Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Encyclopædia Britannica

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Bestand:EncycBrit1913.jpg
Oude advertentie voor de Encyclopædia Britannica (1913).

De Encyclopædia Britannica is de oudste en meest prestigieuze Engelstalige encyclopedie. De artikelen in de Encyclopædia Britannica worden beschouwd als accuraat, betrouwbaar en goed geschreven.

De Encyclopædia Britannica verscheen voor het eerst aan het begin van de 18e eeuw in Edinburgh als onderdeel van de Schotse verlichting. In vergelijking met de Franstalige Encyclopédie was de Encyclopædia Britannica extreem conservatief. Latere edities werden traditioneel opgedragen aan het regerende staatshoofd.

In de jaren ’70 van de 19e eeuw werd de Encyclopædia Britannica voor het eerst uitgegeven vanuit Londen. De krant The Times was de uitgever. De elfde editie werd uitgegeven door de Universiteit van Cambridge. Na deze elfde editie werden de rechten verkocht aan Sears Roebuck en verhuisde de Encyclopædia Britannica naar Chicago, Illinois. Roebuck schonk de rechten in 1941 aan de Universiteit van Chicago. In 1996 werden de rechten gekocht door de Zwitserse miljardair Jacqui Safra.

Het merk ’Britannica’ is nu in handen van het bedrijf Encyclopædia Britannica Inc. De meest complete versie van de Encyclopædia Britannica bevat momenteel ongeveer 120.000 artikelen met 44 miljoen woorden. De papieren uitgave bevat 32 delen met 65.000 artikelen (kosten ongeveer 1400 dollar). Op internet kunnen korte samenvattingen gratis worden ingezien en krijgt men tegen betaling ($10 per maand, $60 per jaar) toegang tot alle artikelen. Ook is er een CD-ROM en DVD-variant met beide ongeveer 100.000 artikelen (beide kosten $50).

Aan de laatste versie van de Encyclopædia Britannica hebben meer dan 4000 mensen bijgedragen, onder wie erkende wetenschappers als Milton Friedman, Carl Sagan en Michael DeBakey.

Tegenwoordig geldt bij de Encyclopædia Britannica Inc. een regime waarbij sterk op de kosten wordt gelet. Volgens een artikel in de New York Post uit zich dit onder meer in lange tijden dat freelance-schrijvers op hun geld moeten wachten en het gebruik van rechtenvrije afbeeldingen.[feit?]

De huidige hoofdredacteur is Dale Hoiberg. Daarvoor is deze functie tussen 1992 en 1997 vervuld door Robert McHenry.

Geschiedenis van de edities

Van de originele driedelige 1768-editie heeft de uitgever nu een replica op de markt gebracht, een collectors item dat als een tijdcapsule de toenmalige stand van zaken van wetenschappelijke kennis presenteert.

De Encyclopædia Britannica Eleventh Edition (1910-1911) is misschien wel de beroemdste editie van de Encyclopædia Britannica. Aan deze editie werkten tal van bekende geleerden en prominente figuren van die tijd mee, zoals Thomas Huxley en Bertrand Russell. Deze ’Eleventh’ markeerde ook het begin van de transitie van de Britse naar de Amerikaanse uitgever.

Editie Gepubliceerd Omvang
1e 17681771 3 delen
2e 17771784 10 delen
3e 17881797, 1801 sup. 18 delen + 2 sup.
4e 18011809 20 delen
5e 1815 20 delen
6e 18201823, 18151824 sup. 20 delen + 2 sup.
7e 18301842 21 delen
8e 18521860 21 delen + index
9e 18701890 24 delen + index
10e 19021903 9e ed. + 9 sup.
11e 19101911 29 delen
12e 19211922 11e ed. + 3 sup.
13e 1926 11e ed.+ 6 sup.
14e 19291973 24 delen
15e 19741984 28 delen
1985 32 delen

sup. = supplement

De eerste CD-ROM versie kwam uit in 1994. Rond die tijd kwam ook een eerste versie op internet ter beschikking. Deze werd in 1999 tijdelijk gratis. Vanaf 2001 werd de internet-versie weer betalend en verscheen er opnieuw een papieren versie van de encyclopedie.

Vergelijking met Wikipedia

In december 2005 publiceerde het wetenschappelijk tijdschrift Nature de resultaten van een steekproef uit 42 natuurwetenschappelijke artikelen uit zowel de Encyclopædia Britannica als de Engelstalige versie van Wikipedia. Onafhankelijke reviewers vonden in de Britannica-artikelen 123 fouten en in de Engelstalige Wikipedia-artikelen 162. Het tijdschrift concludeerde hieruit dat Wikipedia in de buurt kwam van de Encyclopædia Britannica wat betreft nauwkeurigheid van de natuurwetenschappelijke artikelen.[1]

Enkele maanden later kwam Britannica met een bericht dat Nature fouten zou hebben gemaakt bij deze vergelijking door de reviewers slechts gedeelten van artikels te geven, of teksten die niet uit de eigenlijke Britannica afkomstig waren.[2] De Britannica eiste het volledig intrekken van het artikel, wat Nature weigerde.[3] Nature verklaarde dat zelfs als de reviewers fouten hadden gemaakt, er geen reden was om aan te nemen dat dat niet ongeveer gelijke gevolgen zou hebben voor de Wikipedia-artikelen als voor de Britannica-artikelen. De reactie van Jorge Cauz, voorzitter van de Encyclopædia Britannica, was dat Wikipedia nog steeds een derde meer fouten bevatte dan de Britannica en nog een hele weg had af te leggen. Hoofduitgever Dale Hoiberg van Encyclopædia Britannica sprak zijn bezorgdheid uit over het feit dat Nature geen verdere specificatie had kunnen geven over de problemen die ze vonden in de Britannica, of hoeveel fouten, omissies of foute voorstellingen er nu apart geteld precies waren. De uitgevers betreurden dit omdat ze graag verder de zaak hadden willen onderzoeken om de encyclopedie nog te verbeteren.[4]

Zie ook

Externe link

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Images from Encyclopædia Britannica op Wikimedia Commons.

rel=nofollow

Wikisource  (en) Encyclopædia Britannica Eleventh Edition op Wikisource

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties:

  1. º Nature, 14 December 2005, Special Report: Internet encyclopaedias go head to head
  2. º Britannica, maart 2006: Fatally Flawed, kritiek van de Encyclopædia Britannica op het Nature-artikel
  3. º Nature, Antwoord van Nature op kritiek van Britannica
  4. º Daniel Terdiman, Staff Writer, CNET News: Study: Wikipedia as accurate as Britannica
rel=nofollow
rel=nofollow