Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Deinze

Uit Wikisage
Versie door Lidewij (overleg | bijdragen) op 20 dec 2021 om 19:42 (update https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Deinze&oldid=60036459 1 okt 2021)
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Deinze
Stad in België
Vlag van Deinze Wapen van Deinze
(Details) (Details)
Deinze
Deinze
Geografie
Gewest Vlaanderen
Provincie Oost-Vlaanderen
Arrondissement Gent
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
75,53 km² (2009)
75,27%
11,67%
13,06%
Coördinaten 50° 59' NB, 3° 32' OL
Bevolking (Bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkingsdichtheid
29.298 (01/01/2010)
49,2%
50,8%
388 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0–17 jaar
18–64 jaar
65 jaar en ouder
(01/01/2008)
19,92%
61,97%
18,11%
Buitenlanders 1,94% (01/01/2008)
Politiek en bestuur
Burgemeester Jan Vermeulen (CD&V)
Bestuur CD&V, Open Deinze
Zetels
CD&V
Open Deinze
N-VA
GroenRood
Vlaams Belang
spa.a plus
35
14
8
6
4
2
1
Economie
Gemiddeld inkomen 15.806 euro/inw. (2007)
Werkloosheidsgraad 3,99% (jan. 2009)
Overige informatie
Postcode
9800
9800
9800
9800
9800
9800
9800
9800
9800
9800
9800
9850
9850
9850
9850
9850
9850
Deelgemeente
Deinze
Astene
Bachte-Maria-Leerne
Gottem
Grammene
Meigem
Petegem-aan-de-Leie
Sint-Martens-Leerne
Vinkt
Wontergem
Zeveren
Nevele
Hansbeke
Landegem
Merendree
Poesele
Vosselare
Zonenummer 09 en 051
NIS-code 44011
Politiezone Deinze - Zulte
Website www.deinze.be
ligging binnen het arrondissement Gent
in de provincie Oost-Vlaanderen
Portaal  Portaalicoon   België
rel=nofollow
rel=nofollow

Deinze is een stad in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen, langs de rivier de Leie. De gemeente telt sinds de fusie met Nevele op 1 januari 2019 in totaal meer dan 43.500 inwoners, die Deinzenaars[1] worden genoemd. De gemeente bestaat uit 17 deelgemeentes waarbij Deinze en Petegem-aan-de-Leie een stedelijke kern vormen met ongeveer 17.000 inwoners. Deinze heeft een oppervlakte van 127,38 km².

Fusie

Op 19 december 2017 keurden de gemeenteraden van Deinze en Nevele de fusie definitief goed, die al in juli voorgesteld werd. Met het decreet van 4 mei 2018 bekrachtigde Vlaanderen de fusie. De nieuwe stad blijft Deinze heten maar krijgt de slagzin Het Land van Nevele. De stad telt 17 deelgemeenten, heeft 3 NMBS-stations (Deinze, Hansbeke en Landegem) en heeft zowel aan de E40 als de E17 een op- en afrit. De gemeenten zijn officieel gefusioneerd op 1 januari 2019.

Geschiedenis

Deinze is ontstaan als Donsa of Dunsa. Wat dit betekent, is nog onbekend, maar mogelijk verwijst het naar een mosrijk gebied[2]. Deze vroegste vermelding vinden we terug in het jaar 840. De Heilige Poppo, de Abt van Stavelot, werd in 978 te Deinze geboren. Hij schonk later aan zijn geboortestad relieken, die hij van zijn bedevaarttochten van het Heilige Land meebracht. Deze relieken zitten ingemetseld in de muur van de Onze-Lieve-Vrouwekerk.

In het feodale tijdperk was Deinze een heerlijkheid in handen van verscheidene vooraanstaande geslachten; Poppo's vader is de oudst bekende. Dan was er Iwein van Aalst en zijn zoon, die de heerlijkheid in leen van de Graven van Vlaanderen hielden. Daarna kwam het geslacht Courtenay, de Gravin van Bar en de Graaf van Luxemburg.

Omstreeks 1300 werd Deinze door Walram van Luxemburg verkocht aan Robrecht van Bethune en kwam het terug in het bezit van de graven van Vlaanderen. Het duurde niet lang want het werd bezit van Robrecht van Kessel, die het opnieuw aan de graven van Bar overliet.

De vroeggotische parochiekerk van Onze-Lieve-Vrouw werd gebouwd in de 13e eeuw. Op het einde van de 18e eeuw werd ze ingericht met waardevol meubilair en divers liturgisch vaatwerk.

In 1431 bezat Filips de Goede de heerlijkheid en in de volgende twee eeuwen werd het eigendom van het geslacht della Faille, Filips IV van Spanje, Diego Messia en het geslacht van Merode, dat eigenaar bleef van het Markizaat Deinze, de Vrijheid van Petegem, Astene en Drongen.

Op bestuurlijk en juridisch vlak was Deinze in twee delen verdeeld: Deinze binnen en Deinze buiten.

Deinze binnen was onderverdeeld in Stad en Vrijheid en had een schepenbank met 7 schepenen. Een baljuw vertegenwoordigde de koning. Op het einde van de 13e eeuw liet Gwijde van Dampierre de stad versterken. Tijdens de opstand van Kustvlaanderen was Deinze bondgenoot van Brugge. Daarom werd Deinze in 1327 bijna geheel verwoest door de Gentenaren. Tijdens de Gentse opstand in 1380 tegen Lodewijk van Maele koos de stad opnieuw partij voor Brugge. Deinze wordt afwisselend belegerd door Gentse en Brugse troepen wat een tweede verwoesting tot gevolg had. In 1452 werd de stad een derde maal verwoest door de Gentenaren. Ook tijdens de opstand tegen Maximiliaan van Oostenrijk werd er door de Franse troepen (1488) en de Gentse militie (1492) lelijk huisgehouden. Na al dat geweld brak er bovendien nog een pestepidemie uit. In 1566 woedde de beeldenstorm en daarna werd de stad bezet door een Spaans garnizoen.

In 1579 sloot Deinze aan bij de Unie van Utrecht, maar na een korte adempauze brak het geweld opnieuw los. In 1580 was Deinze totaal vernield en ontvolkt, ook in de 17e en 18e eeuw. Vooral de Franse troepen waren de oorzaak van de oorlogsellende. Ook onder beide wereldoorlogen had de stad veel te lijden.

Al deze gewelddaden hebben echter niet kunnen beletten dat Deinze grote bloeiperioden kende. In de 12e eeuw was er de lakennijverheid en in de 16e eeuw kwam er de linnen- en tapijtindustrie. Ook de lederbewerking was belangrijk. Niet alleen de industrie maar ook het culturele leven was voornaam. Reeds in de 15e eeuw waren er toneelgroepen; in de 16e eeuw de Rederijkerskamer "Nazarenen", die in de 17e eeuw en de 18e eeuw verder evolueerden. Er waren talrijke toneelgezelschappen.

Het kerkelijk leven van Deinze werd voor 1570 gedirigeerd door het Bisdom Doornik en daarna door het Bisdom Gent.

In de 13e eeuw bestond er een Begijnhof ter ere van de H. Margaretha. Nadat het verwoest was richtte men in 1423 op dezelfde plaats het Sint-Margrietenklooster op. Tijdens de godsdienstoorlogen van 1580 moesten de kloosterlingen echter vluchten naar Ekkergem-Gent.

Er was ook een gasthuis dat toegewijd was aan St.-Blasius en bediend werd door de zusters Augustinessen, maar ook dit werd tijdens de beeldenstorm verwoest. Nadien werd het heropgebouwd maar tijdens de Franse Revolutie werden de zusters verdreven.

In 1816 vestigden de zusters Maricolen zich in de verlaten gebouwen en verschaften er onderwijs. In de 20e eeuw was er industriële activiteit, onder meer van de firma Torck, bekend onder meer van zijn kinderwagens en meubelen.

Geografie

Deelgemeenten

Naast Deinze-centrum bestaat de gemeente nog uit de deelgemeenten Astene, Bachte-Maria-Leerne, Gottem, Grammene, Meigem, Petegem-aan-de-Leie, Sint-Martens-Leerne, Vinkt, Wontergem, Zeveren, Nevele, Hansbeke, Landegem, Merendree, Poesele, Vosselare.

Tabel

Naam Oppervlakte Bevolking (31/12/2016)
I Deinze 8,66 7.003
II Petegem-aan-de-Leie 9,48 10.204
III Astene 9,56 4.901
IV
(XII)
(XIII)
Bachte-Maria-Leerne
-Sint-Maria-Leerne
-Bachte
8,62


1.907


V Sint-Martens-Leerne 3,78 1.150
VI Meigem 7,34 797
VII Zeveren 3,75 912
VIII Vinkt 9,96 1.423
IX Wontergem 5,09 978
X Grammene 3,06 1.009
XI Gottem 6,19 599
XII Nevele
XIII Hansbeke 9,83
XIV Landegem 8,84
XV Merendree 10,94
XVI Poesele 2,52
XVII Vosselare 6,27

Bezienswaardigheden

Natuur en landschap

Deinze ligt aan de Leie op een hoogte van ongeveer 7 meter. Iets ten zuiden van Deinze begint het Schipdonkkanaal met een loop in noordelijke richting, waar de Leie zich naar het noordoosten begeeft. De omgeving van Deinze is sterk verstedelijkt.

Vlak bij het stadscentrum ligt het natuur- en recreatiedomein De Brielmeersen. In dit park is er een grote speeltuin, een dierenpark en een aantal sportvelden.[3] De gronden werden in 1971 door het stadsbestuur aangekocht en vanaf 1975 werd het dierenpark ontwikkeld.[4] Sinds januari 2015 wordt het park beheerd door de provincie Oost-Vlaanderen.

Politiek

Deinze heeft voor de legislatuur 2019-2024 een coalitie tussen CD&V en Open Deinze. Samen vormen ze de meerderheid met 22 op 35 zetels. N-VA, GroenRood, Vlaams Belang en sp.a plus zetelen in de oppositie.

De huidige burgemeester is Jan Vermeulen (CD&V), die Jacques De Ruyck opvolgde.

Burgemeesters

Tijdspanne Burgemeester
1777 - 1784 Pierre François Beyens
...
1788 - 1792 Pierre François Beyens
...
1837 - 1848 Charles Reyntjens
1848 - 1849 François Francoys
1849 - 1858 Jozef Provoost
1858 - 1869 Constantin De Beil
1870 - 1872 Gentil Vander Straeten
1872 - 1890 Karel Lodewijk Declerck
1891 - 1894 Philippe Eduard Provost
1894 - 1902 Prudent Van Hoecke
1902 - 1920 Eduard Galens
1921 - 1932 Jean Lagrange (UCB)
1933 - 1944 Jozef Van Risseghem (UCB)
...
1953 - 1964 Jozef Van Risseghem (CVP)
1965 - 1970 Carlos Maere
1971 - 1980 Ernest Van De Wiele (OK / CVP)
1980 - 2001 Roger Boerjan (CVP)
2001 - 2011 Jacques De Ruyck (CD&V)
2012 - heden Jan Vermeulen (CD&V)

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij 10-10-1976[5] 10-10-1982 9-10-1988 9-10-1994 8-10-2000 8-10-2006[6] 14-10-2012[7] 14-10-2018
Stemmen / Zetels % 27 % 27 % 27 % 27 % 29 % 29 % 29 % 35
CVP1 / CD&V+N-VAA / CD&V2 61,451 19 44,441 14 50,381 16 42,451 14 41,961 15 39,85A 13 31,22 11 36,12 14
VU1 / VU&ID2 / CD&V+N-VAA / N-VA3 - 6,51 1 12,121 3 6,461 1 6,032 1 17,553 5 17,03 6
PVV1 / VLD2 / Open Vld+3 / Open DeinzeB - 11,641 2 15,31 4 17,112 5 28,572 9 26,213 8 19,383 6 21,1B 8
Wakker Deinze - - - - - - 10,72 3
SP1 / sp.a2 / sp.a plus3 8,861 1 14,61 4 17,351 4 16,851 5 12,611 3 12,092 3 6,072 1 5,33 1
AGALEV1 / GroenRood2 - - 4,851 0 5,581 1 6,511 1 11,592 3 11,122 3 12,02 4
Vlaams Blok1 / Vlaams Belang2 - - - 3,111 0 - 10,272 2 3,952 0 7,42 2
D.TWEE.D. - - - 7,61 1 4,33 0 - - -
GD - 22,82 6 - - - - - -
KVB 27,58 7 - - - - - - -
Anderen(*) 2,12 0 - - 0,82 0 - - - 1,2 0
Totaal stemmen 16932 18038 18747 19324 20347 22269 21900 31657
Opkomst % 95,95 94,6 94,12 95,2 93,80 94,1
Blanco en ongeldig % 2,23 3,58 3,15 4,02 4,39 3,8 3,9 3,3

De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
(*) 1976: DND / 1994: ROSSEM / 2018: DBA

Cultuur

Media

  • Deinze heeft sinds 8 januari 2012 nog slechts één lokaal radiostation Radio Tequila (105.1 FM). Radio Canteclaer werd in 2011 vervangen door de ketenradio Club FM, Radio Veronieka ging op 8 januari 2012 uit de ether. Per 2 januari 2018 zendt Radio Tequila op twee frequenties uit, in Deinze op 106.2 MHz FM en in Aalter op 107.8 MHz FM.

Evenementen

  • Stoet van Canteclaer - vijfjaarlijks
  • Batjesmarkt - eerste zaterdag van mei
  • Bloemenmarkt - eerste zaterdag van mei
  • Meiboomplanting Petegem - 1 mei
  • Bijenmarkt Petegem - 1 mei
  • Vlasfeesten Gottem - vijfjaarlijks
  • Elfdorpenfietstocht - Pinksterenzondag
  • Gezinsfietstocht Wontergem - Tweede zondag van augustus
  • Bloedprocessie Meigem - eerste zondag van juli
  • Jaarmarkt - woensdag voor de 4e zondag van juli
  • Deinse feesten - twee laatste weken van juli
  • Kaandelconcerten - Gedurende de maanden juli en augustus, iedere woensdagavond
  • Muzikaal vuurwerk - Laatste woensdagavond van juli om 23:00 u
  • Canteclaermarsen - derde zondag van september
  • Antiek- en rommelmarkt Grammene - eerste zaterdag na 15 augustus
  • Zijspoor festival - eerste vrijdag en zaterdag van oktober
  • Wijnfeesten Petegem - zaterdag voor eerste zondag van oktober
  • Paardenwijding - eerste zondag na 1 november
  • Paaseierenzoektocht - zaterdag voor Pasen
  • Beiaardconcerten - regelmatig
  • Wijnfeesten Vinkt - november
  • Europees Schutterstreffen (EST) - 20, 21 en 22 augustus 2021[8]
  • Leerzewegels- en Jan Filliersroute - Sneukelfietstocht begin augustus
  • Valentijnswandeling - Rond 14 februari

Sport

Deinze kent meerdere sportclubs, onder andere KMSK Deinze, de voetbalclub met stamnummer 818 die sinds 2015 in de Eerste klas amateurs speelt. Ze spelen in het Burgemeester Van de Wiele Stadion.

Daarnaast zijn er ook Sferos Deinze, de volleybalclub in 1ste provinciale, BBC LDP Donza, de basketbalploeg in 1ste provinciale en AC Deinze, de atletiekvereniging. Maar ook de tafeltennisclub TTC Knal Deinze die in Super divisie speelt (dit zijn de 10 beste clubs van België).

Bekende personen afkomstig uit Deinze

Stedenbanden

Nabijgelegen kernen

Petegem-aan-de-Leie, Astene, Grammene, Zeveren, Meigem, Bachte

Externe links

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Deinze op Wikimedia Commons.

rel=nofollow

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow
50°59′1″N, 3°31′40″E