Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Å (letter)
De letter å komt vooral voor in de Scandinavische talen Deens, Noors en Zweeds. De å is daarnaast ook een letter van het Finse alfabet, maar komt in deze taal vrijwel uitsluitend in persoons- of plaatsnamen van Zweedse of Scandinavische oorsprong voor.
De å wordt ook gebruikt in het Chamorro, Groenlands, Istro-Roemeens, Samisch en Waals, en in enkele Nedersaksische spellingsystemen.
Uitspraak
De letter Å heeft in Scandinavische alfabetten een lange en een korte uitspraak. De korte versie representeert de /ɔ/. In het Zweeds staat de Å voor /oː/. In het Deens en het Noors is de lange versie uitgesproken als /ɔː/.
Geschiedenis
De letter å ontstond in de loop van de 15e eeuw in Zweden als vervanging van de dubbele aa, die gaandeweg niet meer als een oorspronkelijke lange a maar als een o werd uitgesproken. Aangezien andere dubbele klinkerscombinaties zoals ee uit het Zweedse spellingsysteem waren verdwenen, had men behoefte aan een apart letterteken voor deze nieuwe o-klank. Naar het voorbeeld van de umlaut, die was ontstaan door een e'tje boven op een a, o of u te plaatsen, vormde men de å door de tweede a boven op de eerste a te plaatsen.
In Noorwegen en Denemarken kwam de letter å pas veel later in gebruik. Hij werd in 1917 officieel aan het Noorse alfabet en in 1948 aan het Deense alfabet toegevoegd. Sommige eigennamen en plaatsnamen worden in deze beide talen nog steeds met een dubbele aa geschreven, bijvoorbeeld Aabenraa en Kierkegaard, al is de schrijfwijze met een å bij plaatsnamen in principe altijd correct.
Computer
Å is opgenomen als U+00C5, å als U+00E5 in de Unicode standaard.
Op Scandinavische toetsenborden heeft de å een aparte toets. Op het Amerikaans-internationale toetsenbord dat in Nederland gebruikt wordt, kan onder Microsoft Windows de å met de combinatie Alt Gr-W worden getypt. De ASCII-code voor de letter å is Alt+134, voor de letter Å is het Alt+143.
Onder Mac OS kan de letter å ingetypt worden door ⌥A in te drukken; voor Å moet hier ook de shift-toets bij worden ingedrukt.
Zie ook
| Latijns alfabet |
|---|
|
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Å op Wikimedia Commons.