Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Geweld: verschil tussen versies
kGeen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
[[Afbeelding:420px-Geweld.jpg|270px|thumb|right|<center> Een symbolische weergave tegen [[geweld]]. </center>]] | [[Afbeelding:420px-Geweld.jpg|270px|thumb|right|<center> Een symbolische weergave tegen [[geweld]]. </center>]] | ||
'''Geweld''' is een algemene term om acties te beschrijven die [[verwonding]] of [[schade]] bij [[mensen]], [[dieren]], of niet-levende voorwerpen veroorzaken of bedoeld zijn om die te veroorzaken. Geweld wordt vaak geassocieerd met [[agressie]]. Er zijn hoofdzakelijk twee soorten geweld: ''willekeurig geweld'', dat kleinschalige, willekeurige handelingen zijn, en ''gecoördineerd geweld'', dat acties beschrijft die gesanctioneerd worden uitgevoerd of door groepen, zoals [[politie]]optreden, [[oorlog]] en [[terrorisme]]. Geweld, direct gericht op het [[menselijk lichaam|lichaam]] van een [[persoon]], noemt men | '''Geweld''' is een algemene term om acties te beschrijven die [[verwonding]] of [[schade]] bij [[mensen]], [[dieren]], of niet-levende voorwerpen veroorzaken of bedoeld zijn om die te veroorzaken. Geweld wordt vaak geassocieerd met [[agressie]]. Er zijn hoofdzakelijk twee soorten geweld: ''willekeurig geweld'', dat kleinschalige, willekeurige handelingen zijn, en ''gecoördineerd geweld'', dat acties beschrijft die gesanctioneerd worden uitgevoerd of door groepen, zoals [[politie]]optreden, [[oorlog]] en [[terrorisme]]. Geweld, direct gericht op het [[menselijk lichaam|lichaam]] van een [[persoon]], noemt men '''lichamelijk geweld''' oftewel '''fysiek geweld'''. | ||
Bepaalde vormen van geweld zijn sociaal en juridisch gesanctioneerd. Verschillende [[Maatschappij (sociologie)|maatschappijen]] passen verschillende [[normen en waarden#normen|normen]] met betrekking tot goedgekeurde en niet-goedgekeurde vormen van geweld toe. Soms wordt het geweld dat niet door de normen wordt goedgekeurd door de maatschappij wreed genoemd. Een [[macht (overheid)|macht]] of heerschappij kan zo ook als ''geweld'' benoemd worden (bijvoorbeeld : ''In iemands geweld zijn / Onder zijn geweld doen bukken''). | Bepaalde vormen van geweld zijn sociaal en juridisch gesanctioneerd. Verschillende [[Maatschappij (sociologie)|maatschappijen]] passen verschillende [[normen en waarden#normen|normen]] met betrekking tot goedgekeurde en niet-goedgekeurde vormen van geweld toe. Soms wordt het geweld dat niet door de normen wordt goedgekeurd door de maatschappij wreed genoemd. Een [[macht (overheid)|macht]] of heerschappij kan zo ook als ''geweld'' benoemd worden (bijvoorbeeld : ''In iemands geweld zijn / Onder zijn geweld doen bukken''). | ||
Het geweld kan [[unilateraal]] zijn, terwijl een vechtreactie minstens [[verdediging]] impliceert.<br> | Het geweld kan [[unilateraal]] zijn, terwijl een vechtreactie minstens [[verdediging]] impliceert.<br> | ||
''Geweld'' staat ook voor : ''Het gebruik of misbruik van het recht van de sterkste'' (geweld en onrecht plegen). | ''Geweld'' staat ook voor : ''Het gebruik of [[misbruik]] van het [[recht]] van de [[krachtig|sterkste]]'' (geweld en [[onrecht]] plegen). In [[juridisch]]e zin verstaat men onder geweld ''een wederrechtelijke [[handeling]] (gewelddadigheid) tegen personen en/of [[goederen]]''. Voorts kent men een [[gewelddelict]], dat een [[strafbaar feit]] (ook : [[geweldsmisdrijf]]) is, dat gepaard gaat met het plegen van geweld (geweldpleging). In dergelijke gevallen spreekt men ook van (een) '''geweldena(a)r(ij)''' (dwingeland(ij), [[tiran|tiran(nie)]]), wat overigens ook een [[familiair]]e aanduiding is voor van grote [[lichaamskracht]] of van 'geweldig' (zeer) grote [[bekwaamheid]] in enig opzicht. Onder geweldsmisdrijven verstaat men onder meer : [[feit]]elijke [[aanranding]], [[beroving]], [[mishandeling]] en [[verkrachting]]. | ||
Volgens de Duitse socioloog [[Max Weber (socioloog)|Max Weber]] is een [[geweldsmonopolie|monopolie]] op het gebruik van geweld één van de definiërende kenmerken van de [[staat]]. De psycholoog [[James W. Prescott]] voerde studies uit over de oorzaak van geweld in de [[antropologie|antropologische]] betekenis. | Volgens de Duitse [[socioloog]] [[Max Weber (socioloog)|Max Weber]] is een [[geweldsmonopolie|monopolie]] op het gebruik van geweld één van de definiërende kenmerken van de [[staat]]. De [[psycholoog]] [[James W. Prescott]] voerde studies uit over de [[oorzaak]] van geweld in de [[antropologie|antropologische]] betekenis. | ||
Met ''geweld'' bedoelt men ook ''[[lawaai]]'' (bijvoorbeeld : ''Met geweld kwam hij van de trap af''). | Met ''geweld'' bedoelt men ook ''[[lawaai]]'' (bijvoorbeeld : ''Met geweld kwam hij van de trap af''). | ||
== Partner- en familiegeweld == | == Partner- en familiegeweld == | ||
In de Belgische krant [[De Morgen]] zijn de volgende cijfers gepubliceerd met betrekking tot slagen en | In de Belgische krant [[De Morgen]] zijn de volgende cijfers gepubliceerd met [[betrekking]] tot slagen en [[verwonding]]en binnen de familie: | ||
*[[2000]]: 18.239 gevallen (waarvan 7085 tussen partners of ex-partners, 654 tegen de ouders en 560 geweld door ouders tegen kinderen jonger dan 16) | *[[2000]]: 18.239 gevallen (waarvan 7085 tussen partners of ex-partners, 654 tegen de [[ouders]] en 560 geweld door ouders tegen [[kinderen]] jonger dan 16) | ||
*[[2004]]: 21.073 gevallen (waarvan 10.137 tussen partners of ex-partners, 793 tegen de ouders en 735 geweld door ouders tegen kinderen jonger dan 16) | *[[2004]]: 21.073 gevallen (waarvan 10.137 tussen partners of ex-partners, 793 tegen de ouders en 735 geweld door ouders tegen kinderen jonger dan 16) | ||
Mogelijke redenen voor het toenemen van het aantal (gemelde) gevallen van partnergeweld: | Mogelijke redenen voor het toenemen van het aantal (gemelde) gevallen van partnergeweld: | ||
* | *[[economisch]]e situatie: jobverlies en werkloosheid | ||
*toenemende tijdsdruk als beide ouders gaan werken | *toenemende [[tijdsdruk]] als beide ouders gaan [[arbeid|werken]] | ||
*gemakkelijker aangifte doen | *gemakkelijker [[aangifte]] doen | ||
Het grootste risico op geweld door de ex-partner loopt men op het het moment dat de scheiding wordt aangevraagd en de ex-partner niet klaar is om zijn partner en kinderen te laten gaan | Het grootste risico op geweld door de ex-partner loopt men op het het moment dat de scheiding wordt aangevraagd en de ex-partner niet klaar is om zijn partner en kinderen te laten gaan | ||
| Regel 29: | Regel 29: | ||
* [[Moord]] | * [[Moord]] | ||
* [[Machtsmisbruik]] {{wikt klein|geweld}} | * [[Machtsmisbruik]] {{wikt klein|geweld}} | ||
* [[Wreedheid]] | * [[Wreedheid]] | ||
* [[Dierenmishandeling]] | * [[Dierenmishandeling]] | ||
Versie van 31 jan 2011 18:35
Geweld is een algemene term om acties te beschrijven die verwonding of schade bij mensen, dieren, of niet-levende voorwerpen veroorzaken of bedoeld zijn om die te veroorzaken. Geweld wordt vaak geassocieerd met agressie. Er zijn hoofdzakelijk twee soorten geweld: willekeurig geweld, dat kleinschalige, willekeurige handelingen zijn, en gecoördineerd geweld, dat acties beschrijft die gesanctioneerd worden uitgevoerd of door groepen, zoals politieoptreden, oorlog en terrorisme. Geweld, direct gericht op het lichaam van een persoon, noemt men lichamelijk geweld oftewel fysiek geweld.
Bepaalde vormen van geweld zijn sociaal en juridisch gesanctioneerd. Verschillende maatschappijen passen verschillende normen met betrekking tot goedgekeurde en niet-goedgekeurde vormen van geweld toe. Soms wordt het geweld dat niet door de normen wordt goedgekeurd door de maatschappij wreed genoemd. Een macht of heerschappij kan zo ook als geweld benoemd worden (bijvoorbeeld : In iemands geweld zijn / Onder zijn geweld doen bukken).
Het geweld kan unilateraal zijn, terwijl een vechtreactie minstens verdediging impliceert.
Geweld staat ook voor : Het gebruik of misbruik van het recht van de sterkste (geweld en onrecht plegen). In juridische zin verstaat men onder geweld een wederrechtelijke handeling (gewelddadigheid) tegen personen en/of goederen. Voorts kent men een gewelddelict, dat een strafbaar feit (ook : geweldsmisdrijf) is, dat gepaard gaat met het plegen van geweld (geweldpleging). In dergelijke gevallen spreekt men ook van (een) geweldena(a)r(ij) (dwingeland(ij), tiran(nie)), wat overigens ook een familiaire aanduiding is voor van grote lichaamskracht of van 'geweldig' (zeer) grote bekwaamheid in enig opzicht. Onder geweldsmisdrijven verstaat men onder meer : feitelijke aanranding, beroving, mishandeling en verkrachting.
Volgens de Duitse socioloog Max Weber is een monopolie op het gebruik van geweld één van de definiërende kenmerken van de staat. De psycholoog James W. Prescott voerde studies uit over de oorzaak van geweld in de antropologische betekenis.
Met geweld bedoelt men ook lawaai (bijvoorbeeld : Met geweld kwam hij van de trap af).
Partner- en familiegeweld
In de Belgische krant De Morgen zijn de volgende cijfers gepubliceerd met betrekking tot slagen en verwondingen binnen de familie:
- 2000: 18.239 gevallen (waarvan 7085 tussen partners of ex-partners, 654 tegen de ouders en 560 geweld door ouders tegen kinderen jonger dan 16)
- 2004: 21.073 gevallen (waarvan 10.137 tussen partners of ex-partners, 793 tegen de ouders en 735 geweld door ouders tegen kinderen jonger dan 16)
Mogelijke redenen voor het toenemen van het aantal (gemelde) gevallen van partnergeweld:
- economische situatie: jobverlies en werkloosheid
- toenemende tijdsdruk als beide ouders gaan werken
- gemakkelijker aangifte doen
Het grootste risico op geweld door de ex-partner loopt men op het het moment dat de scheiding wordt aangevraagd en de ex-partner niet klaar is om zijn partner en kinderen te laten gaan
Zie ook
- Wreedheid
- Dierenmishandeling
- Huiselijk geweld
- Oorlog
- Schaamte
- Aanval (doorverwijzing).
- Menselijkheid
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Violence op Wikimedia Commons.
Bronvermelding
Bronnen, noten en/of referenties:
- Geweld in Belgische families neemt toe, 19 augustus 2005, De Morgen