Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Juliaanse dag: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(Onderkopje "Geschichte" van Duitse Wikipedia : http://de.wikipedia.org/w/index.php?title=Julianisches_Datum&oldid=97670962)
(vertaling)
Regel 4: Regel 4:


==Geschiedenis==
==Geschiedenis==
== Geschichte ==
De juliaanse dag werd in 1583 voorgesteld door de [[Frankrijk|Franse]] [[Filologie|filoloog]] en historicus [[Joseph Justus Scaliger]]. Hoewel de naam „juliaanse” dag kan afgeleid zijn van de [[juliaanse kalender]], die toen nog in gebruik was, maar volgens andere bronnen noemde Scaliger dit systeem naar zijn vader [[Julius Caesar Scaliger]].
Das Julianische Datum wurde 1583 von dem [[Frankreich|französischen]] [[Philologe]]n und Geschichtsschreiber [[Joseph Justus Scaliger]] vorgeschlagen. Der Name leitet sich möglicherweise von dem damals verwendeten Julianischen Kalender ab. Andere Quellen berichten, Scaliger habe sein System nach seinem Vater [[Julius Caesar Scaliger]] benannt.


Die Zählung der Tage ist innerhalb eines Zeitraums von 7980 Jahren, der so genannten ''Julianischen Periode'', fortlaufend. Die Länge ergibt sich als [[kleinstes gemeinsames Vielfaches]] der Zyklen der [[Indiktion]] (15 Jahre), der [[Goldene Zahl (Kalender)|Goldenen Zahl]] (19 Jahre) und dem [[Sonnenzyklus]] (28 Jahre, ergibt sich aus dem vierjährigen [[Schaltjahr]]zyklus, multipliziert mit den sieben [[Wochentag]]en). Das letzte Zusammenfallen der drei Zyklen (also das letzte Mal, dass alle drei Zyklen zugleich die Jahresnummer „1“ hatten) war im Jahr 4713 v. Chr.
De dagen worden binnen een tijdsperiode van 7980 jaar wordt een ''juliaanse periode'' genoemd. De lengte van deze periode is het [[kleinste gemene veelvoud]] van de cycli van de [[Indictie]] (15 jaar), het [[Gulden Getal (kalender)|Gulden Getal]] (19 jaar) en de [[Zonnecyclus]] (28 jaar, namelijk: de [[schrikkeljaar]]cyclus van vier jaar, vermenigvuldigd met het aantal weekdagen, namelijk zeven). De vorige keer dat deze drie cycli samenvielen (en dus alle drie deze cycli op jaar „1” stonden), was in het jaar 4713 v. Chr.


Der britische Astronom [[John Herschel]] schlug 1849 in seinem Buch ''Outlines of Astronomy'' vor, das Scaliger’sche Schema zur Zeitmessung in der Astronomie zu verwenden. Dies beseitigte die Komplikationen, die bei der Verwendung verschiedener [[Kalender]] auftreten konnten. Er führte auch den gebrochenzahligen Anteil für die Uhrzeit ein. Der Tageswechsel erfolgt im europäischen Raum mittags, damit während der Nacht, in welcher die Astronomen beobachten, kein Datumswechsel stattfindet.
De Britse astronoom [[John Herschel]] stelde in 1849 in zijn boek ''Outlines of Astronomy'' voor om Scaligers schema voor het meten van de tijd in de astronomie te gebruiken. Dit maakte komaf met allerlei complicaties, die het gebruik van verschillende [[kalender]]systemen met zich meebracht. Herschel voerde ook het getal na de komma in voor de uurtijd. De wisseling naar de volgende juliaanse dag werd op de middag gezet, zodat de astronomen, die ’s nachts hun observaties deden, er geen last van hadden.


==Universele tijd==
==Universele tijd==

Versie van 4 jan 2012 18:38

De juliaanse dag is het dagnummer in het wetenschappelijke Julian Day-systeem (afgekort: JD) dat gebruikt wordt in de sterrenkunde en aanbevolen wordt door de Internationale Astronomische Unie. Als begindag wordt 1 januari van het jaar 4713 v.Chr. vanaf 12 uur Greenwichtijd genomen. De juliaanse dag en delen daarvan (juliaanse datum) worden als tijdsaaanduiding gebruikt in de astronomie, bijvoorbeeld bij satellietwaarnemingen. Hij kan ook gebruikt worden om het tijdsverschil tussen twee afzonderlijke betekenissen snel te berekenen. Door middel van aftrekken wordt de tijd tussen twee historische gebeurtenissen berekend. Juliaanse dagen. De startdatum van de juliaanse dag-telling werd weliswaar precies op 1 januari volgens de [[juliaanse kalender]$ gelegd, maar verder heeft de juliaanse dag niets met de juliaanse kalender te maken en dient er niet mee te worden verward. De startdatum volgens de gregoriaanse kalender is 24 november 4714 v.Chr.

Het juliaanse dag-nummer voor 1 januari 2010 00:00:00.0 UT is JD 2455197,50000.

Geschiedenis

De juliaanse dag werd in 1583 voorgesteld door de Franse filoloog en historicus Joseph Justus Scaliger. Hoewel de naam „juliaanse” dag kan afgeleid zijn van de juliaanse kalender, die toen nog in gebruik was, maar volgens andere bronnen noemde Scaliger dit systeem naar zijn vader Julius Caesar Scaliger.

De dagen worden binnen een tijdsperiode van 7980 jaar wordt een juliaanse periode genoemd. De lengte van deze periode is het kleinste gemene veelvoud van de cycli van de Indictie (15 jaar), het Gulden Getal (19 jaar) en de Zonnecyclus (28 jaar, namelijk: de schrikkeljaarcyclus van vier jaar, vermenigvuldigd met het aantal weekdagen, namelijk zeven). De vorige keer dat deze drie cycli samenvielen (en dus alle drie deze cycli op jaar „1” stonden), was in het jaar 4713 v. Chr.

De Britse astronoom John Herschel stelde in 1849 in zijn boek Outlines of Astronomy voor om Scaligers schema voor het meten van de tijd in de astronomie te gebruiken. Dit maakte komaf met allerlei complicaties, die het gebruik van verschillende kalendersystemen met zich meebracht. Herschel voerde ook het getal na de komma in voor de uurtijd. De wisseling naar de volgende juliaanse dag werd op de middag gezet, zodat de astronomen, die ’s nachts hun observaties deden, er geen last van hadden.

Universele tijd

De juliaanse datum wordt niet berekend aan de hand van de plaatselijke maar aan de hand van de universele tijd. Zodoende is de juliaanse datum voor iedereen op aarde altijd hetzelfde en geschikt voor wetenschappelijk gebruik. De voorgenoemde datum is bewust gekozen, onder andere omdat er voor dat betreffende jaar voor zover bekend geen sprake was van geschreven geschiedenis.

Onderverdeling

De juliaanse dag wordt als volgt verder onderverdeeld:

  • 0,1 = 2,4 uur of 144 minuten of 8640 seconden
  • 0,01 = 0,24 uur of 14,4 minuten of 864 seconden
  • 0,001 = 0,024 uur of 1,44 minuten of 86,4 seconden
  • 0,0001 = 0,0024 uur of 0,144 minuten of 8,64 seconden
  • 0,00001 = 0,00024 uur of 0,0144 minuten of 0,864 seconden

Verstreken dagen

Sinds het begintijdstip zijn er bijna 2,5 miljoen juliaanse dagen verstreken. JDN 2.400.000 viel op 16 november 1858. JD 2.500.000,0 zal op 31 augustus 2132 om twaalf uur ’s middags vallen.

Modified Julian Date

Een variant die minder grote dagnummers geeft is de Modified Julian Day (MJD) die begint om middernacht (00.00 uur) op woensdag 17 november 1858. Er geldt MJD = JD − 2400000,5. De MJD werd in 1957 ingevoerd door het Amerikaanse Smithsonian Astrophysical Observatory te Cambridge, Massachusetts.

Weblinks