Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Geest: verschil tussen versies
(zie ook) |
(wat verschuiven en toevoegen) |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
:''(Voor andere betekenissen van het woord "geest", zie : [[geest (doorverwijspagina)]]) | :''(Voor andere betekenissen van het woord "geest", zie : [[geest (doorverwijspagina)]]) | ||
''' | Het begrip '''geest''' kan naar verschillende betekenissen verwijzen. | ||
*In de [[psychologie]] refereert het woord geest naar de mentale processen en het [[denken|denkvermogen]], eigen aan de mens. (Engels: ''mind'') | |||
*In de [[metafysica]] en in [[religie]]s wordt dikwijls een immateriële component bedoeld die in mensen huist. | |||
*''Geesten'' zijn [al dan niet veronderstelde] onstoffelijke wezens, begiftigd met verstand: [[God]], [[engel]]en, [[demon]]en, enz... (Engels: gaande van ''spirit'' tot ''ghost'') | |||
*De term kan ook verwijzen naar bepaalde vermogens of intellectuele gaven, levendigheid, finesse en humor. | |||
== Menselijke geest == | == Menselijke geest == | ||
De menselijke geest, aldus de gangbare opvatting, is onderdeel van de mens, net als ziel, [[psyche]], zelf. Een mens kan er niet zonder ("de geest geven" = overlijden). Een pienter iemand wordt wel een scherpe geest genoemd. Dit begrip is ook verwant met menselijk [[bewustzijn]] (en daarmee het [[onderbewustzijn]], [[menselijk geheugen|geheugen]], [[gevoel]] en [[waarneming]]en. Ook bestaat er een verschil in ontwikkelen van het [[brein]], namelijk [[begrijpend denken]] (niet-beredenerend denken) en [[beredenering|beredenerend denken]] (rechtlijnig naar een bepaalde beredenering). | De menselijke geest, aldus de gangbare opvatting, is onderdeel van de mens, net als ziel, [[psyche]], zelf. Een mens kan er niet zonder ("de geest geven" = overlijden). Een pienter iemand wordt wel een scherpe geest genoemd. Dit begrip is ook verwant met menselijk [[bewustzijn]] (en daarmee het [[onderbewustzijn]], [[menselijk geheugen|geheugen]], [[gevoel]] en [[waarneming]]en. Ook bestaat er een verschil in ontwikkelen van het [[brein]], namelijk [[begrijpend denken]] (niet-beredenerend denken) en [[beredenering|beredenerend denken]] (rechtlijnig naar een bepaalde beredenering). | ||
In diverse religies en filosofieën bestaan verschillende indelingen van de mens. Soms twee: Geest en materie of stof | In diverse religies en filosofieën bestaan verschillende indelingen van de mens. Soms bestaat de mens uit een geheel, zoals in het [[materialisme (filosofie)]]. Volgens het [[dualisme (filosofie)]] zijn er twee delen te onderscheiden: Geest en materie of stof. Volgens nog andere zienswijzen zijn er drie delen: Geest, Ziel en lichaam, of meer, zie de opsomming hieronder. Soms worden ook termen verschillend gebruikt, en worden ziel en geest als begrip verwisseld. | ||
== Religieuze betekenissen == | == Religieuze betekenissen == | ||
| Regel 13: | Regel 16: | ||
;Boeddhisme | ;Boeddhisme | ||
Volgens de zienswijze van het [[Boeddhisme]] zou de mens onderverdeeld zijn in [[vijf khandhas]]. | |||
De menselijke geest heeft een zeer belangrijke plaats in de leer: het is de geest die bevrijding bereikt, en intentionele handelingen via spraak en lichaam begaat. Bovennatuurlijke wezens als geesten worden [[peta (geest)|peta]]s en ook [[deva (godheid)|deva]]'s genoemd. [[Deva (godheid)|Deva]]s zijn ook onstoffelijk, maar hebben meer de karakteristieken van [[engel]]en en [[god]]en. | |||
;Christendom | ;Christendom | ||
In het Christendom wordt de [[Heilige Geest]] | In het Christendom wordt de [[Heilige Geest]] regelmatig genoemd in de [[Bijbel (christendom)|Bijbel]]. In de geloofsbelijdenissen van vele kerken wordt de Heilige Geest gedefinieerd als de Derde Persoon van de Ene [[God]], naast de Vader en de Zoon, (ook wel: de [[Drie-eenheid]] of Triniteit). In bepaalde geestelijke stromingen{{toelichting}} is de Heilige Geest identiek aan de geest van ieder wezen dus ook van ieder mens. | ||
;Hindoeïsme | ;Hindoeïsme | ||
In het [[hindoeïsme]] worden geesten wel ''lichtgevende lichamen'' ("luminous bodies") genoemd omdat ze slechts twee van de normale vijf elementen zouden hebben (ether en licht). Ze zouden tijdelijk zo'n type lichaam hebben gekregen omdat ze, hoewel spiritueel hoog ontwikkeld, vlak voor hun dood een bepaalde sterke gehechtheid koesterden. Deze "luminous bodies" zouden zich ophouden op eenzame plaatsen en door het helpen van mensen in nood uiteindelijk herboren kunnen worden in een normaal lichaam met vijf elementen. Spoken worden in het hindoeïsme beschouwd als al of niet voor anderen zichtbare creaties van de eigen fantasie. | In het [[hindoeïsme]] worden geesten wel ''lichtgevende lichamen'' ("luminous bodies") genoemd omdat ze slechts twee van de normale vijf elementen zouden hebben (ether en licht). Ze zouden tijdelijk zo'n type lichaam hebben gekregen omdat ze, hoewel spiritueel hoog ontwikkeld, vlak voor hun dood een bepaalde sterke gehechtheid koesterden. Deze "luminous bodies" zouden zich ophouden op eenzame plaatsen en door het helpen van mensen in nood uiteindelijk herboren kunnen worden in een normaal lichaam met vijf elementen. Spoken worden in het hindoeïsme beschouwd als al of niet voor anderen zichtbare creaties van de eigen fantasie. | ||
;Jodendom | |||
In de modern-[[jodendom|joodse]] mystiek is de mens onderverdeeld in [[nesjama]] (adem), [[roeach]] (geest), [[nefesj]] (ziel) en [[goef]] (lichaam). | |||
== Zie ook == | == Zie ook == | ||
[[ | * [[ziel]], [[psyche]] | ||
== | == Weblinks == | ||
{{EB|383523|Mind}} | |||
{{EB|232779|Ghost}} | |||
{{CathEn|10321a|Mind}} | |||
{{CathEn|14220b|Spirit}} | |||
{{ISBE|Ghost}} | |||
{{ISBE|Spirit}} | |||
*[http://suttas.net/suttas/khuddaka-nikaya/dhammapada/03-cittavagga.php De Geest] - Verzen door de Boeddha | *[http://suttas.net/suttas/khuddaka-nikaya/dhammapada/03-cittavagga.php De Geest] - Verzen door de Boeddha | ||
[[Categorie:Filosofie]] | [[Categorie:Filosofie]] | ||
[[Categorie:Mythologie]] | [[Categorie:Mythologie]] | ||
[[Categorie:Psychologie]] | [[Categorie:Psychologie]] | ||
[[Categorie:Religie]] | [[Categorie:Religie]] | ||
Versie van 27 mei 2012 20:27
- (Voor andere betekenissen van het woord "geest", zie : geest (doorverwijspagina))
Het begrip geest kan naar verschillende betekenissen verwijzen.
- In de psychologie refereert het woord geest naar de mentale processen en het denkvermogen, eigen aan de mens. (Engels: mind)
- In de metafysica en in religies wordt dikwijls een immateriële component bedoeld die in mensen huist.
- Geesten zijn [al dan niet veronderstelde] onstoffelijke wezens, begiftigd met verstand: God, engelen, demonen, enz... (Engels: gaande van spirit tot ghost)
- De term kan ook verwijzen naar bepaalde vermogens of intellectuele gaven, levendigheid, finesse en humor.
Menselijke geest
De menselijke geest, aldus de gangbare opvatting, is onderdeel van de mens, net als ziel, psyche, zelf. Een mens kan er niet zonder ("de geest geven" = overlijden). Een pienter iemand wordt wel een scherpe geest genoemd. Dit begrip is ook verwant met menselijk bewustzijn (en daarmee het onderbewustzijn, geheugen, gevoel en waarnemingen. Ook bestaat er een verschil in ontwikkelen van het brein, namelijk begrijpend denken (niet-beredenerend denken) en beredenerend denken (rechtlijnig naar een bepaalde beredenering).
In diverse religies en filosofieën bestaan verschillende indelingen van de mens. Soms bestaat de mens uit een geheel, zoals in het materialisme (filosofie). Volgens het dualisme (filosofie) zijn er twee delen te onderscheiden: Geest en materie of stof. Volgens nog andere zienswijzen zijn er drie delen: Geest, Ziel en lichaam, of meer, zie de opsomming hieronder. Soms worden ook termen verschillend gebruikt, en worden ziel en geest als begrip verwisseld.
Religieuze betekenissen
- Animisme
Animistische religies beschouwen geesten als integraal onderdeel van het universum die zich op velerlei wijze kunnen manifesteren. Deze geesten moeten mild gestemd worden door middel van offers en toewijding en kunnen om hulp of raad worden gevraagd.
- Boeddhisme
Volgens de zienswijze van het Boeddhisme zou de mens onderverdeeld zijn in vijf khandhas. De menselijke geest heeft een zeer belangrijke plaats in de leer: het is de geest die bevrijding bereikt, en intentionele handelingen via spraak en lichaam begaat. Bovennatuurlijke wezens als geesten worden petas en ook deva's genoemd. Devas zijn ook onstoffelijk, maar hebben meer de karakteristieken van engelen en goden.
- Christendom
In het Christendom wordt de Heilige Geest regelmatig genoemd in de Bijbel. In de geloofsbelijdenissen van vele kerken wordt de Heilige Geest gedefinieerd als de Derde Persoon van de Ene God, naast de Vader en de Zoon, (ook wel: de Drie-eenheid of Triniteit). In bepaalde geestelijke stromingen[Toelichting gevraagd] is de Heilige Geest identiek aan de geest van ieder wezen dus ook van ieder mens.
- Hindoeïsme
In het hindoeïsme worden geesten wel lichtgevende lichamen ("luminous bodies") genoemd omdat ze slechts twee van de normale vijf elementen zouden hebben (ether en licht). Ze zouden tijdelijk zo'n type lichaam hebben gekregen omdat ze, hoewel spiritueel hoog ontwikkeld, vlak voor hun dood een bepaalde sterke gehechtheid koesterden. Deze "luminous bodies" zouden zich ophouden op eenzame plaatsen en door het helpen van mensen in nood uiteindelijk herboren kunnen worden in een normaal lichaam met vijf elementen. Spoken worden in het hindoeïsme beschouwd als al of niet voor anderen zichtbare creaties van de eigen fantasie.
- Jodendom
In de modern-joodse mystiek is de mens onderverdeeld in nesjama (adem), roeach (geest), nefesj (ziel) en goef (lichaam).
Zie ook
Weblinks
(en) Mind, in: Encyclopædia Britannica, 2024. (vertaal via: 
)
(en) Ghost, in: Encyclopædia Britannica, 2024. (vertaal via: )
(en) Mind, in: Catholic Encyclopedia, New York, Robert Appleton Company, 1907-1912. (vertaal via: )
(en) Spirit, in: Catholic Encyclopedia, New York, Robert Appleton Company, 1907-1912. (vertaal via: )
(en) Ghost, in: ISBE, J. Orr, ed., Chicago, Howard-Severance Company, 1915. (vertaal via: )
(en) Spirit, in: ISBE, J. Orr, ed., Chicago, Howard-Severance Company, 1915. (vertaal via: )
- De Geest - Verzen door de Boeddha