Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Declaration of Facts: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(bronnen uitgeschreven ipv "deze tekst kan hier worden gelezen" / vervangen dode link / details & toevoegingen / onderkopjes)
(link, wikilinks, ’)
Regel 1: Regel 1:
De '''„Declaration of Facts”''' of '''„Verklaring van Feiten”''' was een door [[Jehovah's Getuigen]] wijd verspreid document dat bedoeld was om de neutrale positie bekend te maken die de getuigen innamen in de dertiger jaren van de twintigste eeuw.<ref>Tot 1931 heetten Jehovah's Getuigen: [[Ernstige bijbelonderzoekers]]. In Duitsland ''Ernste Bibelforscher'' of ''Internationale Bibelforscher-Vereinigung'' genoemd.</ref>
De '''„Declaration of Facts”''' of '''„Verklaring van Feiten”''' was een door [[Jehovah's Getuigen]] wijd verspreid document dat bedoeld was om de neutrale positie bekend te maken die de getuigen innamen in de dertiger jaren van de twintigste eeuw.<ref>Tot 1931 heetten Jehovah’s Getuigen: [[Ernstige Bijbelonderzoekers]]. In Duitsland: ''Ernste Bibelforscher'' of ''Internationale Bibelforscher-Vereinigung''.</ref>


==Historische achtergrond==
==Historische achtergrond==
Toen in 1933 het nazi-regime aan de macht kwam, begon het de activiteiten van de Bijbelonderzoekers te verbieden. Veel bezittingen van het Wachttorengenootschap werden in beslag genomen, zodat Rutherford en Knorr zelfs persoonlijk naar Duitsland kwamen om te trachten deze bezittingen veilig te stellen.<ref name="Jaarboek 1975-p111">{{Wachttorenref|publicatie=Jaarboek van Jehovah's Getuigen |editie= |jaar=1975 |code=yb75-O |titel=Duitsland (Deel 1) |pagina=111 }}</ref>
Toen het nazi-regime in 1933 aan de macht kwam begon het de activiteiten van de Bijbelonderzoekers te verbieden. Veel bezittingen van het Wachttorengenootschap werden in beslag genomen, zodat [[Joseph Franklin Rutherford|Joseph F. Rutherford]] en [[Nathan Homer Knorr|Nathan H. Knorr]] zelfs persoonlijk naar Duitsland kwamen om te trachten deze bezittingen veilig te stellen.<ref name="Jaarboek 1975-p111">{{Wachttorenref|publicatie=Jaarboek van Jehovah’s Getuigen |editie= |jaar=1975 |code=yb75-O |titel=Duitsland (Deel 1) |pagina=111 }}</ref>


In een poging het tij te keren, en de nazi's te verzekeren dat ze van de kant van de Bijbelonderzoekers geen tegenstand hadden te verwachten, stelde [[Joseph Franklin Rutherford|Joseph F. Rutherford]] van het [[Wachttoren-, Bijbel- en Traktaatgenootschap|Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania]] een „Verklaring van Feiten” op.
In een poging het tij te keren en de nazi's te verzekeren dat ze van de kant van de Bijbelonderzoekers geen tegenstand hadden te verwachten, stelde [[Joseph Franklin Rutherford|Joseph F. Rutherford]] van het [[Wachttoren-, Bijbel- en Traktaatgenootschap|Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania]] een „Verklaring van Feiten” op.


==Vrijgave==
==Vrijgave==
Deze Verklaring werd bekendgemaakt en in gedrukte vorm vrijgegeven op een [[Districtscongres van Jehovah's Getuigen|congres]] van de getuigen, dat plaatsvond in een sporthal in [[Berlijn]] Willmersdorf op 25 juni 1933.<ref>{{cite book  | last = Garbe | first = Detlef  | title = Between Resistance and Martyrdom: Jehovah's Witnesses in the Third Reich | publisher = University of Wisconsin Press |  year = 2008 | location = Madison, Wisconsin | pages =87, 578 note 65 |  isbn =0-299-20794-3}}</ref> Er werden ruim 2,1 miljoen exemplaren door heel Duitsland verspreid. Enkele daarvan werden ook naar regeringsfunctionarissen verstuurd en ook [[Adolf Hitler]] werd niet over geslagen.<ref name= "apocalypse">{{Cite book| last = Penton | first = M.J. | title = Apocalypse Delayed | publisher = University of Toronto Press | year = 1997 | pages = 147–149 | isbn = 0-8020-7973-3, 9780802079732}}</ref>  
Deze Verklaring werd bekendgemaakt en in gedrukte vorm vrijgegeven op een [[Districtscongres van Jehovah's Getuigen|congres]] van de getuigen, dat plaatsvond in een sporthal in [[Berlijn]] Willmersdorf op 25 juni 1933.<ref>{{cite book  | last = Garbe | first = Detlef  | title = Between Resistance and Martyrdom: Jehovah’s Witnesses in the Third Reich | publisher = University of Wisconsin Press |  year = 2008 | location = Madison, Wisconsin | pages =87, 578 note 65 |  isbn =0-299-20794-3}}</ref> Er werden ruim 2,1 miljoen exemplaren door heel Duitsland verspreid. Enkele daarvan werden ook naar regeringsfunctionarissen verstuurd en ook [[Adolf Hitler]] werd niet over geslagen.<ref name= "apocalypse">{{Cite book| last = Penton | first = M.J. | title = Apocalypse Delayed | publisher = University of Toronto Press | year = 1997 | pages = 147–149 | isbn = 0-8020-7973-3, 9780802079732}}</ref>  


Het document maakte duidelijk dat de Getuigen geen politieke voorkeur uitten, maar juist de vrijheid wilde hebben om openlijk hun boodschap te kunnen verkondigen. Er werd ook de beschuldiging geuit dat er door andere religies campagnes waren opgezet om de mensen foutief over de Jehovah's Getuigen te informeren.
Het document maakte duidelijk dat de Getuigen geen politieke voorkeur uitten, maar juist de vrijheid wilde hebben om openlijk hun boodschap te kunnen verkondigen. Er werd ook de beschuldiging geuit dat er door andere religies campagnes waren opgezet om de mensen foutief over Jehovah’s Getuigen te informeren.


De Getuigen hoopten dat dit document de regeringsfunctionarissen en Adolf Hitler, alsook de publieke opinie zou overtuigen dat Jehovah's Getuigen geen gevaar vormden voor de Duitse bevolking en de Duitse staat.<ref name="moedig">{{ts.|Ontwaakt!}}, 8 juli 1998, [web.archive.org/web/http://www.watchtower.org/o/19980708/article_01.htm Jehovah’s Getuigen – Moedig in weerwil van nazi-gevaar], p. 10-14.</ref>
De Getuigen hoopten dat dit document de regeringsfunctionarissen en Adolf Hitler, alsook de publieke opinie zou overtuigen dat Jehovah’s Getuigen geen gevaar vormden voor de Duitse bevolking en de Duitse staat.<ref name="moedig">{{ts.|Ontwaakt!}}, 8 juli 1998, [http://watch002.securesites.net/o/19980708/article_01.htm Jehovah’s Getuigen – Moedig in weerwil van nazi-gevaar], ([http://watch002.securesites.net/e/19980708/article_01.htm Engelse versie]), p. 10-14. (via [web.archive.org/web/http://www.watchtower.org/o/19980708/article_01.htm archive.org])</ref>


Alle hoge regeringsfunctionarissen moesten een exemplaar ontvangen. Deze „Verklaring van Feiten” was bedoeld om de kritiek van tegenstanders te weerleggen en het wantrouwen bij de nazi’s weg te nemen door het gezagsgetrouwe karakter van de Bijbelonderzoekers te benadrukken.
Alle hoge regeringsfunctionarissen moesten een exemplaar ontvangen. Deze „Verklaring van Feiten” was bedoeld om de kritiek van tegenstanders te weerleggen en het wantrouwen bij de nazi’s weg te nemen door het gezagsgetrouwe karakter van de Bijbelonderzoekers te benadrukken.
Regel 17: Regel 17:
==Inhoud==
==Inhoud==
Daar de „Verklaring van Feiten” in beginsel aan de nazi-autoriteiten gericht was, werden alle middelen aangewend om een zo pro-Duits beeld als mogelijk was te schilderen, waarbij zelfs antisemitisch klinkende uitspraken niet werden geschuwd.
Daar de „Verklaring van Feiten” in beginsel aan de nazi-autoriteiten gericht was, werden alle middelen aangewend om een zo pro-Duits beeld als mogelijk was te schilderen, waarbij zelfs antisemitisch klinkende uitspraken niet werden geschuwd.
{{cquote|Het zijn de commerciële Joden van het Brits-Amerikaanse rijk die de Grote Zakenwereld opgebouwd en in stand gehouden hebben als een middel om de mensen van vele natiën uit te buiten en te onderdrukken.<ref>Het tijdschrift ''Ontwaakt!'' van 8 juli 1998 zegt over deze passage: „Deze verklaring doelde natuurlijk niet op de joden in het algemeen, en het is spijtig als ze verkeerd is begrepen”. Het vervolg van deze passage van de „Verklaring” wordt echter niet geciteerd door ''Ontwaakt!'': „Dit feit is in Amerika zo bekend dat er een spreekwoord bestaat over de stad New York dat luidt: De Joden bezitten het, de Ierse Katholieken besturen het, en de Amerikanen betalen de rekeningen.”</ref>}}
{{cquote|Het zijn de commerciële Joden van het Brits-Amerikaanse rijk die de Grote Zakenwereld opgebouwd en in stand gehouden hebben als een middel om de mensen van vele natiën uit te buiten en te onderdrukken.<ref>Het tijdschrift ''Ontwaakt!'' van 8 juli 1998 zegt over deze passage: „Deze verklaring doelde natuurlijk niet op de joden in het algemeen, en het is spijtig als ze verkeerd is begrepen”. De „Verklaring” zei ook: „Dit feit is in Amerika zo bekend dat er een spreekwoord bestaat over de stad New York dat luidt: De Joden bezitten het, de Ierse Katholieken besturen het, en de Amerikanen betalen de rekeningen.”</ref>}}


Waar mogelijk probeerde de „Verklaring” de overeenkomsten van de principes het Wachttorengenootschap met die van de nazi-regering te benadrukken:
Waar mogelijk probeerde de „Verklaring” de overeenkomsten van de principes het Wachttorengenootschap met die van de nazi-regering te benadrukken:
{{cquote|Een zorgvuldig onderzoek van onze boeken en lectuur zal onthullen dat juist de hoge idealen die de huidige nationale regering huldigt en propageert, in onze publikaties uiteengezet, onderschreven en krachtig beklemtoond worden, en zal te zien geven dat Jehovah God erop zal toezien dat allen die rechtvaardigheid liefhebben mettertijd deze hoge idealen zullen bereiken. Daarom, in plaats van dat onze literatuur en ons werk een bedreiging vormt voor de principes van de huidige overheid, zijn wij de sterkste aanhangers van zulke hoge idealen. Om deze reden heeft Satan, de vijand van alle mensen die rechtvaardigheid verlangen, geprobeerd ons werk verkeerd voor te stellen en ons te verhinderen het uit te voeren in dit land. . . . In plaats van tegen de idealen verdedigd door de regering van Duitsland te zijn, staan we vierkant achter zulke idealen, en wijzen er op dat Jehovah God door Jezus Christus de volledige vervulling van deze idealen zal verwezenlijken.}}
{{cquote|Een zorgvuldig onderzoek van onze boeken en lectuur zal onthullen dat juist de hoge idealen die de huidige nationale regering huldigt en propageert, in onze publikaties uiteengezet, onderschreven en krachtig beklemtoond worden, en zal te zien geven dat Jehovah God erop zal toezien dat allen die rechtvaardigheid liefhebben mettertijd deze hoge idealen zullen bereiken. Daarom, in plaats van dat onze literatuur en ons werk een bedreiging vormt voor de principes van de huidige overheid, zijn wij de sterkste aanhangers van zulke hoge idealen. Om deze reden heeft Satan, de vijand van alle mensen die rechtvaardigheid verlangen, geprobeerd ons werk verkeerd voor te stellen en ons te verhinderen het uit te voeren in dit land. . . . In plaats van tegen de idealen verdedigd door de regering van Duitsland te zijn, staan we vierkant achter zulke idealen, en wijzen er op dat Jehovah God door Jezus Christus de volledige vervulling van deze idealen zal verwezenlijken.}}


Een aantal Bijbelonderzoekers in Duitsland waren ernstig teleurgesteld in de inhoud van de „Verklaring van Feiten”.<ref name="Jaarboek 1975-p111"/> Het Wachttorengenootschap zou lange tijd beweerd hebben{{feit}} dat de Duitse tekst een afgezwakte versie van Rutherfords Engelse tekst was, om moeilijkheden met het regime te voorkomen. Daarbij werd verwezen naar het feit dat de vertaling werd gemaakt door Paul Balzereit, die de beweging twee jaar later verliet.<!---Bron heeft niets hiermee te maken: <ref name="jv-O-68"/>---> Dat de Engelse tekst en de Duitse vertaling goed overeenkomen, blijkt uit vergelijking van de „Verklaring van Feiten” die in het ''Jaarboek'' voor 1934 is opgenomen.<ref name="Jaarboek 1934">{{Wachttorenref|publicatie=Year Book of Jehovah's Witnesses |editie= |jaar=1934 |code=yb34 |titel= |pagina=131-140 }}</ref>
Een aantal Bijbelonderzoekers in Duitsland waren ernstig teleurgesteld in de inhoud van de „Verklaring van Feiten”.<ref name="Jaarboek 1975-p111"/> Het Wachttorengenootschap zou lange tijd beweerd hebben{{feit}} dat de Duitse tekst een afgezwakte versie van Rutherfords Engelse tekst was, om moeilijkheden met het regime te voorkomen. Daarbij werd verwezen naar het feit dat de vertaling werd gemaakt door Paul Balzereit, die de beweging twee jaar later verliet. Dat de Engelse tekst en de Duitse vertaling goed overeenkomen, blijkt uit vergelijking van de „Verklaring van Feiten” die in het ''Jaarboek'' voor 1934 is opgenomen.<ref name="Jaarboek 1934">{{Wachttorenref|publicatie=Year Book of Jehovah’s Witnesses |editie= |jaar=1934 |code=yb34 |titel= |pagina=131-140 }}</ref>


De historicus James Penton, zelf een voormalige Getuige, beschouwt zijn open brief<ref>{{en}}{{Aut|James Penton}}, [http://home.tiscali.nl/t661020/derderijk/verklaring/pentonbrief.htm Open brief], 11 augustus 1995.</ref> als de voornaamste aanleiding waarom het Wachttorengenootschap in het tijdschrift ''Ontwaakt!'' van 8 juli 1998 opnieuw artikelen wijdde aan de nazi-periode. In de artikelen ging men onder andere op een aantal kritiekpunten in.<ref name=moedig/>
De historicus James Penton, zelf een voormalige Getuige, beschouwt zijn open brief<ref>{{en}}{{Aut|James Penton}}, [http://home.tiscali.nl/t661020/derderijk/verklaring/pentonbrief.htm Open brief], 11 augustus 1995.</ref> als de voornaamste aanleiding waarom het Wachttorengenootschap in het tijdschrift ''Ontwaakt!'' van 8 juli 1998 opnieuw artikelen wijdde aan de nazi-periode. In de artikelen ging men onder andere op een aantal kritiekpunten in.<ref name=moedig/>


==Uitwerking==
==Uitwerking==
De verspreiding van de „Verklaring van Feiten” leidde tot een nieuwe golf van vervolgingen voor de Duitse Jehovah's Getuigen.<ref name="74 yearbook">''1974 Yearbook'', Watch Tower Bible & Tract Society, 1974, p. 102-111.</ref>
De verspreiding van de „Verklaring van Feiten” leidde tot een nieuwe golf van vervolgingen voor de Duitse Jehovah’s Getuigen.<ref name="74 yearbook">''1974 Yearbook'', Watch Tower Bible & Tract Society, 1974, p. 102-111.</ref>


{{Bron|bronvermelding=
{{Bron|bronvermelding=
*{{de}}[http://home.tiscali.nl/t661020/derderijk/verklaring/erkl_duits.htm Erklärung der Tatsachen], volledige tekst van de Verklaring in het Duits.
*{{de}}[http://home.tiscali.nl/t661020/derderijk/verklaring/erkl_duits.htm Erklärung der Tatsachen], volledige tekst van de Verklaring in het Duits.
*{{en}}[http://home.tiscali.nl/t661020/derderijk/verklaring/decl_eng.htm Declaration of Facts], volledige tekst in het Engelse.
*{{en}}[http://home.tiscali.nl/t661020/derderijk/verklaring/decl_eng.htm Declaration of Facts], volledige tekst in het Engels.
<!----
{{Externe link|1=http://www.jw.org |2=www.jw.org|3=Meertalige officiële website met audio- en videobestanden van het [[Wachttorengenootschap]] |icon=WOL.png}}  
{{Externe link|1=http://www.jw.org |2=www.jw.org|3=Meertalige officiële website met audio- en videobestanden van het [[Wachttorengenootschap]] |icon=WOL.png}}  
{{Externe link|1=http://wol.jw.org |2=wol.jw.org|3=Watchtower Online Library; De digitale bibliotheek van het [[Wachttorengenootschap]] |icon=WOL.png}}  
{{Externe link|1=http://wol.jw.org |2=wol.jw.org|3=Watchtower Online Library; De digitale bibliotheek van het [[Wachttorengenootschap]] |icon=WOL.png}}
---->
{{References}}
{{References}}
}}
}}
{{Navigatie Wachttorengenootschap}}
{{Navigatie Wachttorengenootschap}}
{{Beginnetje|Jehovah's Getuigen}}


[[Categorie:Jehovah's Getuigen]]
[[Categorie:Jehovah's Getuigen]]

Versie van 13 okt 2012 09:40

De „Declaration of Facts” of „Verklaring van Feiten” was een door Jehovah's Getuigen wijd verspreid document dat bedoeld was om de neutrale positie bekend te maken die de getuigen innamen in de dertiger jaren van de twintigste eeuw.[1]

Historische achtergrond

Toen het nazi-regime in 1933 aan de macht kwam begon het de activiteiten van de Bijbelonderzoekers te verbieden. Veel bezittingen van het Wachttorengenootschap werden in beslag genomen, zodat Joseph F. Rutherford en Nathan H. Knorr zelfs persoonlijk naar Duitsland kwamen om te trachten deze bezittingen veilig te stellen.[2]

In een poging het tij te keren en de nazi's te verzekeren dat ze van de kant van de Bijbelonderzoekers geen tegenstand hadden te verwachten, stelde Joseph F. Rutherford van het Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania een „Verklaring van Feiten” op.

Vrijgave

Deze Verklaring werd bekendgemaakt en in gedrukte vorm vrijgegeven op een congres van de getuigen, dat plaatsvond in een sporthal in Berlijn Willmersdorf op 25 juni 1933.[3] Er werden ruim 2,1 miljoen exemplaren door heel Duitsland verspreid. Enkele daarvan werden ook naar regeringsfunctionarissen verstuurd en ook Adolf Hitler werd niet over geslagen.[4]

Het document maakte duidelijk dat de Getuigen geen politieke voorkeur uitten, maar juist de vrijheid wilde hebben om openlijk hun boodschap te kunnen verkondigen. Er werd ook de beschuldiging geuit dat er door andere religies campagnes waren opgezet om de mensen foutief over Jehovah’s Getuigen te informeren.

De Getuigen hoopten dat dit document de regeringsfunctionarissen en Adolf Hitler, alsook de publieke opinie zou overtuigen dat Jehovah’s Getuigen geen gevaar vormden voor de Duitse bevolking en de Duitse staat.[5]

Alle hoge regeringsfunctionarissen moesten een exemplaar ontvangen. Deze „Verklaring van Feiten” was bedoeld om de kritiek van tegenstanders te weerleggen en het wantrouwen bij de nazi’s weg te nemen door het gezagsgetrouwe karakter van de Bijbelonderzoekers te benadrukken.

Inhoud

Daar de „Verklaring van Feiten” in beginsel aan de nazi-autoriteiten gericht was, werden alle middelen aangewend om een zo pro-Duits beeld als mogelijk was te schilderen, waarbij zelfs antisemitisch klinkende uitspraken niet werden geschuwd.

Het zijn de commerciële Joden van het Brits-Amerikaanse rijk die de Grote Zakenwereld opgebouwd en in stand gehouden hebben als een middel om de mensen van vele natiën uit te buiten en te onderdrukken.[6]

Waar mogelijk probeerde de „Verklaring” de overeenkomsten van de principes het Wachttorengenootschap met die van de nazi-regering te benadrukken:

Een zorgvuldig onderzoek van onze boeken en lectuur zal onthullen dat juist de hoge idealen die de huidige nationale regering huldigt en propageert, in onze publikaties uiteengezet, onderschreven en krachtig beklemtoond worden, en zal te zien geven dat Jehovah God erop zal toezien dat allen die rechtvaardigheid liefhebben mettertijd deze hoge idealen zullen bereiken. Daarom, in plaats van dat onze literatuur en ons werk een bedreiging vormt voor de principes van de huidige overheid, zijn wij de sterkste aanhangers van zulke hoge idealen. Om deze reden heeft Satan, de vijand van alle mensen die rechtvaardigheid verlangen, geprobeerd ons werk verkeerd voor te stellen en ons te verhinderen het uit te voeren in dit land. . . . In plaats van tegen de idealen verdedigd door de regering van Duitsland te zijn, staan we vierkant achter zulke idealen, en wijzen er op dat Jehovah God door Jezus Christus de volledige vervulling van deze idealen zal verwezenlijken.

Een aantal Bijbelonderzoekers in Duitsland waren ernstig teleurgesteld in de inhoud van de „Verklaring van Feiten”.[2] Het Wachttorengenootschap zou lange tijd beweerd hebben[feit?] dat de Duitse tekst een afgezwakte versie van Rutherfords Engelse tekst was, om moeilijkheden met het regime te voorkomen. Daarbij werd verwezen naar het feit dat de vertaling werd gemaakt door Paul Balzereit, die de beweging twee jaar later verliet. Dat de Engelse tekst en de Duitse vertaling goed overeenkomen, blijkt uit vergelijking van de „Verklaring van Feiten” die in het Jaarboek voor 1934 is opgenomen.[7]

De historicus James Penton, zelf een voormalige Getuige, beschouwt zijn open brief[8] als de voornaamste aanleiding waarom het Wachttorengenootschap in het tijdschrift Ontwaakt! van 8 juli 1998 opnieuw artikelen wijdde aan de nazi-periode. In de artikelen ging men onder andere op een aantal kritiekpunten in.[5]

Uitwerking

De verspreiding van de „Verklaring van Feiten” leidde tot een nieuwe golf van vervolgingen voor de Duitse Jehovah’s Getuigen.[9]

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties:

  1. º Tot 1931 heetten Jehovah’s Getuigen: Ernstige Bijbelonderzoekers. In Duitsland: Ernste Bibelforscher of Internationale Bibelforscher-Vereinigung.
  2. 2,0 2,1 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania, Jaarboek van Jehovah’s Getuigen (yb75-O) Watch Tower Bible and Tract Society of New York, Inc., 1975. Duitsland (Deel 1),, p. 111
  3. º Garbe, Detlef, Between Resistance and Martyrdom: Jehovah’s Witnesses in the Third Reich. University of Wisconsin Press, Madison, Wisconsin, 2008, p. 87, 578 note 65
  4. º Penton, M.J., Apocalypse Delayed. University of Toronto Press, 1997, p. 147–149
  5. 5,0 5,1 Ontwaakt!, 8 juli 1998, Jehovah’s Getuigen – Moedig in weerwil van nazi-gevaar, (Engelse versie), p. 10-14. (via [web.archive.org/web/http://www.watchtower.org/o/19980708/article_01.htm archive.org])
  6. º Het tijdschrift Ontwaakt! van 8 juli 1998 zegt over deze passage: „Deze verklaring doelde natuurlijk niet op de joden in het algemeen, en het is spijtig als ze verkeerd is begrepen”. De „Verklaring” zei ook: „Dit feit is in Amerika zo bekend dat er een spreekwoord bestaat over de stad New York dat luidt: De Joden bezitten het, de Ierse Katholieken besturen het, en de Amerikanen betalen de rekeningen.”
  7. º Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania, Year Book of Jehovah’s Witnesses (yb34) Watch Tower Bible and Tract Society of New York, Inc., 1934. , p. 131-140
  8. º (en) James Penton, Open brief, 11 augustus 1995.
  9. º 1974 Yearbook, Watch Tower Bible & Tract Society, 1974, p. 102-111.
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow