Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Zeeslag bij Elba
De zeeslag bij Elba vond plaats op 8 september 1652 nabij het eiland Elba.
De aanleiding
In oktober 1651 werd de Navigation Act o.l.v. Oliver Cromwell aangenomen in het Engelse parlement. Hierin werd bepaald dat alleen Engelse schepen goederen van buiten Europa naar Engeland mochten vervoeren. Uiteraard waren deze regels opgesteld om de superieure handelspositie van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden schade toe te brengen. De Republiek reageerde door de vloot uit te breiden met 120 schepen en Maarten H. Tromp kreeg het bevel over de vloot.
De zeeslag
Op het moment dat de Navigation Act van kracht werd, waren Nederlandse schepen in de Middellandse Zee aanwezig om de Barbarijse zeerovers te verslaan, die niet alleen de Middellandse Zee onveilig maakten maar ook schepen aanviellen op de Atlantische Oceaan, als zij terugkwamen uit de Oost. Nu werden ook de Engelsen hun vijand. Jan van Galen werd naar Italië gestuurd om het commando over te nemen. Hij kwam op 1 september in Livorno aan.
Op 29 mei 1652 vond de eerste confrontatie met de Engelsen plaats in de Slag bij Dover, op 29 augustus de tweede in de Slag bij Plymouth, de derde in de Slag bij Elba. Het eskader van Jan van Galen bestond o.a. uit de Maagd van Enkhuizen en de Zeven Provinciën.
- De Maagd van Enkhuizen (Maaght van Enkhuijsen) stond onder commando van kapitein Cornelis Tromp. Zij werd beschoten en zonk. De bemanning stapte over op de Phoenix, een schip dat op de Britten was veroverd, en waarover Tromp het bevel kreeg. Op 30 november 1652 werd de Phoenix op de rede van Livorno door een Britse enterploeg overvallen en in zee gedreven. Tromp werd, na een half uur zwemmen, gered.
De Maagd van Enkhuizen was als eerste schip namens de VOC van Enkhuizen naar de Oost gevaren. In totaal zijn 329 schepen vanuit Enkhuizen naar de Oost gevaren.
- De Zeven Provinciën was van de Admiraliteit van Amsterdam en had 32–48 stukken geschut aan boord.
Er werden later nog zes schepen zo genoemd.
Beide schepen deden weer mee aan de Slag bij Livorno (The Battle of Leghorn) op 14 maart 1653, waar Jan van Galen met een vloot van 14 oorlogsschepen en 22 koopvaarders de zege behaalde, maar waar hij zelf gewond raakte en op 23 maart overleed.
De vloot keerde hierna terug naar de Nederlanden. Onderweg hoorde Cornelis Tromp dat zijn vader op 10 augustus was overleden. De 'Zeven Provinciën' ging met Michiel de Ruyter door naar de Oostzee en later naar Portugal. In 1667 nam zij deel aan de tocht naar Chatham en werd de naam veranderd in St. Jan Baptista.
De slag bij Elba wordt in het Engels de 'Battle of Elba' of de 'Battle of Monte Cristo' genoemd.
Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)