Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Amfetamine

Uit Wikisage
(Doorverwezen vanaf Pep)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Amfetamine oftewel speed oftewel pep oftewel spit is een synthetische drug. Amfetamine is een vorm van speed . Het gebruik is verslavend, onder meer omdat mensen lusteloos zijn als zij niet gebruiken. Amfetamine werkt stimulerend en werkt slapeloosheid in de hand. De lust tot eten of drinken vermindert. Amfetamine werd vroeger dan ook wel toegepast als vermageringsmiddel doch dat is tegenwoordig verboden. Ook is het toegepast als doping in de sport.

Amfetaminegebruik kan leiden tot ernstige lichamelijke problemen, waaronder hart- en leverfalen. Ook psychische klachten zoals paranoïde wanen zijn beschreven.

Tegenwoordig wordt amfetamine ook gebruikt als toevoeging bij XTC tabletten. Daarbuiten wordt het ook nog gesnoven of geslikt (bommetjes).

Verwante stoffen die een nog sterkere werking hebben zijn methamfetamine en het vooral in enkele Aziatische landen populaire yabaa.

Geschiedenis

In 1887 werd amfetamine voor het eerst gesynthetiseerd. Toen men er in 1927 achter kwam dat amfetamine verlichting geeft bij astma en bronchitis werd het voorgeschreven in de vorm van inhalators. Al snel kwam men erachter dat speed ook andere werkingen heeft.

In de jaren '30 werd speed populairder en ten tijde van de Tweede Wereldoorlog werd het overal gebruikt; aan het Duitse èn aan het Amerikaanse front.

In de jaren '40 kwam men er achter dat de bijwerkingen van amfetamine wel zeer ernstig konden zijn. Gedurende de tweede wereldoorlog werden amfetamine en daaraan verwante stoffen als benzedrine (Bennies) en dexedrine (Dexies) op grote schaal (en van officiële zijde) voorgeschreven aan met name marine-commandanten, opdat deze langer op hun post konden blijven tijdens crisis-situaties. De terugslag van dit medicinaal gebruik kostte levens en veelvuldig gebruik leidde tot o.m. hartklachten. Amfetamineproducten waren hierna alleen nog maar op recept verkrijgbaar. Deze recepten schreven artsen in de jaren '50 en begin jaren '60 echter vrij gemakkelijk voor. Langzamerhand kwamen er steeds meer illegale laboratoria waar speed werd gemaakt. In de Vietnamoorlog nam het drugsgebruik onder Amerikaanse militairen eind jaren '60 extreme vormen aan. Ongeveer 60% van de militairen gebruikte drugs, vaak amfetamine en aanverwante stoffen.

Werking

Amfetamine is een zogenaamd sympathicomimeticum; het bootst de werking van het sympathische zenuwstelsel na. Belangrijke neurotransmitters in het sympatische zenuwstelsel zijn noradrenaline en adrenaline. Amfetamine is een agonist van deze stoffen; het zorgt ervoor dat er extra veel vrijkomt en dat dat extra lang door werkt.

Activering van het sympathische zenuwstelsel vindt normaalgesproken plaats bij gevaar of spanning. Het lichaam moet klaar zijn om snel te reageren, de stofwisseling krijgt even minder prioriteit en het hongergevoel verdwijnt. Amfetamine werd dan ook voorgeschreven als afslankmiddel.

Verschijnselen

Mensen die amfetamine gebruikt hebben, hebben veel energie; ze praten heel veel en hebben last van onwillekeurige bewegingen van het lichaam. Ze zweten meer en kunnen soms last krijgen van hoofdpijn. Na gebruik op langere termijn kunnen erectieproblemen ontstaan. Ook kunnen het hart, de lever en de nieren problemen ondervinden. Ook is er dan een verhoogd risico op psychotische stoornissen. Echter, juist een significant aantal mensen dat in behandeling is voor psychoses schijnt een voorkeur te hebben voor deze drug. Dit kan oorzakelijk wellicht in verband gebracht worden met de medicatie welke gegeven wordt tegen psychosen en schizofrene aandoeningen. De werking van die medicatie is namelijk veelal gebaseerd op het blokkeren van de dopamine-receptoren. Een (al dan niet kunstmatig) tekort aan dopamine wordt als oorzaak gezien van de depressies die ook optreden na het staken van (langdurig) amfetaminegebruik. Voor het gevoel heft amfetamine dus de bijwerkingen op van de medicatie welke juist gebruikt wordt om de nadelige symptomen van onder andere overmatig amfetaminegebruik te bestrijden. Psychosen veroorzaakt door amfetaminegebruik zijn meestal van voorbijgaande aard wanneer het gebruik gestaakt wordt. De medicatie die hierbij de genezing ondersteunt, antipsychotica wordt echter meestal nog tot 3 jaar na een psychose gegeven en geadviseerd om nieuwe psychotische episoden te voorkomen. Na meerdere episoden kan dit tot 5 jaar of in levenslang noodzakelijk medicatie gebruik resulteren.