Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Aletta, instituut voor vrouwengeschiedenis
Aletta, instituut voor vrouwengeschiedenis te Amsterdam is een documentatiecentrum, archief en bewaarbibliotheek voor de wereldwijde vrouwenbeweging. Deze organisatie (tot augustus 2009 het Internationaal Informatiecentrum en Archief voor de Vrouwenbeweging (IIAV)) is gevestigd in de voormalige Gerardus Majella-kerk aan het Obiplein in Amsterdam-Oost.
Geschiedenis
Oprichting
Op 3 december 1935 richtten de vooraanstaande Nederlandse feministen van de Eerste feministische golf Rosa Manus, Johanna Naber en Willemijn Posthumus-van der Goot het Internationaal Archief voor de Vrouwenbeweging (IAV) op, een archief annex bibliotheek dat de geschiedenis van de vrouwenbeweging moet vastleggen en wetenschappelijk onderzoek mogelijk moet maken. De drie dames stelden allen hun archieven ter beschikking, waaronder het persoonlijk archief van Aletta Jacobs. Het IAV was gevestigd aan de Keizersgracht 264, in het toenmalige pand van het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG).
Tweede Wereldoorlog
Na de inval van de Duitsers wordt het IAV eind juni 1940 door de Sicherheitsdienst leeggehaald en op 12 juli 1940 bij het Vrouwenbureau in Berlijn gedeponeerd. In 1944 werd het uit veiligheidsoverwegingen naar Sudetenland verplaatst. Nadat Tsjechoslowakije door de Sovjet-Unie bevrijd was, werd het archief naar Moskou afgevoerd waar Stalin het als oorlogsbuit in een Speciaal Archief liet opbergen.
Herstart
In 1947 keerde een klein deel van de collectie terug dat in Amerikaanse handen gevallen was. Met deze collectie en de aanwas werd in de jaren jaren vijftig een pand betrokken op de Herengracht (nr 262-266). Toen het IAV in het Internationaal Jaar van de Vrouw 1975 een flinke overheidssubsidie toegewezen kreeg, barstte het archief al vrijwel uit zijn voegen: het pand was te klein.
Fusie
In 1981 verhuisde het IAV naar een ruimer pand op de Keizersgracht (nr. 10) en fuseerde het met het Informatie- en Documentatiecentrum voor de Vrouwenbeweging (IDC), dat zich op het verzamelen van actuele informatie van de tweede feministische golf richtte, en het cultuurwetenschappelijk feministisch tijdschrift Lover van Man-Vrouw-Maatschappij. Het IAV veranderde in het IIAV en professionaliseerde verder.
In 1992 werd de Vrouwenthesaurus voltooid, een op de vrouwenbeweging toegespitste thesaurus die in geautomatiseerde vorm beschikbaar gesteld werd. In 1996 werd de catalogus via een website beter toegankelijk.
Rond de jaarwisseling van 1993-'94 was het IIAV opnieuw verhuisd, ditmaal naar een voormalig kerkgebouw in neo-byzantijnse stijl nabij het Station Amsterdam Muiderpoort. In het pand huisde tot in 2004 ook het inmiddels opgeheven Clara Wichmann Instituut en de redactie van het feministisch-juridische blad Nemesis.
In 2000 ontving het IIAV de Joke Smit-prijs. IIAV is jarenlang uitgever geweest van het tijdschrift Lover.
IIAV wordt Aletta Instituut voor vrouwengeschiedenis
Sinds augustus 2009 heet het voormalige IIAV: Aletta Instituut voor vrouwengeschiedenis. "Aletta" refereert natuurlijk aan het feministisch rolmodel Aletta Jacobs. Haar collectie vormt het begin van het archief. Ook is zij in de Canon van de Nederlandse Geschiedenis opgenomen en dat deze wordt onderwezen op school. Ook een jong publiek weet zo "Aletta" te associëren met vrouwen, feminisme en emancipatie.
Hervonden archiefmateriaal
In 1992 vond NRC-correspondent Marc Jansen bij toeval het deel van het IAV-archief terug dat in 1944/'45 in Russische handen was gevallen. Het Speciaal Archief was onaangeroerd gebleven sinds het er 47 à 48 jaar geleden gedumpt was. Na lang diplomatiek getouwtrek werd het archief uiteindelijk in mei 2003 teruggegeven aan Nederland. Het archief is evenwel niet volledig teruggevonden.
Leerstoel
Aletta (het toenmalige IIAV) heeft in 2002 aan de Universiteit Utrecht een leerstoel gender en etniciteit ingesteld. Deze wordt momenteel bezet door Gloria Wekker.