in hun bloed.[5] Minder cortisol betekent minder stress en minder schade aan de huid. Daarnaast zou het kruid een algemene versterkende en ontstekingsremmende werking hebben.[4] Volgens dieronderzoek zou het libido bij ratten onderdrukt worden.[6]
Gebruik
Bij gebruik van ashwagandha kan verslaving optreden.[7] De betekenis van ashwagandha voor de Ayurvedische wereld kan vergeleken worden met de werking van ginseng zoals deze wordt toegepast in de Chinese geneeskunde. Het gebruik bevordert de fysieke prestaties en kan als tonicum bij slapeloosheid worden ingezet.[8] Daarnaast kan ashwagandha worden ingezet voor de behandeling van artritis.[9]
Teelt
Een aantal veredelde ashwagandhavariëteiten worden in India vaak gebruikt in de grootschalige teelt:
- Poshita
- Jawahar Ghaggar-20
- WB S0-20
- WB S1-134
Voor geneeskrachtige planten waarvan de wortels professioneel worden gebruikt, mogen geen chemische meststoffen worden gebruikt. Vaak worden er helemaal geen mesttoffen gebruikt. Onderzoek toonde aan dat het gebruik van ammoniumnitraat een maximale opbrengst aan wortels oplevert. Het veld wordt daarom bewerkt met een compost op basis van koeienmest of organische meststoffen.
Bronnen, noten en/of referenties
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Withania somnifera op Wikimedia Commons. |